Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Πως το ίντερνετ έγινε ο νέος κυρίαρχος της Κίνας

Οι τρεις μεγάλες διαδικτυακές εταιρείες της Κίνας αποτελούν την νέα πανίσχυρη δύναμη της χώρας. Πως άλλαξαν την χρηματοπιστωτική και λιανική αγορά. Οι λεπτές ισορροπίες με το κομμουνιστικό κόμμα.

  • του David Pilling
Πως το ίντερνετ έγινε ο νέος κυρίαρχος της Κίνας

Υπάρχει μια κυρίαρχη δύναμη στην Κίνα με ρίζες που φτάνουν βαθιά στις ζωές σχεδόν όλων των πολιτών. Η δύναμη αυτή δεν είναι το κομμουνιστικό κόμμα, η επιρροή του οποίου έχει υποχωρήσει και μπορεί να μην είναι καθόλου αισθητή σε όσους δεν επιζητούν να αντισταθούν στο σύστημα.

Οι τρεις μεγάλες διαδικτυακές εταιρείες αποτελούν την πιο ανατρεπτική δύναμη, που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη από κανέναν τις ημέρες αυτές: οι Baidu, Αlibaba και Tencent, γνωστές και ως BAT, οι οποίες έχουν φέρει τα πάνω κάτω στην Κίνα σε λίγα μόλις χρόνια.

Πάρτε για παράδειγμα την Ant Financial. Την περασμένη εβδομάδα, ολοκλήρωσε γύρο χρηματοδότησης που αποτιμά την εταιρεία στα 45 με 50 δισ. δολάρια. Η εταιρεία έχει λανσάρει το Alipay, ένα σύστημα διαδικτυακών πληρωμών που διαχειρίζεται περίπου 800 δισ. δολάρια ηλεκτρονικών συναλλαγών τον χρόνο, τρεις φορές περισσότερα από το PayPal, το αντίστοιχο σύστημα στις ΗΠΑ.

Το σύστημα αυτό, οργανικό κομμάτι της χρηματοπιστωτικής και λιανικής αρχιτεκτονικής της Κίνας, δεν είναι δημιούργημα του κομμουνιστικού κόμματος. Αντίθετα ήταν η δημιουργία του Tζακ Μα, πρώην καθηγητή αγγλικών και ιδρυτή της Alibaba. Ο κ. Mα καθιέρωσε το σύστημα πριν από μια δεκαετία ως την ραχοκοκαλιά του Taobao. Το όνομα σημαίνει στην κυριολεξία «σκάβοντας για θησαυρό», κάτι που ο κ. Μα, ένας από τους πιο πλούσιους ανθρώπους στην Κίνα έχει προφανέστατα βρει.

Η Αlibaba διαχειρίζεται το 80% του ηλεκτρονικού εμπορίου της Κίνας, σύμφωνα με την iResearch, συμβουλευτικής εταιρείας με έδρα το Πεκίνο. Αυτή είναι μια μονοπωλιακή θέση που ακόμα και το κομμουνιστικό κόμμα, με τα 87 εκατομμύρια μέλη από έναν πληθυσμό 1,3 δισ., δεν μπορεί να ονειρευτεί.

Είναι αλήθεια ότι το κομμουνιστικό κόμμα ρυθμίζει που ζουν οι άνθρωποι (στην πόλη ή στην ύπαιθρο), τι εκδίδουν (αν και λιγότερο τι λένε) και πόσα παιδιά έχουν (αν και η πολιτική του ενός παιδιού αρχίζει να εξασθενεί). Από την άλλη πλευρά, οι διαδικτυακές εταιρείες της Κίνας, έχουν ακόμα μεγαλύτερο έλεγχο στο πως οι άνθρωποι ψωνίζουν, επενδύουν, ταξιδεύουν, διασκεδάζουν και κοινωνικοποιούνται.

Οι εταιρείες BAT, οι οποίες κυριαρχούν στις μηχανές αναζήτησης στο διαδίκτυο, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, στο κοινωνικά δίκτυα και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, έχουν ανατρέψει μαζί με την Χiaomi τον τρόπο ζωής των ανθρώπων.

Όταν μιλάμε για το κινεζικό διαδίκτυο, τείνουμε να σκεφτόμαστε την υπερβολική επιρροή του κράτους μέσω της λογοκρισίας. Την ίδια στιγμή ωστόσο, το διαδίκτυο είναι μια δύναμη απελευθέρωσης που εξαπολύει επιχειρηματική ενέργεια, εξαπλώνοντας τις δυνάμεις της αγοράς σε διάφορα σημεία της οικονομίας και επεκτείνοντας τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα σε βάρος των κρατικών εταιρειών.

Στην θεωρητικά κεντρικά ελεγχόμενη οικονομία της Κίνας, ο ιδιωτικός τομέας έχει αντικαταστήσει εδώ και καιρό το κράτος ως η ατμομηχανή της οικονομίας. Σύμφωνα με τον Έντουαρντ Τσε, σύμβουλο επιχειρήσεων και συγγραφέα του China’s Disruptors, αυτό έχει οδηγήσει «στην ανάδυση μιας νέας ομάδας επιχειρηματικών ηγετών, οι περισσότεροι εκ των οποίων λειτουργούν με ελάχιστη επιρροή ή στήριξη από την κυβέρνηση και που μετασχηματίζουν τους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται».

Με βάση τους υπολογισμούς του, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, αντιστοιχούν στα τρία τέταρτα του ΑΕΠ της χώρας. Ως το 2013 η Κίνα είχε περίπου 12 εκατομμύρια ιδιωτικές και 42 εκατομμύρια οικογενειακές επιχειρήσεις, έναντι 2,3 εκατομμυρίων κρατικών επιχειρήσεων.

Στην εμπροσθοφυλακή είναι οι τεχνολογικές εταιρείες γενικότερα και οι διαδικτυακές εταιρείες ειδικότερα. Όπως και αλλού, έτσι και στην Κίνα ο διαδικτυακός και μη διαδικτυακός κόσμος συγκρούονται.Εφαρμογές για ταξί όπως το Didi Dache, με την στήριξη των Alibaba και Tencent, έχουν φέρει τις δυνάμεις τις αγορές εκεί όπου κάποτε οι τιμές ελέγχονταν από το κράτος. Απειλούν τα επικερδή τοπικά μονοπώλια στην αγορά των ταξί, προκαλώντας διαμαρτυρίες και απεργίες από οδηγούς σε διάφορες πόλεις.

Στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπου τα επιτόκια καταθέσεων ρυθμίζονται από το κράτος, oι εταιρείες BAT και άλλες επιχειρήσεις προσφέρουν αποταμιεύσεις και άλλα επενδυτικά προϊόντα με πολύ καλύτερα επιτόκια. Το Yue Bao («παρατημένος θησαυρός»), ένα money-market fund που προσφέρει η Alibaba μέσω του Alipay, έχει συσσωρεύσει ενεργητικό περίπου 600 δισ. ρενμίμπι σε λιγότερο από δύο χρόνια. Το Πεκίνο, το οποίο θέλει σταδιακά να απελευθερώσει την τραπεζική αγορά, επιτρέπει σε αυτήν την ομάδα εταιρειών να φέρουν την αλλαγή.

Ωστόσο, από πολλές απόψεις, ακόμα και οι πιο δυναμικοί πρωτοπόροι του κινεζικού διαδικτύου δεν δραστηριοποιούνται σε μια ελεύθερη αγορά.

Kατ' αρχάς, κάνουν τις δουλειές τους πίσω από το Μεγάλο Τείχος Προστασίας, ένα πολιτικά υποκινούμενο φραγμό που τους έχει προστατέψει από τον ανταγωνισμό των Google, Twitter και Facebook. Στην πραγματικότητα, οι εταιρείες BAT είναι τόσο κοντά στην κυβέρνηση, που συχνά συμπεριφέρονται σαν ημικρατικές εταιρείες, ακόμα και στο σημείο που βοηθούν στην ρύθμιση των κανονισμών. Η στρατηγική της κυβέρνησης στο ηλεκτρονικό εμπόριο, που ανακοίνωσε τον Μάρτιο ο Λι Κεγιάνγκ, ο πρωθυπουργός, είχε χαραχθεί αρχικά από τον Πόνι Μα, τον πρόεδρο της Tencent.

Oι αρχές δεν είναι πάντοτε βέβαιες πώς να ρυθμίσουν αυτές της τρεις πανίσχυρες νέες εταιρείες. Όταν το υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας άσκησηε κριτική στην Alibaba για την κυριαρχία των μη αυθεντικών προϊόντων στις ιστοσελίδες της, η εταιρεία του Τζακ Μα εκμεταλλεύτηκε το ειδικό τη βάρος, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να υποχωρήσει.

Ωστόσο, αν οι αρχές θέλουν πραγματικά να πολεμήσουν την ανατρεπτικότητα των εταιρειών αυτών έχουν τα εργαλεία να το κάνουν. Το 2014, για παράδειγμα, η κεντρική τράπεζα απαγόρευση τις «ψηφιακές» πιστωτικές κάρτες που εξέδωσαν οι Alibaba και Tencent, κλείνοντας τους το δρόμο στην online πίστωση.

Όπως μπορεί να υποθέσει κανείς, αν η κατάσταση φτάσει στο απροχώρητο, οι αρχές μπορούν να κάνουν κουρέλι ακόμα και την πιο μεγάλη ιδιωτική εταιρεία. Αλλά η Alibaba και το Baidu έχουν ενσωματωθεί τόσο πολύ στις ζωές των ανθρώπων που ακόμα και το πανίσχυρο κομμουνιστικό κόμμα ίσως έχει λόγους να κάνει πίσω.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v