Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

To χρέος  και η χιονοστιβάδα

Οι χιονοστιβάδες είναι επικίνδυνες και ενίοτε μπορεί να αποβούν μοιραίες. Όμως, κάποιες χιονοστιβάδες διαφέρουν από τις άλλες τόσο στην αεροναυπηγική όσο και στο χρέος.

To χρέος  και η χιονοστιβάδα

Στην αεροναυπηγική, το φαινόμενο της χιονοστιβάδας χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πολλαπλές επιπτώσεις της αρχικής εξοικονόμησης βάρους σε αεροσκάφη.

H τελική κατάληξη  της διαδικασίας οδηγεί σε μεγαλύτερη εξοικονόμηση βάρους στο αεροσκάφος σε σύγκριση με την αρχική μείωση.

Στο δημόσιο χρέος, το φαινόμενο της χιονοστιβάδας χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη συνεισφορά του επιτοκίου δανεισμού σε σχέση με τον ρυθμό ανάπτυξης στην αύξηση του λόγου χρέους προς το ΑΕΠ.

Όταν το μέσο επιτόκιο που πληρώνει το κράτος για να εξυπηρετήσει το χρέος του υπερβαίνει τον ρυθμό ανάπτυξης, το χρέος ως προς το ΑΕΠ αυξάνεται ακόμη κι αν δεν υπάρχει καμία μεταβολή στο πρωτογενές πλεόνασμα ή/και στις προσαρμογές των ροών αποθεμάτων (stock flow adjustments).

Από την άλλη πλευρά, όταν ο ρυθμός ανάπτυξης είναι μεγαλύτερος από το επιτόκιο, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ βαίνει μειούμενος.      

Θυμίζουμε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα προκύπτει όταν τα έσοδα ξεπερνούν τις δαπάνες εξαιρουμένων των τόκων για το χρέος και οδηγεί, ως γνωστόν, σε μείωση του λόγου χρέους, αν οι άλλοι παράμετροι είναι αμετάβλητοι.  

Οι προσαρμογές μπορεί να οφείλονται σε μεταβολές του χρέους λόγω συναλλαγματικών ισοτιμιών,  πωλήσεις ή αγορές χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού κ.λπ.

Αυτοί οι τρεις παράγοντες καθορίζουν την πορεία του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ.

Γιατί αναφερόμαστε σε όλα αυτά;  

Γιατί οι υπολογισμοί δείχνουν ότι η συνεισφορά του φαινομένου της χιονοστιβάδας στο χρέος είναι αρνητική μετά από πολλά πολλά χρόνια. Αυτό συμβαίνει επειδή αφενός, το ΑΕΠ εμφανίζει αυξητική τάση και αφετέρου, η Ελλάδα δανείζεται με πολύ χαμηλό επιτόκιο χάρη στα δάνεια των ESM/EFSF και των χωρών της Ευρωζώνης.

Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με το πρωτογενές πλεόνασμα, που αναμένεται να ξεπεράσει το 1,75% του ΑΕΠ, θα συνεισφέρουν στη σταθεροποίηση του λόγου χρέους.

Είναι μια σημαντική εξέλιξη, που δεν είναι ευρύτερα γνωστή και θα έχει συνέχεια, αν η ελληνική οικονομία αναπτυχθεί με ταχύτερο ρυθμό τα επόμενα τρίμηνα, ενώ το κόστος δανεισμού παραμείνει στα τωρινά, χαμηλά επίπεδα.

Μια παλαιότερη μελέτη της ΕΚΤ για τα επεισόδια αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους σε ευρωπαϊκές χώρες έδειξε ότι το φαινόμενο της χιονοστιβάδας είναι μεγάλη συνεισφορά στη μεγάλη μείωση του χρέους της Ιρλανδίας από το 1994 έως το 2006.

Κυρίως γιατί η ιρλανδική οικονομία αναπτυσσόταν με υψηλούς ρυθμούς  την ανωτέρω περίοδο, ενώ το κόστος δανεισμού συμπιέσθηκε, κυρίως μετά την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη.

Η Ιρλανδία μείωσε το χρέος στο 24,9% του ΑΕΠ από 94,1% το 1993. Τα πρωτογενή πλεονάσματα συνέβαλαν κατά 49% περίπου στη μείωση του χρέους, ενώ το φαινόμενο της χιονοστιβάδας κατά 38%.

Η Ιρλανδία δεν είναι μόνη αφού στον ίδιο δρόμο βρέθηκε η Ισπανία την περίοδο 1997-2007. Κι εκεί η συνεισφορά της χιονοστιβάδας ήταν αρνητική, συμβάλλοντας στην αποκλιμάκωση του λόγου χρέους, αλλά σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με εκείνο της Ιρλανδίας.

Είναι γνωστό ότι οι δανειστές έχουν ζητήσει και επιτύχει να παράγει η Ελλάδα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για να εξυπηρετεί το χρέος της σε βάθος δεκαετιών.

Πόσο εφικτό είναι κάτι τέτοιο θα το δούμε στην πράξη. Όμως, η επιτάχυνση της μείωσης του λόγου χρέους προς το ΑΕΠ μέσω του φαινομένου της χιονοστιβάδας είναι μια καλοδεχούμενη εξέλιξη που ανακουφίζει.


Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v