Λιγότερα δάνεια θα δίνουν οι τράπεζες μετά την SVB

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ταχείας πτώσης της Silicon Valley Bank; Αυτό είναι αναμφίβολα το πιο σημαντικό ερώτημα στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική. Τι έχει να μας πει η χρηματοπιστωτική ιστορία για το τι μπορεί να συμβεί στη συνέχεια;

Πρώτον, η Silicon Valey Bank ήταν διαφορετική από πολλές απόψεις. Οι καταθέσεις είχαν τριπλασιαστεί από το δ’ τρίμηνο του 2019 στα 189 δισ. δολάρια στο τέλος του 2021. Αυτό, σε σύγκριση με μια κλαδική ανάπτυξη 37% την ίδια περίοδο, σύμφωνα με την Autonomous Research.

H SVB είχε επίσης μια ασυνήθιστα υψηλή εξάρτηση από την εταιρική χρηματοδότηση και τη χρηματοδότηση από venture capitals. Γύρω στο 95% των καταθέσεων ήταν ανασφάλιστες στο τέλος του περασμένου έτους σε σύγκριση με το ένα τρίτο, σε ένα δείγμα μεγάλων αμερικανικών τραπεζών. Η φυγή θυμίζει τα hedge funds που έφυγαν μαζικά από τους prime brokers το 2008.

Ασφαλώς η τράπεζα είχε βάλει ένα σοκαριστικά μεγάλο μη αντισταθμισμένο στοίχημα σε μακροπρόθεσμα ομόλογα σε ακριβές τιμές. Τα αυξανόμενα επιτόκια συνέτριψαν το trade και η τράπεζα έμεινε να «κάθεται» πάνω σε μια μη υλοποιημένη ζημιά ύψους κοντά στα 16 δισ. δολάρια -περισσότερο απ’ όσο η βάση των ιδίων κεφαλαίων της. Οι εκροές καταθέσεων στη συνέχεια άρχισαν να το μετατρέπουν αυτό σε υλοποιηθείσα ζημιά.

Δεδομένης της εξαιρετικά ιδιαίτερης καταθετικής βάσης που κλίνει προς τον τεχνολογικό κλάδο και του υπερμεγέθους trade επιτοκίων, η κατάρρευση της SVB μπορεί να μην αποδειχθεί συστημική. «Ένα χαλασμένο μήλο δεν τα χαλάει όλα», υποστήριξε το Σαββατοκύριακο ο επενδυτής και πρώην τραπεζικός αναλυτής Davide Serra.

Αλλά η αποτυχία έχει ορισμένα σημαντικά πράγματα να πει για την ευρύτερη τραπεζική αγορά και τις επιπτώσεις για τη Fed. Η SVB έχει ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά με τη χρεοκοπία της Continental Illinois το 1984 -η οποία ήταν τότε η μεγαλύτερη χρεοκοπία στην ιστορία των τραπεζών των ΗΠΑ. Είχε επίσης μια πολύ ασταθή βάση ανασφάλιστων καταθετών -με μεγάλη διασπορά στις καταθέσεις διεθνών επιχειρήσεων- και είχε επίσης ένα εξαιρετικά συγκεντρωμένο χαρτοφυλάκιο δανείων. Ο Πολ Βόλκερ, πρόεδρος της Fed εκείνη την εποχή, επέλεξε τον ρεαλισμό, οργανώνοντας μια διάσωση με τη συνεργασία της κεντρικής τράπεζας και της Federal Deposit Insurance Corporation.

Οι σημερινοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ίσως αιφνιδιάστηκαν από τον ρυθμό ενός ψηφιακού bank run, αλλά η άμεση πολιτική αντίδραση θα είναι καθοριστική για την ανάσχεση αυτού του πανικού. Θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εξεύρεση ενός τρόπου να παραμείνουν υγιείς οι ανασφάλιστοι καταθέτες -κάτι που υποστήριξε ο σημερινός πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ κατά τη διάσωση της Bank of New England το 1991.

Η ιστορία προτείνει επίσης μερικά άλλα μαθήματα για τους επενδυτές. Πρώτον, οι τράπεζες θα είναι πολύ πιο ευαίσθητες στην απειλή της φυγής καταθέσεων και θα πληρώσουν για χρηματοδότηση, σφίγγοντας τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες. Αυτός ο ανταγωνισμός θα πρέπει να ωθήσει απότομα προς τα πάνω τα λεγόμενα «beta καταθέσεων» -δηλαδή το πόσο από μια αύξηση των επιτοκίων μετακυλίουν οι τράπεζες. Η κοινή γνώμη είχε υποθέσει ότι το σωρευτικό beta για αυτό τον κύκλο σύσφιξης θα ήταν μόνο 40% -αλλά θα μπορούσε εύκολα να ξεπεράσει τους προηγούμενους κύκλους του 55%-65%, αν και οι ισχυρότερες τράπεζες δεν θα χρειαστεί να πληρώσουν τόσο πολύ. Τα καθαρά έσοδα των τραπεζών από τόκους θα περιοριστούν. Και πιθανότατα θα γίνουν λιγότερο πρόθυμες να δανείσουν, μεταξύ άλλων, και σε τμήματα της τεχνολογικής βιομηχανίας, τουλάχιστον προσωρινά.

Οι επενδυτές θα ξεσκαρτάρουν τυχόν άλλα υπερμεγέθη ανοίγματα και αδύναμες καταθετικές βάσεις. Παρά το γεγονός ότι είναι η 16η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ, ήταν ατυχές το γεγονός ότι η SVB δεν υποβλήθηκε στα stress tests της Fed, ούτε στους διεθνείς τραπεζικούς κανόνες της Βασιλείας για τη ρευστότητα. Η φυγή προς την ποιότητα σημαίνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να δράσουν γρήγορα με αξιόπιστα πυροσβεστικά μέτρα για να αναχαιτίσουν τις εκροές καταθέσεων από άλλα ιδρύματα, που τώρα θεωρούνται πιο αδύναμα.

Στη συνέχεια, η πτώση της SVB θα μπορούσε να προμηνύει μια αλλαγή του μακροοικονομικού πλαισίου. Μετά τη διάσωση της Continental Illinois, ο Βόλκερ δήλωσε στην Επιτροπή Ανοικτών Αγορών της Fed: «Το συμπέρασμά μου είναι ότι έχουμε εξαντλήσει προς το παρόν τα περιθώρια για οποιαδήποτε σύσφιξη, δεδομένης αυτής της κατάστασης». Μέσα σε έξι μήνες, η Fed μείωσε τα επιτόκια κατά 0,50 ποσοστιαίες μονάδες. Δεδομένου ότι η νομισματική πολιτική έχει «μεγάλη και μεταβλητή υστέρηση», η Fed είναι πιθανό να γίνει επιφυλακτική αυτή τη φορά, αλλά μπορεί να επιλέξει να διακόψει τις αυξήσεις των επιτοκίων ή να επιστρέψει σε αυξήσεις των επιτοκίων κατά 0,25 ποσοστιαίες μονάδες.

Τέλος, θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποια σκληρά μαθήματα για τους παρόχους των λεγόμενων ψηφιακών νομισμάτων, συμπεριλαμβανομένων των stablecoins που είναι συνδεδεμένα με παραστατικά νομίσματα, όσον αφορά την ανάγκη προετοιμασίας για ξαφνικές αναλήψεις πελατών. Και τα σχέδια για ψηφιακά νομίσματα κεντρικών τραπεζών μπορεί επίσης να παραμεριστούν.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες προσπαθούν πολύ να μας πουν να μην ανησυχούμε για την ύπαρξη κρυφών δεξαμενών μόχλευσης στον μη τραπεζικό κλάδο. Αλλά αυτό που μας έβαλε τρικλοποδιά ήταν αυτό που βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο μιας τραπεζικής κρίσης -μια υπερμεγέθης έκθεση σε μια μεγάλη κλάση περιουσιακών στοιχείων που θεωρείται πως είναι χαμηλού ρίσκου, σε αυτή την περίπτωση, ο επιτοκιακός κίνδυνος των αμερικανικών κρατικών ομολόγων.

Η υποχώρηση από τα μη συμβατικά μέτρα των κεντρικών τραπεζών πάντα θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Η SVB μόλις την έκανε πολύ πιο δύσκολη.

* Ο συγγραφέας είναι αντιπρόεδρος της Oliver Wyman και πρώην παγκόσμιος επικεφαλής έρευνας του τραπεζικού κλάδου στην Morgan Stanley. 

© The Financial Times Limited 2023. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation