Διαγωνισμός «όλα σε ένα» στις έρευνες για τους υδρογονάνθρακες

Σε μια προκήρυξη-πακέτο, προκειμένου να τρέξουν πιο αποτελεσματικά οι διαδικασίες και να μη χαθεί το θετικό μομέντουμ, πρόκειται να βγουν εντός των προσεχών ημερών τα νέα μπλοκ σε Κρήτη και Πελοπόννησο που θέλει η Chevron, μαζί με εκείνο της Helleniq Energy.

Αξιοποιώντας την εμπειρία του 2014 και το μοντέλο Μανιάτη, όπου ο ίδιος διαγωνισμός αφορούσε 23 θαλάσσια και χερσαία οικόπεδα, οι τέσσερις νέες παραχωρήσεις για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων «παντρεύονται» σε μια προκήρυξη, με τη σχετική απόφαση να δημοσιεύεται μέσα στην επόμενη εβδομάδα.

Αυτό σημαίνει ότι η προκήρυξη που θα βγει πιθανότατα μέχρι τις 30 Απριλίου θα αφορά τις τέσσερις παρακάτω περιοχές:

• «Ν. Πελοπόννησος», έκτασης 11.000 τ. χλμ., όπου έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Chevron.
• «Α2», νότια της Πελοποννήσου, έκτασης 826 τ. χλμ., έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Helleniq Energy.
• «Νότια της Κρήτης Ι» και «Νότια της Κρήτης ΙΙ», συνολικής έκτασης 35.000 τ. χλμ., για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Chevron.

Αθροίζοντας τα νέα μπλοκ σε Κρήτη και Πελοπόννησο (περίπου 47.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) στα υφιστάμενα, προκύπτει ότι τα ενεργά οικόπεδα στην Ελλάδα θα ξεπερνούν πλέον συνολικά τα 90.000 τ. χλμ. Σαν έκταση είναι μια τεράστια περιοχή που ισοδυναμεί με πάνω από το 70% όλης της επιφάνειας της χώρας, που φτάνει τα 132.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Διάρκεια ερευνών και εκμετάλλευσης, κριτήρια συμμετοχής

Ακριβώς για να υπάρχει ίση αντιμετώπιση απέναντι σε όλους τους επενδυτές, οι νέες παραχωρήσεις θα ακολουθούν τη λογική των υφιστάμενων συμβάσεων, όπως αυτές για τα οικόπεδα της Κρήτης που έχουν δοθεί στο σχήμα Exxon Mobil - Helleniq Energy. Αυτό σημαίνει ότι θα πρόκειται για συμβάσεις παραχώρησης, με το κλειδί να βρίσκεται στη μέγιστη διάρκεια των ερευνών, όπως αυτή θα αποτυπώνεται στο κείμενο.

Στην περίπτωση των δύο ενεργών blocks της Κρήτης, ισχύει το μοντέλο «3+3+2», δηλαδή τρία χρόνια η πρώτη φάση των ερευνών, τρία η δεύτερη και δύο χρόνια η δυνατότητα παράτασης. Στην περίπτωση των νέων παραχωρήσεων, η ελληνική πλευρά θα ήθελε, ει δυνατόν, η διάρκεια των ερευνών να είναι μικρότερη της 8ετίας. Σε ό,τι αφορά την περίοδο εκμετάλλευσης σε περίπτωση εντοπισμού κοιτάσματος, αυτή θα παραμείνει στην 25ετία.

Στα κριτήρια συμμετοχής θα προβλέπεται ότι οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό έχουν προαγοράσει τα διαθέσιμα σεισμικά δεδομένα για τις περιοχές, ενώ στην τελική βαθμολόγηση, θα μετρά η εμπειρία εξορύξεων σε περιβάλλον βαθιάς θάλασσας.

Στο πρακτικό σκέλος της υπόθεσης, εφόσον ο διαγωνισμός για Κρήτη και Πελοπόννησο δημοσιευτεί εντός Απριλίου ή αρχές Μαΐου στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, τότε εντός 90 ημερών, δηλαδή μέσα στο καλοκαίρι, θα έχουν κατατεθεί οι δεσμευτικές προσφορές και θα υπάρχει νικητής, που πιθανότατα θα είναι η Chevron. Ετσι ώστε μετά και την έγκριση της σύμβασης από τη Βουλή και των άλλων θεσμικών οργάνων, κάπου στα τέλη του 2025, να έχουμε οριστικό παραχωρησιούχο.

Αρμόδιες πηγές εξηγούν ότι αυτό που επείγει για να μη χαθεί το μομέντουμ είναι αφενός να βγει γρήγορα ο διαγωνισμός, αφετέρου να καταρτισθεί από κοινού με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα (Chevron, Exxon Mobil, Helleniq Energy, Energean), ένα χρονοδιάγραμμα για τη διενέργεια ενός ικανού αριθμού γεωτρήσεων στα επόμενα χρόνια.

Ετσι μόνο αυξάνει μια χώρα τις πιθανότητες να ανακαλυφθούν εγχώρια κοιτάσματα, αποκτώντας έναν ελάχιστο όγκο ερευνητικής δραστηριότητας, κάτι που δεν συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας. Στην Ελλάδα, έχουμε να δούμε ερευνητική γεώτρηση εδώ και 23 χρόνια. Από το 2001, με το κοίτασμα «Δήμητρα», στο Καλπάκι του νομού Ιωαννίνων, που δεν οδήγησε σε ανακάλυψη.