Αυστηρά μηνύματα Μητσοτάκη προς Ερντογάν, αλλά και άνοιγμα για διάλογο

Απ’ όλα είχε η χθεσινοβραδινή ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στην οποία κυριάρχησαν, ως αναμενόταν, οι κλιμακούμενες τουρκικές προκλήσεις και οι ανυπόστατοι ισχυρισμοί της Άγκυρας και του Ταγίπ Ερντογάν: είχε αυστηρή γλώσσα και κόκκινες γραμμές εκ μέρους του πρωθυπουργού σε αδιαπραγμάτευτα ζητήματα όπως η αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, το Κυπριακό και το μεταναστευτικό, είχε τη συνειδητή διατήρηση των ανοικτών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών, ταυτόχρονα τη διάκριση της ηγεσίας από το λαό της Τουρκίας στον οποίο ο κ. Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα φιλίας και καλής γειτονίας, αλλά και την προσδοκία ότι το παρατεταμένο σκηνικό έντασης, με αμοιβαία βούληση, μπορεί να αποτελέσει σύντομα παρελθόν.

Ο πρωθυπουργός, όπως είχε προαναγγελθεί, απάντησε σε όλα τα fake news του Τούρκου Προέδρου, ωστόσο επέλεξε το ύφος του να είναι διαφορετικό από αυτό του κ. Ερντογάν στη δική του ομιλία. Σκληρή γραμμή εκεί που θεώρησε ότι έπρεπε, πιο ήπια σε άλλα σημεία, με ιστορικές αναφορές, αλλά χωρίς οπτικό υλικό (φωτογραφίες και χάρτες). Σε αντίθεση δηλαδή με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος επιδίωξε να αποπροσανατολίσει με χυδαίο τρόπο και εγκαλώντας τις ελληνικές αρχές για τον πνιγμό μικρών παιδιών μεταναστών στο Αιγαίο.

Πρόθεση του κ. Μητσοτάκη, ενώπιον των δεκάδων ηγετών χωρών απ’ όλον τον κόσμο, ήταν να δείξει μια στάση υπεύθυνη και σώφρονα, χωρίς λεκτικά «πυροτεχνήματα» και φανατικές τοποθετήσεις, αλλά με πειστικά επιχειρήματα και ρεαλιστικές τοποθετήσεις. Και αυτοί οι στόχοι, σύμφωνα τουλάχιστον με το Μέγαρο Μαξίμου, επετεύχθησαν απόλυτα, με τη σύγκριση των δύο ηγετών -όπως σημειώνουν- να δείχνει καταλυτική υπέρ του Έλληνα πρωθυπουργού έναντι του Τούρκου Προέδρου, όπως αποτυπώθηκε και στη θετική αποδοχή της ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη από τους παρισταμένους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.

Tweets και βίντεο

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρωθυπουργός θέλησε να απευθυνθεί στους Τούρκους πολίτες και στη γλώσσα τους. Για το σκοπό αυτό, προχώρησε σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με αποσπάσματα της ομιλίας του στην τουρκική γλώσσα, ενώ κυκλοφόρησαν και μικρής διάρκειας βίντεο με σημεία της τοποθέτησής του, με υπότιτλους επίσης στην τουρκική.

Birleşmiş Milletler’den bu mesajla yalnız Türk liderlerine değil, Türk halkına da yönelerek şunu söylemek isterim: Yunanistan Türkiye’yi tehdit etmiyor. Biz düşman değiliz. Biz komşuyuz ve aramızdaki dostluk ilişkilerine çok önem veririz. #UNGA pic.twitter.com/bEcZcJiHnt

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 23, 2022

Και αυτό, την ίδια ώρα που ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, άφηνε ανοιχτό το θέμα πιθανής συνάντησης του Ταγίπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Πράγα στις αρχές Οκτωβρίου. Ισχυρίστηκε βέβαια ότι ο προγραμματισμός μιας τέτοιας συνάντησης εξαρτάται από τον Έλληνα πρωθυπουργό. «Ο πρόεδρος μας δεν αποκλείει κανέναν. Αν γίνει ένα βήμα ο πρόεδρος μας κάνει δύο βήματα», επεσήμανε ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, διαφοροποιούμενος από τη μέχρι τώρα στρατηγική Ερντογάν, ο οποίος απέκλειε νέο τετ α τετ με τον κ. Μητσοτάκη.

Σε αναμονή της επίσημης αντίδρασης της Άγκυρας στην ομιλία Μητσοτάκη, τη δική της συμβολική σημασία έχει και η παρουσία δίπλα δίπλα των Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο γεύμα των ΥΠΕΞ στο περιθώριο της συνέλευσης του ΟΗΕ. Ακολούθησε διπλή ανάρτηση στο twitter, του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών από τη μία και του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών από την άλλη, αμφότερες με κοινή φωτογραφία των δύο ανδρών.

#NewYork: At the working lunch for the #SEECP Foreign Ministers, #Greece (#Athens) & #Turkey (#Ankara) FMs were next to each other

Ν.Υόρκη: Στο γεύμα των ΥΠΕΞ της Διαδικασίας για Συνεργασία σε ΝΑ Ευρώπη οι ΥΠΕΞ Ελλάδας (Αθήνα) και Τουρκίας (Άγκυρα) ήταν δίπλα pic.twitter.com/1o0LcRCd07

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) September 23, 2022

Η ομιλία

Σταχυολογώντας βασικά σημεία της ομιλίας του πρωθυπουργού, αυτός είπε συνοπτικά:

Για τον τουρκικό αναθεωρητισμό:

«Η Τουρκία συνεχίζει να διαδραματίζει έναν αποσταθεροποιητικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και τον Καύκασο… Όσον αφορά στην Ελλάδα, η ηγεσία της Τουρκίας φαίνεται να έχει μια παράξενη εμμονή με τη χώρα μου. Η γλώσσα της γίνεται όλο και πιο πολεμική… Η αμφισβήτηση της κυριαρχίας ελληνικού εδάφους ξεπερνά την “κόκκινη γραμμή” για όλους τους Έλληνες. Και ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας, δεν θα συμβιβαστώ ποτέ σε ότι έχει να κάνει με την εδαφική ακεραιότητα, την ασφάλεια και τη σταθερότητα της χώρας μου».

Για την Κύπρο:

«Η Ουκρανία δεν είναι η μόνη χώρα στη μεταπολεμική Ευρώπη που έχει δεχτεί επίθεση. Για σχεδόν 50 χρόνια, οι Κύπριοι ζουν σε ένα διαιρεμένο νησί ως αποτέλεσμα μιας παράνομης εισβολής και στρατιωτικής κατοχής… Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να αγνοήσει τις παράνομες τουρκικές προσπάθειες επιβολής ενός νέου τετελεσμένου στην Κύπρο, ιδιαίτερα στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, καθώς και νέες και επανειλημμένες παραβιάσεις των θαλάσσιων ζωνών και του εναέριου χώρου της Κύπρου».

Για το μεταναστευτικό:

«Η Τουρκία εργαλειοποιεί τους μετανάστες από τον Μάρτιο του 2020… Η Ελλάδα θα συνεχίσει να προστατεύει τα σύνορά της, με πλήρη σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα».

Για την ανάγκη διαλόγου:

«Υπάρχει κι άλλος δρόμος. Είμαι πάντα ανοιχτός στο διάλογο και στη διευθέτηση των διαφορών με ανοιχτό τρόπο, με σεβασμό και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

Προς τον τουρκικό λαό:

«Η Ελλάδα δεν αποτελεί απειλή για τη χώρα σας. Δεν είμαστε εχθροί σας. Είμαστε γείτονες. Εκτιμούμε τις πολλές φιλίες μεταξύ απλών Ελλήνων και Τούρκων πολιτών… Η συντριπτική πλειονότητα στις δύο χώρες μας δεν επιθυμεί πολιτική σύγκρουση και εχθρότητα. Ας προχωρήσουμε, λοιπόν, σε ένα πνεύμα συνεργασίας και φιλίας, με αμοιβαίο σεβασμό και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».