Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι στέλνει ουκρανική αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη, με επικεφαλής τον υπουργό Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, για να συναντηθεί με Ρώσους αντιπροσώπους για ειρηνευτικές συνομιλίες, αλλά δεν θα ταξιδέψει ο ίδιος εκεί. Οπως μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο TASS, οι συνομιλίες θα ξεκινήσουν την Παρασκευή.
Τριμερείς συναντήσεις προβλέπεται να γίνουν αύριο στην Κωνσταντινούπολη, ανέφερε απόψε μια πηγή του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας.
Στην ημερήσια διάταξη είναι τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και της Τουρκίας» και «μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας. Δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει τετραμερής» με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας, διευκρίνισε αυτή η πηγή.
Στο μεταξύ, ο Ζελένσκι δεν θα πάει στην Κωνσταντινούπολη επειδή η συνάντηση δεν είναι σε επίπεδο προέδρων: «Δεν υπάρχει κάτι να κάνω εγώ εκεί», ξεκαθάρισε μετά τη συνάντηση διάρκειας άνω των τριών ωρών με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αγκυρα.
Αμέσως μετά, σε συνέντευξη τύπου, δήλωσε ότι ο ίδιος ξεκίνησε την επίσκεψή του στην Τουρκία με αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας και των αρχηγών του Γενικού Επιτελείου και της υπηρεσίας ασφαλείας.
Αλλά αφού ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να μην εμφανιστεί και αντ' αυτού έστειλε «ομάδα χαμηλού επιπέδου», το πράγμα αλλάζει, είπε.
Αφού επιβεβαίωσε ότι θα πραγματοποιηθεί τελικά η συνάντηση με αντιπροσωπείες από τη Ρωσία, την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και την Τουρκία, κατηγόρησε για άλλη μια φορά τη Ρωσία ότι δεν αντιμετωπίζει «σοβαρά» τις ειρηνευτικές συνομιλίες.
Η Ουκρανία παραμένει «έτοιμη για απευθείας διαπραγματεύσεις», υπογράμμισε ο Ζελένσκι, προτείνοντας συνάντηση και διαπραγματεύσεις χωρίς προϋποθέσεις με τον Πούτιν.
Επισήμανε ότι, αν και ο Πούτιν πρότεινε άμεσες διαπραγματεύσεις, δεν παρευρέθηκε αυτοπροσώπως. «Δεν θέλει κατάπαυση του πυρός», εκτίμησε.
Η Ουκρανία έχει «πολλούς όρους», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι εάν η χώρα του και η Ρωσία συμφωνήσουν σε μια άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, τότε η Ουκρανία θα την αποδεχτεί.
Είπε ακόμη ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέβαλε την πρόταση να συναντηθούν οι ηγέτες, αλλά τόνισε ότι αντίθετα η Ρωσία έστειλε «αντιπροσωπεία χαμηλού επιπέδου».
Εξάλλου, σημείωσε ότι η προτεινόμενη συνάντηση με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε να παραλειφθεί εάν επιτευχθεί συμφωνία για κατάπαυση του πυρός μεταξύ των δύο χωρών κατά τη διάρκεια τεχνικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη.
Ο Ουκρανός ηγέτης πρόσθεσε ότι, εάν η Μόσχα δεν δείξει καμία προθυμία να συμμετάσχει στις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός, τότε άλλα κράτη θα πρέπει να ασκήσουν μεγαλύτερη πολιτική και οικονομική πίεση στη Ρωσία και να επιβάλουν περαιτέρω κυρώσεις.
«Η Ρωσία δεν αισθάνεται ότι χρειάζεται να τερματίσει (τον πόλεμο), πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχει αρκετή πολιτική, οικονομική και άλλη πίεση στη Ρωσική Ομοσπονδία», είπε. «Και γι' αυτό, αν δεν υπάρξει κατάπαυση του πυρός, αν δεν υπάρξουν σοβαρές αποφάσεις... ζητάμε κατάλληλες κυρώσεις».
Ευχαριστίες προς τον πρόεδρο Ερντογάν και την Τουρκία για την υποστήριξή τους απηύθυνε μέσω ανάρτησής του ο Ζελένσκι.
«Η Ρωσία απέδειξε για άλλη μια φορά ότι δεν σκοπεύει να τερματίσει τον πόλεμο, έχοντας στείλει αντιπροσωπεία μάλλον χαμηλού επιπέδου. Επιπλέον, μια τέτοια ρωσική προσέγγιση αποτελεί ένδειξη ασέβειας — προς τον κόσμο και όλους τους εταίρους. Αναμένουμε μια σαφή και ισχυρή απάντηση από τους εταίρους», σημείωσε.
«Συζητήσαμε επίσης τη συνεργασία στο πλαίσιο του Συνασπισμού των Προθύμων, τις εγγυήσεις ασφάλειας, την παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός, την αποναρκοθέτηση στη θάλασσα, την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και την ανάπτυξη εταιρικής σχέσης μεταξύ των δύο κρατών μας. Είμαι ευγνώμων», πρόσθεσε.
Ο Τούρκος πρόεδρος είπε στον Ουκρανό ομόλογό του ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να φιλοξενήσει αυτόν και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για ειρηνευτικές συνομιλίες «όταν είναι έτοιμοι», ανακοίνωσε η τουρκική προεδρία.
Μόσχα: Η ειρήνη πρέπει να αντικατοπτρίζει την κατάσταση επί του πεδίου
Ο επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη Βλαντιμίρ Μεντίνσκι δήλωσε ότι η Ρωσία είναι «έτοιμη να συζητήσει την επανέναρξη των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη».
«Είμαστε έτοιμοι για πιθανούς συμβιβασμούς», πρόσθεσε.
Ο Μεντίνσκι δήλωσε ακόμη ότι στόχος της Μόσχας είναι να εξασφαλίσει μακροχρόνια ειρήνη με το Κίεβο αναζητώντας κοινό έδαφος και εξαλείφοντας τα αίτια της σύγκρουσης. «Θεωρούμε τις συνομιλίες ως συνέχιση αυτών που διακόπηκαν το 2022», σημείωσε.
Η θέση της Ρωσίας σχετικά με μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία έχει αλλάξει για να αντικατοπτρίζει τις αλλαγές στα μέτωπα όπου η Ρωσία έχει προελάσει, δήλωσε εξάλλου η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.
Ερωτηθείσα από το Reuters αν η θέση της Ρωσίας έχει αλλάξει από τον Ιούνιο του 2024, όταν ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει επίσημα τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά της από το σύνολο του εδάφους τεσσάρων ουκρανικών περιοχών που διεκδικεί η Ρωσία, η Ζαχάροβα είπε: «Ναι, υπάρχουν αυτές οι αλλαγές στη ρωσική θέση».
«Αυτές οι αλλαγές αντικατοπτρίζονται από τις αλλαγές επί του πεδίου», δήλωσε η ίδια.
Η Ζαχάροβα επικαλέστηκε τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος το 2024 δήλωσε ότι η Ουκρανία συρρικνώνεται εδαφικά κάθε φορά που απομακρύνεται από τις συνομιλίες με τη Ρωσία.
Η Ζαχάροβα δήλωσε ότι η Μόσχα είναι ευγνώμων στην Κίνα και τη Βραζιλία για την επιδίωξη μιας πολιτικής και διπλωματικής διευθέτησης.
Σχετικά με τις πιθανές συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, η Ζαχάροβα δήλωσε: «Όσον αφορά την ουκρανική πλευρά: Πόσο έτοιμη είναι; Για ποιο πράγμα είναι έτοιμη; Νομίζω, αυτό θα φανεί, μεταξύ άλλων και σήμερα στην Κωνσταντινούπολη».
Τραμπ: Μόνο εγώ με τον Πούτιν μπορούμε...
Παράλληλα, άλλη μια βόμβα έριξε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ από την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, δηλώνοντας ότι δεν θα υπάρξει καμία εξέλιξη στις ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία, μέχρι να συναντηθεί ο ίδιος με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν -αμφότεροι απόντες από τη σημερινή εν εξελίξει διαπραγμάτευση στην Τουρκία.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο δήλωσε επίσης ότι δεν τρέφει «μεγάλες ελπίδες» για το αποτέλεσμα των συνομιλιών μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, εκτιμώντας ότι ο μοναδικός τρόπος για να επιτευχθεί κάποια πρόοδος στις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου είναι μέσω απευθείας συνομιλιών μεταξύ των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Ο Ρούμπιο, που έκανε αυτές τις δηλώσεις μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Αττάλεια, είπε ότι αύριο Παρασκευή θα μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη για συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν και την ουκρανική αντιπροσωπεία.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ συνάντησε απόψε Πέμπτη τη ρωσική αντιπροσωπεία.
«Η εκτίμησή μου είναι ότι δεν θα έχουμε πρόοδο μέχρι να επικοινωνήσουν απευθείας για το θέμα ο πρόεδρος (των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ) και ο πρόεδρος (της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν», πρόσθεσε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ.
«Θα δούμε τι θα συμβεί στις συνομιλίες της Παρασκευής και μετά θα αποφασίσουμε το χρονοδιάγραμμα για πιθανή συνάντηση μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν», είπε.
Στην Τουρκία η μέρα ξεκίνησε με προσδοκίες ότι αντιπρόσωποι από την Ουκρανία, τη Ρωσία και τις ΗΠΑ θα πραγματοποιούσαν συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Αλλά μέχρι στιγμής, αυτό δεν έχει συμβεί.
Η Μόσχα αντιτείνει ότι ρωσική αντιπροσωπεία περιμένει ήδη στην Κωνσταντινούπολη για «σοβαρές συνομιλίες».
Παρά την αβεβαιότητα που περιβάλλει τις εν λόγω συνομιλίες, υψηλού επιπέδου διπλωματικές εκδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί σε άλλα μέρη της χώρας.
Ο Ρούμπιο βρέθηκε στην Αττάλεια, μαζί με τους υπουργούς Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, απ' όπου δήλωσε νωρίτερα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ανοιχτός σε οποιονδήποτε μηχανισμό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ειρήνη στη Ρωσία και την Ουκρανία. «Οι ΗΠΑ θέλουν να βοηθήσουν και επιμένουν ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση, αλλά διπλωματική», τόνισε. «Η Ουάσιγκτον θέλει να δει πρόοδο τις επόμενες μέρες».
Η εκπρόσωπος της κυβέρνησης των ΗΠΑ Τάμι Μπρους δήλωσε ότι ο Ρούμπιο ενημέρωσε τους υπουργούς για τις προσπάθειες του Τραμπ να σταματήσει τον πόλεμο, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η ευρωπαϊκή ηγεσία είναι «κρίσιμη» για τις διαπραγματεύσεις.
Βαρύ κλίμα και άγνωστοι x για τις συνομιλίες
Ταυτόχρονα, αβεβαιότητα επικρατεί για το πότε θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη. Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ανακοίνωσε ότι οι συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη, που ήταν προγραμματισμένες για το πρωί, αναβλήθηκαν για σήμερα το απόγευμα «με πρωτοβουλία της Τουρκίας».
Το κλίμα είναι βαρύ. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ χαρακτήρισε στο μεταξύ τον Ζελένσκι «αξιολύπητο», επειδή απαίτησε να έρθει ο Πούτιν αυτοπροσώπως.
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι χαρακτήρισε ως «διακοσμητική» την αντιπροσωπεία της Ρωσίας και αμφισβήτησε την «ικανότητα λήψης αποφάσεων», για να πάρει σκληρή απάντηση από την εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα: χαρακτήρισε «κλόουν» και «αποτυχημένο» τον Ουκρανό πρόεδρο μετά τις επικρίσεις του για τη ρωσική αντιπροσωπεία που έχει σταλεί στην Τουρκία.
«Ποιος χρησιμοποίησε τη λέξη "διακοσμητική"; Ένας κλόουν; Ένας αποτυχημένος; Ένα άτομο χωρίς καμία εκπαίδευση», σχολίασε η Ζαχάροβα κατά τη διάρκεια της εβδομαδιαίας ενημέρωσης των δημοσιογράφων, λίγο μετά τις δηλώσεις Ζελένσκι.
Η Ευρώπη κατακεραυνώνει τον Πούτιν για τις συνομιλίες στην Ουκρανία
Κορυφαίοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες κατηγόρησαν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ότι υπονομεύει τις συνομιλίες με την Ουκρανία που αποσκοπούν στην εξασφάλιση τερματισμού του πολέμου, αν και οι ΗΠΑ υιοθέτησαν πιο επιφυλακτικό τόνο ενόψει μιας πιθανής συνάντησης στην Τουρκία.
Ο διορισμός από το Κρεμλίνο μιας αντιπροσωπείας χαμηλού επιπέδου για να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη έδειξε ότι ο Πούτιν προσπαθεί «να κερδίσει χρόνο», δήλωσε ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι στους δημοσιογράφους πριν από μια συνάντηση με ομολόγους του στο ΝΑΤΟ στην Αττάλεια της Τουρκίας.
«Ελπίζουμε ότι ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών θα δει αυτή την κοροϊδία και θα εξαγάγει τα σωστά συμπεράσματα».
Ενώ η Ουκρανία είναι έτοιμη για διαπραγματεύσεις, η Ρωσία «θέλει να συνεχίσει τον πόλεμο», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ. «Η μόνη άδεια καρέκλα είναι της Ρωσίας».
Οι ΗΠΑ είναι «ανοιχτές στο να είναι εποικοδομητικές και να βοηθήσουν με κάθε τρόπο για τον τερματισμό της σύγκρουσης», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος βρίσκεται στη συνάντηση του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια. «Ας δούμε τι θα συμβεί τις επόμενες δύο ημέρες, θέλουμε να δούμε να σημειώνεται πρόοδος».
Η αβεβαιότητα επισκιάζει τη συνάντηση των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ
Η αβεβαιότητα γύρω από τις διαπραγματεύσεις Ρωσίας-Ουκρανίας επισκιάζει τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ που ξεκίνησε το βράδυ της Τετάρτης.
Οι συναντήσεις στην Αττάλεια μεταξύ του Ρούμπιο και των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών προσφέρουν την ευκαιρία να συμμαχήσουν για την Ουκρανία, αφού οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέδωσαν τελεσίγραφο το περασμένο Σαββατοκύριακο, δίνοντας στη Ρωσία προθεσμία μέχρι τις 12 Μαΐου για να συμφωνήσει σε 30ήμερη εκεχειρία με την Ουκρανία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν δηλώσει ότι είχαν την υποστήριξη των ΗΠΑ για συντονισμένες κυρώσεις κατά της Ρωσίας εάν η Μόσχα συνέχιζε τις επιθέσεις στην Ουκρανία. Αλλά ο Τραμπ δεν υποστήριξε δημόσια την προτεινόμενη ημερομηνία κατάπαυσης του πυρός και η προθεσμία ήρθε και πέρασε χωρίς καμία από τις δύο πλευρές να σταματήσει τις μάχες.
«Είναι σαφές ότι η Ρωσία στέλνει μόνο μια αντιπροσωπεία κατώτερου επιπέδου στην Τουρκία σε αυτές τις ειρηνευτικές συνομιλίες», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στους δημοσιογράφους την Πέμπτη. «Εξακολουθώ να είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος ότι εάν και οι Ρώσοι είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν, θα μπορούσε να επιτευχθούν κάποιες σημαντικές εξελίξεις τις επόμενες δύο εβδομάδες».
Δεν έχει ξεκάθαρη στάση για τις κυρώσεις κατά Πούτιν η αμερικανική πλευρά
Σε συνομιλίες μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, τις οποίες είχε αναφέρει προηγουμένως το Bloomberg, η αμερικανική πλευρά δεν ήταν σαφής σχετικά με το εάν ήταν ακόμη έτοιμη να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία εάν συνεχιστούν οι επιθέσεις ή τι θα έκανε εάν ο Πούτιν αρνηθεί να συναντηθεί με τον Ζελένσκι και να σταματήσει τις μάχες.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμενόταν να παροτρύνουν τον Τραμπ να υλοποιήσει την απειλή του για κυρώσεις στη Μόσχα εάν ο Πούτιν αρνηθεί τη συνάντηση με τον Ζελένσκι ή εάν η Ρωσία δεν συμφωνήσει σε άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός αυτή την εβδομάδα, ανέφερε το Bloomberg.
Με πληροφορίες από Reuters, BBC, AFP, Bloomberg, ΑΠΕ