Ο Εμανουέλ Μακρόν μόλις ίσως σφύριξε λήξη για έναν από τους πιο αμφιλεγόμενους πράσινους νόμους της Ευρώπης.
Σε ομιλία του στις Βερσαλλίες χθες Δευτέρα, ο Γάλλος πρόεδρος ζήτησε να καταργηθεί η Οδηγία για την Εταιρική Βιωσιμότητα, νόμος που απαιτεί από τις εταιρείες να παρακολουθούν τους παγκόσμιους προμηθευτές τους σε θέματα κατάχρησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και περιβάλλοντος. Πολλές επιχειρήσεις έχουν κατακρίνει την εν λόγω πρόβλεψη.
«Ο κανονισμός CSDDD (σ.σ. Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια των Επιχειρήσεων σχετικά με τη Βιωσιμότητα) και ορισμένοι άλλοι κανονισμοί δεν πρέπει απλώς να αναβληθούν για έναν χρόνο, αλλά να τεθούν εκτός συζήτησης», δήλωσε ο Μακρόν σε ακροατήριο στελεχών επιχειρήσεων, τα οποία τον επευφημούσαν.
Τα σχόλια του Μακρόν ακολούθησαν παρόμοια δήλωση του Γερμανού καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ζήτησε την «πλήρη κατάργηση» της ίδιας οδηγίας, στο πλαίσιο της επίσκεψής του στις Βρυξέλλες προ ημερών.
«Προφανώς είμαστε σε πλήρη συμφωνία με τον καγκελάριο Μερτς και άλλους συναδέλφους μας», δήλωσε ο Μακρόν.
Εάν πιάσει τόπο η ώθηση των δύο πιο ισχυρών ηγετών της Ευρώπης, θα πρόκειται για σημαντική κλιμάκωση της φιλοεπιχειρηματικής και αντι-περιβαλλοντικής στροφής της ΕΕ, η οποία έχει ήδη οδηγήσει σε σειρά προτάσεων για την «απλοποίηση» κανόνων που ήταν μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Το «αντι-πράσινο» κλίμα εντείνεται επίσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα άσκησε πρόσφατα βέτο στη χρήση του όρου «Πράσινη Συμφωνία» σε μια περιβαλλοντική έκθεση για το νερό. Το ΕΛΚ είναι η μεγαλύτερη πολιτική ομάδα της Ευρώπης, με μέλη τον Μερτς και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Πολλές επιχειρήσεις αντιτίθενται στην οδηγία για τη βιωσιμότητα, παραπονούμενες ότι είναι απαγορευτικά επαχθής. Ο νόμος απαιτεί από τις εταιρείες να ψάχνουν σε βάθος στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού τους, κι αν εντοπιστούν καταχρήσεις να ενεργούν. Η οδηγία αυτή πρόκειται ήδη να περικοπεί στο πλαίσιο του πρώτου πακέτου απλούστευσης που επεξεργάζεται η Επιτροπή.
Αλλά η κατάργηση του νόμου συνολικά δεν είχε συζητηθεί σοβαρά — μέχρι τώρα.
Παραχώρηση στον Τραμπ
Πέρα από την πιθανή μείωση της γραφειοκρατίας για τις εταιρείες, οποιαδήποτε απόφαση για την κατάργηση της οδηγίας περί δέουσας επιμέλειας θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο στις συνομιλίες μεταξύ Βρυξελλών και Ουάσιγκτον για την αποτροπή του πλήρους διατλαντικού εμπορικού πολέμου, οι οποίες τώρα αρχίζουν να σοβαρεύουν.
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ έχει ξεχωρίσει την οδηγία για την αλυσίδα εφοδιασμού ως τον μείζονα μη δασμολογικό φραγμό που ευθύνεται για το μεγάλο αμερικανικό έλλειμμα στις εμπορικές συναλλαγές αγαθών με την ΕΕ. Εγκαταλείποντας ένα εγχειρίδιο κανόνων από το οποίο ήθελαν να απαλλαγούν ούτως ή άλλως, οι Ευρωπαίοι μπορούν να παρουσιάσουν την κίνηση ως παραχώρηση στην Ουάσιγκτον.
Ωστόσο, μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο να πειστούν οι πολιτικοί και οι βουλευτές της ΕΕ προκειμένου να αποσύρουν τον νόμο.
Η οδηγία έχει γίνει ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα εντός της νέας κυβέρνησης συνασπισμού της Γερμανίας, τροφοδοτώντας ένα μπρα ντε φερ ανάμεσα στη συντηρητική Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) του Μερτς και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD).
Η έκκληση του Μερτς για την κατάργηση του νόμου εξέπληξε πολλούς από τους εταίρους του στο συγκυβερνών SPD, γράφει το Politico.
Το μέλλον της Οδηγίας ήταν ήδη σημείο διαφωνίας κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς το CDU πίεζε για την κατάργησή της. Τελικά, τα κόμματα κατέληξαν σε συμβιβασμό: Ενώ ο εθνικός νόμος περί δέουσας επιμέλειας θα εγκαταλειφθεί, η τελική συμφωνία συνασπισμού ορίζει ότι ο ευρωπαϊκός CSDDD θα πρέπει να διατηρηθεί και να εφαρμοστεί «με ελάχιστη γραφειοκρατία».
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η υποστήριξη για την πλήρη κατάργηση του νόμου είναι απίθανο να κερδίσει την πλήρη υποστήριξη του κεντρώου συνασπισμού που περιλαμβάνει το ΕΛΚ, τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες και το φιλελεύθερο Renew Europe (την ομάδα του Μακρόν).
Εάν το ΕΛΚ ήθελε να απαλλαγεί από την οδηγία περί δέουσας επιμέλειας, θα μπορούσε να αναζητήσει υποστήριξη από ακροδεξιές ομάδες. Αλλά αυτή η κίνηση θα παραβίαζε την άτυπη συμφωνία των φιλοευρωπαϊκών ομάδων να μην υποκύψουν στη συνεργασία με την ακροδεξιά.