Οι δασμοί που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει ρήγμα στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), καθώς κορυφαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής διχάζονται για το αν πρέπει να μειωθούν τα επιτόκια ήδη από αυτό το καλοκαίρι ή να διατηρηθούν αμετάβλητα για το υπόλοιπο του 2025.
Ο Κρίστοφερ Γουόλερ, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Fed και πιθανός διάδοχος του Τζερόμ Πάουελ στην προεδρία, ζήτησε την Παρασκευή μείωση επιτοκίων ήδη από τον επόμενο μήνα, υποβαθμίζοντας τους φόβους ότι οι δασμοί του Τραμπ θα εκτοξεύσουν τον πληθωρισμό.
«Έχουμε κάνει παύση για έξι μήνες περιμένοντας ένα μεγάλο πληθωριστικό σοκ από τους δασμούς. Δεν το έχουμε δει», δήλωσε ο Γουόλερ στο CNBC. Ο ίδιος έγινε μέλος της Fed το 2020 επί Τραμπ. «Η πολιτική μας πρέπει να βασίζεται στα δεδομένα».
Οι δηλώσεις του Γουόλερ έγιναν μόλις δύο ημέρες μετά την απόφαση της Fed να διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση.
Ο Τραμπ έχει επικρίνει έντονα τη Fed επειδή δεν μείωσε δραστικά τα επιτόκια. Αυτή την εβδομάδα ζήτησε μειώσεις έως και 2,5 ποσοστιαίων μονάδων, χαρακτηρίζοντας τον Πάουελ «ντροπή για την Αμερική». Μάλιστα, αστειεύτηκε λέγοντας ότι ίσως έπρεπε να «διορίσει τον εαυτό του» στην ισχυρότερη κεντρική τράπεζα του κόσμου.
Προβολές που δόθηκαν την Τετάρτη στη δημοσιότητα αποκάλυψαν αυξανόμενες διαφορές μεταξύ των κορυφαίων αξιωματούχων της Fed σχετικά με το αν θα υπάρξουν πολλαπλές μειώσεις επιτοκίων φέτος ή καμία απολύτως, σημειώνουν οι Financial Times.
Ο Πάουελ, του οποίου η θητεία λήγει τον Μάιο του 2026, αναγνώρισε ότι υπάρχει «υγιής πολυφωνία στην Επιτροπή», αλλά σημείωσε πως υπήρχε «ισχυρή στήριξη» στην απόφαση διατήρησης των επιτοκίων. Εξέφρασε την άποψη ότι οι διαφορές μεταξύ των μελών θα περιοριστούν με την έλευση περισσότερων οικονομικών στοιχείων τους επόμενους μήνες. «Με την αβεβαιότητα να παραμένει τόσο αυξημένη, κανείς δεν είναι απόλυτα πεπεισμένος για τις εκτιμήσεις του», είπε.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Τετάρτης, δέκα μέλη της Fed εξακολουθούν να αναμένουν δύο ή περισσότερες μειώσεις κατά 25 μονάδες βάσης το 2025. Επτά όμως προβλέπουν ότι δεν θα υπάρξει καμία μείωση, ενώ δύο εκτιμούν ότι θα υπάρξει μόνο μία.
«Αυτό που ξεχωρίζει είναι ο αυξανόμενος αριθμός αξιωματούχων που θεωρούν ότι δεν πρέπει να υπάρξουν καθόλου μειώσεις. Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχουν διαφορές απόψεων στην Επιτροπή», δήλωσε ο Ρικ Ρίντερ, επικεφαλής επενδύσεων της BlackRock, που διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 2,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η διαμάχη εντός της Fed επικεντρώνεται στο αν πρέπει να διατηρηθεί το κόστος δανεισμού υψηλό λόγω των προσδοκιών για αυξήσεις τιμών λόγω δασμών, ή αν πρέπει να μειωθούν τα επιτόκια για να στηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη.
Τα επιτόκια που κυμαίνονται μεταξύ 4,25% και 4,5% θεωρούνται πάνω από το λεγόμενο ουδέτερο επίπεδο ― εκείνο που ούτε επιταχύνει, ούτε επιβραδύνει την οικονομία.
Οι τελευταίες προβλέψεις της Fed δείχνουν ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής αναμένουν σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης φέτος, μαζί με αύξηση του πληθωρισμού. Ωστόσο, οι αυξήσεις τιμών λόγω δασμών μέχρι στιγμής παραμένουν συγκρατημένες. Η τελευταία ένδειξη για τον δείκτη τιμών καταναλωτή για τον Μάιο ήταν χαμηλότερη των εκτιμήσεων, με αύξηση μόλις 2,4% σε ετήσια βάση.
Η πρόεδρος της Fed του Σαν Φρανσίσκο, Μέρι Ντέιλι, δήλωσε επίσης στο CNBC ότι πλέον ανησυχεί λιγότερο για τον αντίκτυπο των δασμών στον πληθωρισμό. Αν και δεν βλέπει πιθανή μείωση επιτοκίων τον Ιούλιο, δήλωσε ότι αυτό μπορεί να αλλάξει το φθινόπωρο.
«Δεν νομίζω πως οι ανησυχίες είναι τόσο έντονες όσο όταν ανακοινώθηκαν οι δασμοί», δήλωσε η Ντέιλι. «Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε τόσο πολύ ώστε να αγνοήσουμε ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας κινούνται προς μια κατεύθυνση που ενδεχομένως να απαιτεί προσαρμογή επιτοκίων».
Παρόλο που ορισμένοι αξιωματούχοι εκτιμούν πως η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, άλλοι βλέπουν σημάδια επιβράδυνσης σε συγκεκριμένους τομείς.
Ο Πάουελ προειδοποίησε την Τετάρτη ότι «η υποχρέωσή μας είναι να διατηρήσουμε τις μακροπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες "αγκυρωμένες"». Ο πληθωρισμός παραμένει πάνω από τον στόχο του 2% της Fed.
«Προς το παρόν, είμαστε σε θέση να περιμένουμε και να μάθουμε περισσότερα για την πορεία της οικονομίας πριν εξετάσουμε προσαρμογές στην πολιτική μας», δήλωσε.
Οι αγορές παραγώγων δείχνουν ότι οι επενδυτές αναμένουν δύο μειώσεις κατά 25 μονάδες βάσης φέτος, με την πρώτη να ξεκινά τον Οκτώβριο, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
«Πιστεύω ότι ο Γουόλερ απλώς εξέφρασε ειλικρινά το γεγονός ότι η Fed βρίσκεται πολύ πιο κοντά σε μείωση επιτοκίων από όσο θέλει να δείξει. Απλώς χρειάζεται ένα πιο σαφές οικονομικό σήμα για να κινηθεί», δήλωσε ο Στίβεν Μπλιτς, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στην TS Lombard.