Τα μυστικά του power game στο χώρο των επιχειρήσεων

Η μεγάλη διαφορά μεταξύ της απόκτησης εξουσίας στο πεδίο της πολιτικής και στο αντίστοιχο του επιχειρείν, έγκειται στο ότι στη δεύτερη περίπτωση η προσφυγή στο λαϊκισμό και στις κενές περιεχομένου υποσχέσεις δεν αποδίδουν.

Τα αποτελέσματα των επιχειρήσεων κάθε χρόνο αποτυπώνονται στον ισολογισμό τους και εν συνεχεία στα ταμεία των μετόχων τους υπό τη μορφή μερισμάτων. Είναι με άλλα λόγια χειροπιαστά και όχι λόγια του αέρος.

Παρ’ όλα αυτά, μια επιχείρηση έχει ανάγκη από πολιτική και αυτή η τελευταία συμβαδίζει με την ισχύ. Παρά τις διαφωνίες που μπορεί να έχουν κάποιοι οπαδοί του Ηράκλειτου ή του Νίτσε, που έλεγε ότι «η ισχύς έχει στραβά πόδια», γεγονός είναι η άσκηση εξουσίας σε οποιοδήποτε επίπεδο προϋποθέτει ισχύ.

Επιπλέον, παρά τις όποιες ενστάσεις, χρέος ενός στελέχους είναι να ασχοληθεί με τη διαμόρφωση πολιτικής μέσα στην επιχείρηση στην οποία εργάζεται. Αυτή την τακτική μπορεί να την κατακρίνετε. Όμως, αυτό όντως συμβαίνει διότι τα στελέχη επιθυμούν να έχουν ισχύ και συχνά για να την αποκτήσουν χρησιμοποιούν πολιτικά μέσα.

Ο Αντονυ Τζέυ σε μια έρευνα που έκανε σχετικά με την ισχύ στις βρετανικές επιχειρήσεις, αναφέρει: «Ισχύς είναι να αποδέχονται οι άλλοι την εξουσία που έχετε στα χέρια σας κι ακόμη να γνωρίζουν ότι σε περίπτωση που σας φέρουν κάποιες αντιρρήσεις, αυτοί θ' αποτύχουν κι εσείς θα επιτύχετε. Η πραγματική δύναμη ενός επιτελικου στελεχους δεν στηρίζεται σε χαρτιά, έγγραφα, κλπ. Αποδεικνύεται απ' αυτά που μπορείτε να επιτύχετε».

Επίσης η Μαίρυ Πάρκερ Φόλετ αναφέρει: «Σκοπός μας δεν είναι να μάθουμε πώς να προγραμματίζουμε την ισχύ μας. Σκοπός μας είναι να ξέρουμε να την αναπτύσσουμε. Η πραγματική ισχύς μπορεί να βελτιωθεί. Αν όμως βρεθεί σε ανάξια χέρια μπορεί εύκολα να χαθεί».

Η ισχύς είναι κάτι το νόμιμο, αν την χρησιμοποιούμε για να επιδιώξουμε νόμιμους σκοπούς και αποκτάται από υπεύθυνα άτομα με σωστό τρόπο. Μπορεί όμως να γίνει χρήση της με βάναυσο τρόπο και τότε τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα θετικά. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.

Οι μελέτες του Ντέιβιντ Μακλέλαντ σχετικά με την ισχύ ενός manager που έγιναν σε 500 και πλέον managers 25 διαφορετικών Αμερικανικών επιχειρήσεων, τον οδήγησαν στο συμπέρασμα: «Οι managers θα πρέπει να νιώθουν έντονα την ανάγκη να διαθέτουν ισχύ, που σε τελευταία ανάλυση σημαίνει ενδιαφέρον για να επηρεάζουν ανθρώπους και καταστάσεις. Όμως, αυτή η ανάγκη πρέπει να χαλιναγωγηθεί και να ελεγχθεί έτσι ώστε να αποβαίνει προς το καλό της επιχείρησης σαν συνόλου, κι όχι για να ικανοποιεί τις προσωπικές βλέψεις και φιλοδοξίες του manager...

«Οι managers που αποκτούν κίνητρα λόγω του ότι θέλουν να διαθέτουν ισχύ, είναι ικανοί να αναπτύξουν ένα μεγαλύτερο αίσθημα υπευθυνότητας στα τμήματα τους και πάνω απ' όλα, ένα πιο ζωηρό πνεύμα ομάδας».

Αναφορικά τώρα με τις πηγές ισχύος, θα πρέπει να τονιστεί ότι είναι πολυσύνθετες και διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με την ψυχολογια. Η ισχύς την οποία διαθέτει ένα στέλεχος μιας επιχείρησης εξαρτάται απ' τη θέση που κατέχει στην κλίμακα της ιεραρχίας. Μέχρι κάποιο βαθμό όμως, πρέπει να επιδιώξει να την αποκτήσει. Μπορείτε να δίνετε εντολές στους υφισταμένους σας, αλλά μπορείτε να «παίρνετε» πολύ περισσότερα πράγματα απ' αυτούς αν καταφέρετε να κερδίσετε την εμπιστοσύνη τους και να τους κάνετε πρόθυμους να συνεργασθούν, παρά να τους ακούτε απλώς να συγκατανεύουν εξ ανάγκης. Σαν manager έχετε κάποια ισχύ. Αλλά θα πρέπει να δείξετε ότι πράγματι την αξίζετε.

Κύριες πηγές ισχύος είναι:

1. Οι διασυνδέσεις ή οι επαφές που έχετε με άλλα ισχυρά πρόσωπα. Όταν έχετε σχέσεις με άλλα ισχυρά πρόσωπα, αυτόματα ανεβαίνει κι ο δείκτης της δικής σας ισχύος λόγω του ότι αυτοί που σας βλέπουν υποθέτουν ότι μπορείτε και επηρεάζετε καταστάσεις. Γι' αυτό το λόγο οι γραμματείς θεωρούνται σημαντικά στελέχη μιας επιχείρησης.
2. Οι πληροφορίες που διαθέτετε. «Η γνώση είναι δύναμη» ή, για να το θέσουμε διαφορετικά, «η εξουσία πηγαίνει στα χέρια εκείνων που ξέρουν». Αν πραγματικά έχετε πληροφορίες και ξέρετε τι συμβαίνει γύρω σας, είστε σε πλεονεκτικότερη θέση για να ελέγξετε καταστάσεις ή, αν θέλετε να παίξετε κάποια πολιτική, μπορείτε να βάλετε κάποιους άλλους να κάθονται σ' αναμμένα κάρβουνα.
3. Η δυνατότητα να ελέγχετε τους διαθέσιμους πόρους. Αν έχετε τη δυνατότητα ελέγχου σε πόρους όπως, το χρήμα, το εργατικό δυναμικό, τον μηχανολογικό εξοπλισμό ή τις υπηρεσίες τις οποίες είτε σεις είτε κάποιοι άλλοι έχουν ανάγκη, τότε διαθέτετε ισχύ.
4. Η δυνατότητα να ανταμείβετε ή να «τιμωρείτε». Έχετε ισχύ όταν είστε σε θέση να ανταμείψετε, να τιμωρήσετε ή να επηρεάσετε εκείνους που έχουν αυτές τις δύο προηγούμενες δυνατότητες.
5. Η πείρα - οι γνώσεις. Ισχύ αποκτάτε και μπορείτε να τη διατηρήσετε, αν είστε σε θέση να πείσετε τους άλλους ότι κατέχετε καλά κάποιο αντικείμενο.
6. Η διαφοροποίηση από τους άλλους. Μπορείτε ν' αποκτήσετε ισχύ έναντι άλλων αν καταφέρετε να τους πείσετε ν' αναμετρηθούν μαζί σας και ν' αποδείξετε ότι εσείς κάποια δουλειά την κάνετε καλύτερα. Αυτό ακριβώς κάνουν οι χαρισματικοί ηγέτες με την αφοσίωση, τον ενθουσιασμό, με τη συμμετοχή των συνεργατών τους στη λήψη αποφάσεων και ακόμη λόγω της προσωπικής ακτινοβολίας που διαθέτουν.
7. Η αίσθηση της υποχρέωσης. Αν καταφέρετε ν' αναπτύξετε την αίσθηση της υποχρέωσης με το να κάνετε χάρες σε τρίτους, μπορείτε να αναμένετε ότι αυτοί θα νιώθουν υποχρεωμένοι απέναντι σας και θα θέλουν να σας το ξεπληρώσουν.
8.  Μάθετε τέλος να εμπνέετε εμπιστοσύνη. Χωρίς αυτή, θα υπάρχει κλίμα αβεβαιότητας, το οποίο αφ’ εαυτό είναι παραλυτικό.