Ο «πράσινος προοδευτισμός» στην ενέργεια μπήκε στο στόχαστρο

Παρ όλο που δεν είναι γνωστά ακόμα τα αίτια που προκάλεσαν το μαζικό μπλακ άουτ στην Ισπανία εν τούτοις το τραγικό  αυτό γεγονός έφερε στην επιφάνεια την συζήτηση για την αδυναμία των ανανεώσιμων  πηγών ενεργείας να παράσχουν σταθερότητα στο σύστημα παροχής ηλεκτρισμού.

Σε συνέντευξη του στο δίκτυο COPE ο καθηγητής για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας του πανεπιστημίου UDIMA της Μαδρίτης Αντόλφο Νούνιεζ προειδοποίησε ότι η κατάρρευση της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας ήταν προβλέψιμη λόγω των ελλείψεων του ισχύοντος ενεργειακού μοντέλου. Το θλιβερό γεγονός έφερε στην επιφάνεια την ευπάθεια ενός δικτύου πού εξαρτάται υπερβολικά από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, χωρίς να έχει  επαρκή υποστήριξη από πιο σταθερές. 

«Τη στιγμή του μπλακ άουτ το 66% της παραγωγής προερχόταν από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μόλις το 10% από πυρηνική ενέργεια…αν εκείνη την στιγμή  είχαμε μεγαλύτερο ποσοστό (πυρηνικής ενέργειας) οι επιπτώσεις ίσως είχαν αμβλυνθεί»

Ο καθηγητής Νούνιεζ είναι μια από τις συνεχώς αυξανόμενες φωνές ειδικών, οργανώσεων, σωματείων κλπ  πού αποδίδουν το τεράστιο πρόβλημα που δημιουργήθηκε πρόσφατα στην Ισπανία και στην Πορτογαλία στην «πρόγκρε» (προοδευτική) ενεργειακή πολιτική του πρωθυπουργού Πέτρο Σάντσεζ που βασίζεται στην  εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας υπέρ των ανανεώσιμων πηγών.

Οι επικριτές είχαν προειδοποιήσει από καιρό ότι χωρίς πυρηνική ενέργεια το ηλεκτρικό σύστημα θα εξαρτάτο σε μεγαλύτερο βαθμό από τις μετεωρολογικές συνθήκες και ότι σε περίοδο μειωμένης παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές η έλλειψη βασικής ενέργειας θα προκαλούσε μπλακ άουτ.

Ήδη από το 2019 η Εθνική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (Endesa) προειδοποιούσε σε έκθεσή της για τα ρίσκα πού συνεπαγόταν το κυβερνητικό σχέδιο για το σταδιακό κλείσιμο των σταθμών πυρηνικής ενέργειας. Η εταιρεία προειδοποιούσε ότι το κυβερνητικό πρόγραμμα θα έπρεπε να βρίσκεται σε συνεχή αναθεώρηση ανάλογα με τις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα. Η Endesa υπολόγισε ότι η πλεονάζουσα ικανότητα παραγωγής ηλεκτρισμού πού ίσχυε τότε θα μεταβαλλόταν σε ελλειμματική από το 2025.

Συγκεκριμένα η έκθεση προέβλεπε ότι η Ισπανία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει το 2030 ένα έλλειμμα στην  σταθερή παραγωγή μεταξύ 9.000-13.000 MV. To 2019 υπήρχε ένα πλεόνασμα 9.000 ΜV.

Τον Μάρτιο 2025 έκθεση του Γενικού Συμβουλίου των Βιομηχανικών Μηχανικών Ισπανίας προειδοποιούσε ότι «χωρίς πυρηνική ενέργεια, το σύστημα θα εξαρτάται σε μεγαλύτερο βαθμό από τις μετεωρολογικές συνθήκες (αιολική και ηλιακή  ενέργεια). Σε περιόδους μειωμένης παραγωγής από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η έλλειψη βασικής ενέργειας μπορεί να προκαλέσει μπλακ άουτ»

Η έκθεση κατέληγε τονίζοντας ότι ακόμα η παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν είναι έτοιμη να υποκαταστήσει την πυρηνική ενέργεια. «Οι υποδομές της αποθήκευσης της ενέργειας δεν είναι επαρκώς ανεπτυγμένες από τεχνολογική άποψη για να αναπληρώσουν τις διακοπές που παρουσιάζουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και το οικονομικό κόστος τους είναι  αβέβαιο».

Φυσικά υπάρχουν και οι  φωνές των υποστηρικτών των ανανεώσιμων  που υποστηρίζουν ότι η ευθύνη δεν βρίσκεται σε αυτές τις μορφές ενέργειας. Μια από αυτές τις φωνές είναι του Ιδρύματος για Ανανεώσιμες. Έτσι  σε ανακοίνωση του τόνιζε «ότι δεν μπορείς να ενοχοποιείς χωρίς καν ένα τεκμήριο την παραγωγή του ηλεκτρισμού από ανανεώσιμες πηγές ως το αποκλειστικό αίτιο του μπλακ αουτ… θα αργήσουμε μέχρι να μάθουμε τι συνέβη πραγματικά».