ΗΠΑ-Κίνα: Οι θερμοκέφαλοι φλερτάρουν με νέου τύπου Ψυχρό Πόλεμο

Μάλλον είναι υπερβολικό να αποκαλούμε νέο ψυχρό πόλεμο τον ολοένα και βαθύτερο ανταγωνισμό μεταξύ Κίνας και (αμερικανοκίνητης) Δύσης, γράφει ο Economist.

Ο γνήσιος ψυχρός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης ήταν καταθλιπτικά ορθολογικός: μια αντιπαράθεση μεταξύ αντίπαλων ιδεολογικών μπλοκ και με πυρηνικές προεκτάσεις, όπου και οι δύο λαχταρούσαν να δουν το άλλο να αποτυγχάνει. Παρά τις διαφορές τους, Κίνα και Δυτικοί έχουν μεγάλα -αν και άνισα- κέρδη από ανταλλαγές αγαθών και συναλλαγές ανθρώπων και υπηρεσιών αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.

Οι ηγέτες τους γνωρίζουν ότι τα παγκόσμια προβλήματα, από την κλιματική αλλαγή έως τις πανδημίες ή τη διάδοση των πυρηνικών όπλων, μπορούν να λυθούν μόνο εάν συνεργαστούν. Ωστόσο, η αλληλεξάρτηση φαίνεται πως δεν αρκεί πια για να σταματήσει τη μία πλευρά -συχνά την Κίνα, αλλά όχι πάντα- από το να ξεκινά απερίσκεπτες διαμάχες που έχουν τις ρίζες τους στην αμοιβαία καχυποψία.

Μια τέτοια απογοητευτική περίπτωση αφορά τη δραστηριότητα των μαχητικών αεροσκαφών του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας (PLA), τα οποία τους τελευταίους μήνες κάνουν επικίνδυνες πτήσεις με υψηλές ταχύτητες και σκοπό να εκφοβίσουν δυτικά στρατιωτικά αεροσκάφη στον διεθνή εναέριο χώρο κοντά στην Κίνα.

Οι εναέριες ενέργειες της Κίνας, που μπερδεύουν τα ραντάρ ή εμποδίζουν αεροσκάφη από την τέλεση των καθηκόντων τους, για παράδειγμα αναφορικά με την τήρηση των κυρώσεων κατά της Βόρειας Κορέας -που τις έχει εγκρίνει και η Κίνα ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας-, «θέτουν ανθρώπους σε κίνδυνο και ταυτόχρονα δεν σέβονται τις αποφάσεις του ΟΗΕ», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό.

Αυτές οι αναχαιτίσεις αποτελούν ανησυχητικές ενδείξεις ότι ο PLA φλερτάρει με τον κίνδυνο, συνεχίζει ο Economist. Αλλά ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα καταδεικνύει το σιγοντάρισμα της κινεζικής κυβέρνησης. 

Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, που γίνεται όλο και πιο περιφρονητικό προς τη Δύση, αμφισβητεί τη νομιμότητα των αποστολών επιτήρησης, παρόλο που είναι φυσιολογικές για τις προηγμένες ένοπλες δυνάμεις, όπως όταν ένα κινεζικό κατασκοπευτικό σκάφος περιπλανήθηκε 50 ναυτικά μίλια από αυστραλιανή στρατιωτική βάση τον περασμένο μήνα. Ο Zhao Lijian, επιθετικός εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, είπε ότι το αεροσκάφος της Αυστραλίας «απείλησε σοβαρά την κυριαρχία και την ασφάλεια της Κίνας» και χαρακτήρισε την απάντηση της Κίνας «ασφαλή, λογική και νόμιμη». Το υπουργείο Άμυνας επίσης κατηγόρησε τον Καναδά ότι χρησιμοποιεί τις κυρώσεις κατά της Πιονγιάνγκ ως πρόσχημα για «προκλήσεις κατά της Κίνας».

Αν κοιτάξει κανείς πιο πίσω, θα διαπιστώσει πως και οι δύο πλευρές πλευρές αμφισβητούν η μία την ειλικρίνεια της άλλης σχετικά με την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου. Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας, που ανήκει στον ΟΗΕ, προειδοποίησε στις 6 Ιουνίου ότι πιθανώς επίκειται η πρώτη πυρηνική δοκιμή της Βόρειας Κορέας από το 2017. Ο Μάρκους Γκαρλάουσκας από το Πανεπιστήμιο Τζορτζτάουν, αξιωματικός των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών για τη Βόρεια Κορέα από το 2014 έως το 2020, θεωρεί ότι η κινεζική κωλυσιεργία σχετικά με την επιβολή κυρώσεων αποτελεί «ακριβώς το λάθος μήνυμα» προς την Πιονγιάνγκ. Τον περασμένο μήνα, Κίνα και Ρωσία άσκησαν βέτο σε ψήφισμα του ΟΗΕ που είχε συνταχθεί από τις ΗΠΑ, το οποίο αυστηροποιεί τις κυρώσεις στη Βόρεια Κορέα μετά τη δοκιμή βαλλιστικών πυραύλων. Δυτικοί διπλωμάτες ανησυχούν ότι διαρρηγνύεται ένα από τα ελάχιστα πεδία συμφωνίας με την Κίνα.