Οι πραγματικές διαστάσεις του ”εθνικού” θέματος

Σε ”εθνικό” θέμα τείνει να μετατραπεί η επαναληπτική γενική συνέλευση των μετόχων της Εθνικής Τράπεζας. Το θέμα έχει δύο συνιστώσες. Την πολιτική και την οικονομική. Ας τις δούμε στις πραγματικές τους διαστάσεις.

Δημοσιεύθηκε: 22 Μαΐου 2006 - 08:01

Dr Money

Οι πραγματικές διαστάσεις του ”εθνικού” θέματος

Η πολιτική διάσταση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας συνδέεται με την ”ελληνικότητα” και την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της τράπεζας.

Προφανώς, πολλοί πιστεύουν ότι η ”ελληνικότητα” της Εθνικής προσδιορίζεται από το ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου της που κατέχουν τα υπό κρατικό έλεγχο ασφαλιστικά ταμεία.

Αν όμως το κριτήριο ήταν αυτού του είδους η ”ελληνικότητα”, τότε ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευτεί θα ήταν η συγχώνευση της Εθνικής με μια άλλη μεγάλη κρατική τράπεζα, π.χ. την Αγροτική, στην οποία το Δημόσιο κατέχει τη μεγάλη πλειονότητα των μετοχών. Κανείς όμως, εκτός ίσως από μερικούς συνδικαλιστές και πολιτικούς στο παρελθόν, δεν έχει προτείνει κάτι τέτοιο.

Ποιος άλλωστε θα μπορούσε να υποστηρίξει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια μια τέτοια συγχώνευση, από τη στιγμή που θα έβαζε την Εθνική στο τούνελ μιας πολύχρονης διαδικασίας ταλαιπωρίας, με μόνο σίγουρο αποτέλεσμα την εσωστρέφεια στη μικρή και ”ωριμάζουσα” ελληνική αγορά;

Ένας άλλος τρόπος να διατηρηθεί η ”ελληνικότητα” της Εθνικής και να μη γίνει περαιτέρω ιδιωτικοποίησή της, θα ήταν να εξασκήσουν τα υπό κρατικό έλεγχο ασφαλιστικά ταμεία όλα τα δικαιώματά τους στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της.

Πρόκειται για μια πολιτική απόφαση. Αν τα εξασκούσαν, το κράτος θα συνέχιζε να ελέγχει εμμέσως την τράπεζα και να διορίζει τη διοίκησή της σύμφωνα με τα κρατούντα έως σήμερα.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να βρει τρόπους να διευκολύνει όποια ταμεία αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εξεύρεση των κεφαλαίων που απαιτούνται για να μπουν στην αύξηση της Εθνικής.

Ωστόσο, η ίδια διαμήνυσε, διά στόματος του κ. Γιώργου Αλογοσκούφη (”Καθημερινή της Κυριακής”), ότι ”δεν θα επιτρέψω ούτε να δανειστούν τα ασφαλιστικά ταμεία ούτε να υπερβούν τα όρια που επιτρέπεται να επενδύουν σε μετοχές, αναλαμβάνοντας μεγαλύτερο ρίσκο”. Επομένως, μάλλον έχει λάβει τις αποφάσεις της.

Κάτι ανάλογο είχε κάνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πριν από μερικά χρόνια, δίνοντας τις ευλογίες της στη συγχώνευση της Εθνικής με την Alpha Bank. Αν και τα δεδομένα είναι διαφορετικά, το αποτέλεσμα της συγχώνευσης, αν υλοποιούνταν, θα ήταν ουσιαστικά το ίδιο:

Η ιδιωτικοποίηση της Εθνικής και ο περιορισμός της ”ελληνικότητάς” της, αφού τα κρατικά ταμεία θα κατέληγαν να έχουν πολύ μικρότερο ποσοστό στη νέα οντότητα.

Εκτός όμως από την πολιτική, το θέμα της Εθνικής έχει και οικονομική διάσταση.

Αναμφίβολα, κάθε επένδυση σε αναδυόμενες αγορές συνδυάζει το αυξημένο ρίσκο με την υψηλότερη προσδοκώμενη απόδοση.

Στην περίπτωση της εξαγοράς της Εθνικής στην Τουρκία το πολιτικό ρίσκο είναι ακόμη μεγαλύτερο λόγω των ιστορικά ψυχρών σχέσεων των δύο χωρών. Το πολιτικό ρίσκο, μάλιστα, ίσως γίνει πιο αισθητό τους επόμενους μήνες, καθώς θα πλησιάζει η ώρα των τουρκικών εθνικών εκλογών.

Αυτό όμως δεν ακυρώνει την επιλογή της Εθνικής. Από τη στιγμή που έχει βάλει στόχο να γίνει περιφερειακή τραπεζική υπερδύναμη και οι μεγάλες τράπεζες γειτονικών χωρών, όπως αυτές της Βουλγαρίας και της Ρουμανία, έχουν ήδη πουληθεί σε ξένους, η είσοδος στην τουρκική αγορά αποτελούσε μονόδρομο.

Η επένδυση της Εθνικής στην Τουρκία είναι στρατηγικού χαρακτήρα και επομένως τα αποτελέσματά της θα κριθούν σε βάθος χρόνου. Μια ματιά στα τεκταινόμενα των τελευταίων 7 χρόνων θα πείσει.

Αν η Εθνική Τράπεζα υπό τη διοίκηση του αείμνηστου Θεόδωρου Καρατζά είχε αγοράσει το 30% η το 50% της τουρκικής Garanti στα τέλη του 1999 ή στο πρώτο μισό του 2000 αντί 300 η 500 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, θα είχαν βρεθεί πολλοί πιθανόν που θα είχαν ζητήσει την κεφαλή της ”επί πίνακι” την περίοδο 2001-2002 κατά τη διάρκεια της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης στην Τουρκία.

Αν όμως είχε καταφέρει να επιζήσει, θα την χειροκροτούσαν για την επιλογή της τη διετία 2004-2005, αφού η κεφαλαιοποίηση της Garanti Bankasi, μιας από τις τρεις μεγαλύτερες τουρκικές τράπεζες, θα είχει πολλαπλασιαστεί.

Το θέμα της Εθνικής έχει αναμφίβολα πολιτική και οικονομική διάσταση. Θα ήταν όμως λάθος τόσο των πολιτικών όσο και των υπολοίπων να κρίνουν στρατηγικές κινήσεις, φορώντας... διόπτρες πρεσβυωπίας.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.