του Γιώργου Παπανικολάου

Στον κίνδυνο περιθωριοποίησης της Σοφοκλέους αρχίζουν πλέον να εστιάζουν οι φορείς της αγοράς, καθώς η εφαρμογή της οδηγίας MIFID * ανοίγει τον δρόμο στις μεγάλες διεθνείς τράπεζες που πραγματοποιούν πλέον το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου της Σοφοκλέους (στη μεγάλη κεφαλαιοποίηση υπολογίζεται ότι το ποσοστό τους φτάνει το 75% - 85% σε ορισμένες περιόδους) να κάνουν συναλλαγές μεταξύ τους ή μέσω πλατφόρμας στο Λονδίνο, χωρίς να ”περνούν” από τη Σοφοκλέους.

Σημειωτέον δε ότι με αυτή την οδηγία (η εφαρμογή της οποίας στην Ελλάδα αναμένεται να ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου, αφού πρώτα γίνει νόμος του κράτους τον Ιούλιο) υπάρχει δικαίωμα εισαγωγής μετοχών προς διαπραγμάτευση σε άλλες αγορές, χωρίς την άδεια του εκδότη, δηλαδή της ίδιας της εισηγμένης εταιρίας.

Είναι προφανές ότι μια τέτοια εξέλιξη θα θίξει καταρχήν τα έσοδα της ΕΧΑΕ και το κύρος της (η προσπάθεια επέκτασης στη γύρω περιοχή θα είναι πολύ πιο δύσκολη αν την ίδια ώρα ”μεταναστεύει” ο κύριος όγκος διαπραγμάτευσης των ελληνικών blue chips).

Κι ακόμη, θίγει όλες τις μεγάλες χρηματιστηριακές εταιρίες (κυρίως θυγατρικές τραπεζών) οι οποίες ετοιμάζονται κατά μόνας η κάθε μία να μπουν και στις διαδικασίες της MIFID, σίγουρα όμως δεν έχουν τα πλεονεκτήματα των ξένων τραπεζών.

Την αίσθηση του επείγοντος μετέδωσε ακαριαία στην αγορά η πληροφορία ότι η Citigroup (ο μεγαλύτερος ξένος ”παίκτης” στο Χ.Α.) ανέστειλε την απόφασή της να γίνει remote member στη Σοφοκλέους, ενόψει της εφαρμογής της MIFID και με δεδομένη την απόφασή της για δημιουργία κεντρικής πλατφόρμας συναλλαγών, μαζί με άλλες μεγάλες επενδυτικές τράπεζες στο Λονδίνο.

Πέραν αυτού, όμως, αίσθηση προκάλεσε σήμερα και η ομιλία του κ. Graham O΄Connell, director της Price Waterhouse Coopers στο Λονδίνο, ο οποίος κατά τη διάρκεια ημερίδας στην Αθήνα είπε μεταξύ άλλων και στον πρόεδρο του ΣΜΕΧΑ, κ. Αλέξανδρο Μωραϊτάκη, ότι πράγματι η ελληνική αγορά είναι ακριβή και άρα μη ανταγωνιστική, οπότε εφόσον αυτό συνεχιστεί, θα υπάρξουν σημαντικές απώλειες τζίρου, κατόπιν της εφαρμογής της MIFID.

To νομοσχέδιο για την εφαρμογή της οδηγίας στην Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή σε στάδιο διαβούλευσης. Από την πλευρά της ΕΧΑΕ και των χρηματιστηριακών αρχών έχουν ήδη γίνει καίριες επισημάνσεις για τροποποιήσεις σειράς από σημεία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχει ίση μεταχείριση μεταξύ της Σοφοκλέους και των εξωχρηματιστηριακών μηχανισμών που θα αναπτυχθούν.

Η ηγεσία του χρηματιστηρίου εμφανίζεται πεπεισμένη ότι θα πρέπει να καταργηθεί εντελώς ο φόρος επί των χρηματιστηριακών συναλλαγών, αλλά και να μειωθούν οι χρεώσεις σε όλο το κύκλωμα της χρηματιστηριακής συναλλαγής, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της αγοράς μας.

Επιτακτικό εμφανίζεται επίσης και το αίτημα να καθυστερήσει η εφαρμογή της MIFID στη χώρα μας κι αντί να εφαρμοστεί από 1η Νοεμβρίου, να εφαρμοστεί από 1η Ιανουαρίου, προκειμένου να προετοιμαστούν αποτελεσματικά οι συντελεστές της αγοράς για τον αυξημένο ανταγωνισμό.

Με τη θέση αυτή φαίνεται να συντάσσονται απολύτως και άλλοι φορείς, ενώ ήδη από την πλευρά του ΣΜΕΧΑ υπήρξε χθες γραπτή επιστολή του προέδρου προς όλα τα μέλη, στην οποία μεταξύ άλλων τονίζονται τα εξής.

-Ότι οι αλλαγές που φέρνει η MIFID θα είναι δραματικές.

-Ότι από 1η/1/07 θα πρέπει όλα τα έξοδα προς τρίτους, όπως αμοιβές προς ΑΕΕΔ σύστασης, επιστροφές κ.λπ. να αναλύονται λεπτομερώς προς τους πελάτες. Η πρώτη νομική άποψη που χρειάζεται όμως περαιτέρω διερεύνηση είναι ότι θα περιλαμβάνονται στην ανάλυση προς πελάτες και τα μεταβιβαστικά που καταβάλλονται (επιστρέφονται) στις ΑΧΕΠΕΥ από την ΕΧΑΕ”.

”Κορυφαίος θεσμικός παράγων”, αναφέρει η ίδια επιστολή, ”συνειδητοποίησε και αυτός το πρόβλημα και προσπαθεί να πείσει τον υπουργό, με τον οποίο έχει προσβασιμότητα, να μηδενίσει τον φόρο επί των συναλλαγών, υποστηρίζοντας πολύ σωστά ότι πρέπει και το υπουργείο και όλοι οι αρμόδιοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

Όπως είναι προφανές, θα υποστηρίξουμε αυτές τις προσπάθειες προς όλες τις κατευθύνσεις”.

Για το ίδιο θέμα ο πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ, κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης, δήλωσε στο euro2day.gr:

”Όπως είναι γνωστό, η MIFID που θα ισχύσει από 1η Νοεμβρίου 2007 θα φέρει δραματικές αλλαγές. Ορισμένες από αυτές τις αλλαγές είναι να μπορούν να γίνονται συναλλαγές εκτός χρηματιστηρίου και οι εισηγμένες σε ένα χρηματιστήριο μετοχές να διαπραγματεύονται χωρίς να ερωτώνται οι εκδότες σε οποιοδήποτε χρηματιστήριο ή/και σε οποιαδήποτε πλατφόρμα.

Το χρηματιστήριό μας έχει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά:

Ο τζίρος κατά 75% - 85%, ιδιαίτερα στις μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης, γίνεται από ξένες επενδυτικές τράπεζες χωρίς οι ελληνικές χρηματιστηριακές εταιρίες (τραπεζικές στην πλειονότητά τους, με εξαίρεση την Κάππα) να έχουν απευθείας επαφή με τον τελικό πελάτη. Αυτό σημαίνει όλη η ρευστότητα του Χ.Α. είναι στα χέρια των ξένων.

Δεύτερον, υπάρχει φόρος 15 bαsis points επί των πωλήσεων και μεταβιβαστικό 6 basis points για την αγορά και 6 basis points για την πώληση, που παρά τις χαμηλές προμήθειες των χρηματιστηριακών εταιριών κάνουν την αγορά μας ακριβή, ιδιαίτερα για τους ξένους ενεργητικούς επενδυτές.

Έχουμε κατ’ επανάληψη αναφέρει στο παρελθόν ότι υπάρχει κίνδυνος η αγορά μας να μεταφερθεί στο Λονδίνο. Δυστυχώς και σε αυτή την πρόβλεψη κινδυνεύουμε να επαληθευτούμε.

Όλοι οι αρμόδιοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους διότι εκτός των άλλων θα υπάρξει μεγάλη ανεργία τα επόμενα χρόνια στον χρηματοοικονομικό χώρο της πατρίδας μας”.

* Η MIFID είναι Κοινοτική οδηγία που επιτρέπει τη διενέργεια συναλλαγών σε μετοχές εκτός επίσημων χρηματιστηριακών αγορών, ακόμη και απευθείας μεταξύ τραπεζών και άλλων χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων.