Πρώτο βήμα για το χρέος ως το τέλος του έτους!

Με την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης θα δρομολογηθούν οι βραχυπρόθεσμες ενέργειες για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, με βάση τα όσα συμφώνησαν Ευρωπαϊκή Ένωση και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο περιθώριο του Eurogroup της 24ης Μαΐου.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, παρότι η ανακοίνωση του Eurogroup αναφέρει ότι οι οριστικές αποφάσεις για το ελληνικό χρέος υπόκεινται στα πορίσματα μιας νέας ανάλυσης βιωσιμότητας, η οποία προβλέπεται να διενεργηθεί με την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος (σ.σ. το 2018), οι βραχυπρόθεσμες ενέργειες ελάφρυνσης θα ξεκινήσουν ως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Πρόκειται για ανεπίσημη δέσμευση της Ευρώπης προς το ΔΝΤ, στην οποία συναίνεσε η γερμανική κυβέρνηση. Μοναδικό προαπαιτούμενο αποτελεί η επιτυχής αξιολόγηση του φθινοπώρου, το φλέγον θέμα της οποίας αναμένεται να είναι οι αλλαγές στα εργασιακά.

Το Eurogroup της 24ης Μαΐου συμφώνησε σε ένα γενικό πλαίσιο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, το οποίο περιλαμβάνει σειρά σχετικών δράσεων σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Προκειμένου να πεισθεί το ΔΝΤ να παραμείνει στο πρόγραμμα, είτε μέσω νέας χρηματοδότησης, είτε απλά ως τεχνικός σύμβουλος, οι δράσεις σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα προβλέπεται να ξεκινήσουν πριν το τέλος της φετινής χρονιάς. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί ο κίνδυνος χώρας και η Ελλάδα θα πάψει να είναι στην κορυφή της ατζέντας για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που έχει ήδη να αντιμετωπίσει το πολύ σοβαρότερο πρόβλημα του Brexit.

Ενδεχόμενη έναρξη λήψης μέτρων ελάφρυνσης για το ελληνικό χρέος από τα τέλη του έτους θα ανοίξει τον δρόμο για επάνοδο του Δημοσίου και των τραπεζών στις αγορές από τις αρχές του 2017, ακόμη και αν η αβεβαιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση παραμείνει σε σχετικά υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με αυτά προ του βρετανικού δημοψηφίσματος.

Η προσέγγιση βήμα βήμα στην υπόθεση ελάφρυνσης του χρέους αποτελεί μια ακόμη επανάληψη της τακτικής «καρότου και μαστιγίου», που ακολουθούν οι θεσμοί έναντι διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, η βήμα προς βήμα προσέγγιση θέτει «τα σωστά κίνητρα για τη συμμόρφωση με το υπολειπόμενο Μνημόνιο».

Επιπρόσθετα, η σταδιακή λήψη μέτρων αναδιάρθρωσης παρέχει, σύμφωνα με τον ίδιο, τη δυνατότητα «να παρακολουθούμε πόση ελάφρυνση πραγματικά χρειάζεται το χρέος τα επόμενα χρόνια».

Για την παραπάνω σημαντική «ουρά» της συμφωνίας, έχει ξεκινήσει ήδη η ενημέρωση των επενδυτών καθώς οι τράπεζες ανέπτυξαν στις πρόσφατες παρουσιάσεις σε Ν. Υόρκη, Παρίσι και Λονδίνο τη δυνατότητα που υπάρχει στη συμφωνία για άμεση έναρξη των διαδικασιών ελάφρυνσης του χρέους.

Δεν είναι τυχαίο ότι ανοίγει και ο διάλογος για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Η Τράπεζα της Ελλάδος στην ενδιάμεση έκθεση νομισματικής πολιτικής ζητά εμπροσθοβαρή και αποφασιστική ρύθμιση της βιωσιμότητας του χρέους, προκειμένου να αξιοποιηθεί η ευνοϊκή διεθνής συγκυρία των ιδιαίτερα χαμηλών επιτοκίων.

«Τα επιτόκια παγκοσμίως βρίσκονται σε ιστορικώς χαµηλά επίπεδα και η καμπύλη τους έχει σχετικά περιορισμένη κλίση, πράγμα που σημαίνει ότι, µε το ίδιο κόστος, η τυχόν ελάφρυνση του χρέους θα µπορούσε να είναι επωφελέστερη για την Ελλάδα αν γίνει σήµερα παρά µετά από µερικά χρόνια, όταν τα επιτόκια παγκοσµίως ενδεχοµένως να είναι υψηλότερα», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.

Επιπρόσθετα, η ΤτΕ σημειώνει ότι αν η ελάφρυνση του χρέους εφαρμοστεί άμεσα, θα συμβάλει στη βελτίωση της εμπιστοσύνης των διεθνών επενδυτών προς τη χώρα, µε αποτέλεσμα τη µείωση των ασφαλίστρων κινδύνου, τη µείωση του κόστους χρηματοδότησης των επιχειρήσεων και την ενίσχυση των επενδύσεων και των προοπτικών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

Το μέτρα ελάφρυνσης που προτείνει η ΤτΕ

Τα εύλογα µέτρα ελάφρυνσης του χρέους, σύμφωνα με την ΤτΕ, είναι δυνατόν να περιλαμβάνουν µεταξύ άλλων:

- µετάθεση των λήξεων
-διαχρoνική εξομάλυνση των πληρωµών τόκων
- επανέναρξη της απόδοσης των κερδών της ΕΚΤ και του Ευρωσυστήµατος από τα χαρτοφυλάκια ελληνικών οµολόγων (ANFA και SMP)
- ανταλλαγή των δανείων του ∆ιεθνούς Νοµισµατικού Ταµείου µε δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισµού Σταθερότητας.

Σενάρια βιωσιµότητας του δηµόσιου χρέους που επεξεργάστηκαν τα στελέχη της ∆ιεύθυνσης Οικονοµικής Ανάλυσης και Μελετών της Τράπεζας της Ελλάδος υποδηλώνουν ότι πρωτογενή πλεονάσματα 2% του ΑΕΠ από το 2018 και µετά είναι συνεπή µε τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, αρκεί να µετατεθούν περαιτέρω οι λήξεις των δανείων κατά 20 έτη και να εξομαλυνθούν οι πληρωμές των τόκων που µεταφέρονται και κεφαλαιοποιούνται σε µια περίοδο 20 ετών.