Στη δεξαμενή της μεγάλης ακίνητης περιουσίας του στρέφεται ο ΟΣΕ αναζητώντας πηγές εισόδων από έναν τομέα που έως σήμερα, παρά τη μεγάλη του αξία, ελάχιστα συνεισφέρει στα πενιχρά οικονομικά του οργανισμού.

Το αναθεωρημένο επιχειρησιακό σχέδιο ανασυγκρότησης του ΟΣΕ, το οποίο παρουσίασε πριν λίγες μέρες ο υπουργός Μεταφορών, θέτει ψηλά στην ατζέντα προτεραιοτήτων την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του οργανισμού που είναι ένας από τους μεγαλύτερους… κτηματίες της χώρας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την τελευταία αποτίμηση, η εμπορική αξία των γεωτεμαχίων και των κτιρίων του ΟΣΕ ανέρχεται περίπου σε 4,6 δισ. ευρώ, η αξία της πάγιας σιδηροδρομικής υποδομής υπολογίζεται σε περίπου 7,5 δισ. ευρώ, ωστόσο από τα ακίνητα αυτά εκείνα που έχουν προοπτική εισροής εσόδων αποτιμώνται μόλις στο 1,13 δισ. ευρώ.

Χαρακτηριστικό του αναποτελεσματικού τρόπου με τον οποίο γίνεται σήμερα η εκμετάλλευση των ακινήτων του ΟΣΕ είναι ότι από τα στοιχεία της επίσημης καταγραφής προκύπτει πως το συνολικό εμβαδόν της ακίνητης περιουσίας του OΣE είναι 85.000 στρέμματα, ενώ την ίδια ώρα τα μισθωμένα ακίνητα του οργανισμού ανέρχονται μόλις στα 820. Από τις μισθώσεις των ακινήτων αυτών ο ΟΣΕ έχει ετήσια έσοδα που φτάνουν μόλις στα 3 εκατ. ευρώ, ενώ τα επόμενα δύο χρόνια προβλέπεται αύξηση των μισθωμάτων κατά 40%.

Τροπολογία για χρήσης γης - όρους δόμησης

Στο πλαίσιο της προσπάθειας αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ΟΣΕ προωθείται η θέσπιση ειδικής νομοθετικής ρύθμισης που θα απλουστεύει τις διαδικασίες χρήσεων γης και όρων δόμησης στις εκτάσεις ιδιοκτησίας του ΟΣΕ καθώς και τις διαδικασίες έκδοσης οικοδομικών αδειών για την εκτέλεση των εργασιών κατασκευής, επισκευής, αναβάθμισης και αξιοποίησης κτιριακών εγκαταστάσεων του οργανισμού.

Το μοντέλο που έχει επιλεγεί από το αρμόδιο υπουργείο για την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας του ΟΤΕ προβλέπει τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μέσω μακροχρόνιων παραχωρήσεων των ακινήτων του ΟΣΕ σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα ή σε εταιρικά σχήματα στα οποία θα συμμετέχει και ο σιδηρόδρομος.

Το συγκεκριμένο μοντέλο πρόκειται να εφαρμοστεί για:
-Την ανάπτυξη σημαντικών ακινήτων του ΟΣΕ που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη προοπτική ανάπτυξης (βασικοί σιδηροδρομικοί σταθμοί, μεγάλα ακίνητα μέσα στις πόλεις).
-Την ανάπτυξη εμπορευματικών κέντρων συνδυασμένων μεταφορών σε ακίνητα του ΟΣΕ.
-Την αξιοποίηση των λοιπών ακινήτων (μικροί και μεγάλοι σταθμοί - ακίνητα εκτός σιδηροδρομικού δικτύου) μέσω μισθωτικών συμβάσεων.

Ο φιλόδοξος στόχος που έχει τεθεί προβλέπει ότι στο τέλος της επόμενης δεκαετίας ο ΟΣΕ θα έχει ετήσια έσοδα ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ προερχόμενα από τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και τα μισθώματα των εμπορευματικών κέντρων.

Ποια είναι τα "φιλέτα"

Μεταξύ των πλέον σημαντικών ακινήτων του ΟΣΕ βρίσκεται το ακίνητο του σιδηροδρομικού σταθμού Πειραιά, ακίνητο για το οποίο, μετά την αρνητική έκβαση του πρόσφατου διαγωνισμού, μελετάται είτε η προκήρυξη νέου διαγωνισμού είτε η ανάθεσή του με απευθείας διαπραγμάτευση. Το συγκεκριμένο έργο υπολογίζεται ότι μπορεί να κινητοποιήσει ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ καθώς με επιτρεπόμενη δόμηση 39.000 τ.μ. είναι δυνατόν να φιλοξενήσει χρήσεις γραφείων, εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια κ.λπ.

Στον διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου, που όπως ήδη αναφέραμε δεν τελεσφόρησε, συμμετείχαν τα σχήματα Ελληνική Τεχνοδομική - Lamda Development, Tεχνική Ολυμπιακή - Plaza Centers, Aκροπόλ Χαραγκιώνης - Intrakat - Γατζούλας.

Αντίστοιχα, στον νέο σιδηροδρομικό σταθμό της Αθήνας σε συνολική επιφάνεια γης 110 στρεμμάτων, με συνολική δομήσιμη επιφάνεια 80.000 τετραγωνικών μέτρων, εξετάζεται η αξιοποίηση του με τη δημιουργία, μεταξύ άλλων, καταστημάτων και χώρων εστίασης.

Ένα ακίνητο με σημαντικό ενδιαφέρον θεωρείται επίσης ότι είναι ο σιδηροδρομικός σταθμός Θεσσαλονίκης, ο οποίος βρίσκεται στη δυτική πλευρά της πόλης και εκτός των άλλων θα αποτελέσει και τον τερματικό σταθμό του μετρό.

Για τον συγκεκριμένο σταθμό προβλέπεται η ανάπτυξή του σε δύο φάσεις, όπου η  πρώτη περιλαμβάνει την διαμόρφωση εμπορικών χώρων στο κεντρικό κτίριο του σταθμού, ενώ στη δεύτερη προβλέπεται η ανάπτυξη κτιρίων (καταστήματα, γραφεία, ξενοδοχείο, χώροι στάθμευσης) στον περιβάλλοντα χώρο που έχει συνολική έκταση 75.000 τ.μ.

Υψηλής ζήτησης θεωρούνται επίσης το οικόπεδο 130 στρεμμάτων του ΟΣΕ στη περιοχή Λεύκα, όπου εξετάζεται η δυνατότητα δόμησης σύγχρονου οικισμού, το οικόπεδο στον Άγιο Διονύσιο Πειραιά (δυνατότητα δόμησης 9.000 τ.μ.) αλλά και οικόπεδο στο Ρουφ.

Να σημειώσουμε τέλος ότι στους άμεσους σχεδιασμούς του ΟΣΕ περιλαμβάνονται επίσης διαγωνισμοί προκειμένου να ανατεθεί η κατασκευή και εκμετάλλευση, για 20ετή περίοδο των σιδηροδρομικών σταθμών Χαλκίδας και Αγίου Στεφάνου. Οι ιδιώτες που θα συμπράξουν με τον οργανισμό για τα συγκεκριμένα έργα θα αναλάβουν τη διαχείριση και εμπορική εκμετάλλευσή τους, ενώ σε δεύτερη φάση αντίστοιχες διαδικασίες θα ακολουθηθούν για τους σιδηροδρομικούς σταθμούς της Κορίνθου και της Θήβας.