Οι πραγματικές παθογένειες του ασφαλιστικού συστήματος και οι προϋποθέσεις ενός νέου αποτελεσματικού υγιούς διαλόγου για την επόμενη ημέρα, συζητήθηκαν σήμερα στην ημερίδα που διοργάνωσε το ΤΕΕ.

Το μακροχρόνιο ασφαλιστικό έλλειμμα, διαψεύδοντας κάθε προηγούμενη εκτίμηση και μελέτη έχει εκτιναχθεί σε πολλαπλάσιο από το προβλεπόμενο ποσό των 150 δις ευρώ για το 2009, σύμφωνα με νέα αναλογιστική μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί το επόμενο διάστημα.

Η εισφοροδιαφυγή, που κινείται σε ποσοστά 30% έως 50% (πχ. ΙΚΑ 30%, Ταμείο Ελεύθερων Επαγγελματιών 35%, ΟΓΑ 50%), σύμφωνα με την ίδια μελέτη εάν μειωνόταν αναλογικά κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες, σε κάθε ασφαλιστικό φορέα, θα απέδιδε συνολικά και άμεσα επιπλέον 7,5 χρόνια βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.

Ο μεγαλύτερος εισφοροδιαφέυγων προς τα ασφαλιστικά ταμεία εξακολουθεί να είναι το Κράτος.

Χαρακτηριστικά στο ΕΤΑΑ ΤΣΜΕΔΕ οι κρατικές οφειλές αγγίζουν τα 400 εκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα από στοιχεία της ΓΣΕΕ και των Εργατικών Κέντρων όλης της χώρας διαπιστώνεται ότι στη χώρα μας 1.100.000 άτομα εργάζονται σε καθεστώς ανασφάλιστης "μαύρης" εργασίας, από τους οποίους οι περισσότεροι, δηλαδή 600.000 είναι έλληνες και 500.000 αλλοδαποί, οι οποίοι ασφαλίζονται με χαμηλότερες αποδοχές και λιγότερα ημερομίσθια.

Οι παθογένειες του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, οι αποτυχημένες "μεταρρυθμίσεις" του πρόσφατου και απώτερου παρελθόντος, χωρίς μελέτες, στόχους και αποτελέσματα και οι νέες προκλήσεις για να διασφαλιστεί η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, στις συνθήκες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που εκδηλώνεται και ως κρίση απασχόλησης, συζητήθηκαν σήμερα στην ημερίδα με θέμα " Λειτουργία και αξιοποίηση της περιουσίας των φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και προτάσεις για τον εκσυγχρονισμό τους, με βάση τα νέα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα", που διοργάνωσε το ΤΕΕ, με τη συμμετοχή ειδικών και εκπροσώπων της διοίκησης του ΕΤΑΑ ΤΣΜΕΔΕ.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της εκδήλωσης υπογράμμισε ότι ο νέος διάλογος και οι όποιες νέες αποφάσεις για το ασφαλιστικό δεν μπορεί να είναι μονομερώς προσανατολισμένες στις επαναλαμβανόμενες αποτυχημένες επιλογές του παρελθόντος, που θέτουν στο κύριο ενδιαφέρον τους τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των εργαζομένων και τα αποθεματικά των ταμείων, μεταθέτοντας και διογκώνοντας το πρόβλημα στο μέλλον.
 
Όταν το 25% των νέων μηχανικών είναι άνεργοι, κάθε συζήτηση να παραταθεί ο χρόνος συνταξιοδότησης αποτελεί οικονομικό παράδοξο. Όταν άλλο ένα 25% εργάζεται με μισθωτή σχέση αλλά ασφαλίζεται σαν ελεύθερος επαγγελματίας, αναδεικνύει ότι το κτύπημα της εισφοροδιαφυγής παραμένει μόνο εξαγγελία.

Πρότεινε ο ίδιος ο νέος διάλογος για το ασφαλιστικό να γίνει σε νέα βιώσιμη και αποτελεσματική βάση, αφού αναλάβουν πρώτα οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι επαγγελματικοί, επιστημονικοί και ασφαλιστικοί φορείς, με τη συμμετοχή των ίδιων των ασφαλισμένων, που είναι πλέον περισσότερο ενήμεροι και αποφασισμένοι, να μελετήσουν και να διατυπώσουν ολοκληρωμένες προτάσεις στα θέματα που τους αφορούν.
 
Ο κ Αλαβάνος έθεσε ως απαραίτητες προϋποθέσεις συμμετοχής του ΤΕΕ σε αυτό το διάλογο τη διατήρηση της σχέσης ασφάλισης ιδιότητας, κύριας σύνταξης και την διατήρηση και αξιοποίηση των αποθεματικών του ΤΣΜΕΔΕ, στην κατεύθυνση διεύρυνσης των εγγυοδοτικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων του, που παράγουν ανάπτυξη και απασχόληση.

Οι βασικοί ομιλητές του πρώτου κύκλου εργασιών της εκδήλωσης, Γιάννης Δραγασάκης οικονομολόγος, Μ. Νεκτάριος αν. καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιά, τ. Διοικητής ΙΚΑ, Γ. Ρωμανιάς επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΣΕΕ, (συντονιστής Ν. Απέργης, καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραια), αφού ανέλυσαν το ασφαλιστικό πρόβλημα, με αναφορές στην εγχώρια και διεθνή εμπειρία κατέληξαν ο καθένας από την πλευρά του σε κοινό τόπο, ότι τα θέματα που πρέπει να τεθούν επί τάπητος και αν αντιμετωπιστούν άμεσα με συγκεκριμένα μέτρα είναι η χρηματοδότηση του συστήματος από κρατικούς, ιδιωτικούς και άλλους πόρους, η πάταξη της τεράστιας εισφοροδιαφυγής στη χώρα μας, ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση λειτουργίας των ταμείων, ώστε να εξαλειφθούν οι εστίες διαφθοράς, σπατάλης και κακοδιαχείρισης.

Οι ίδιοι συνέδεσαν τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού με την κρίση της απασχόλησης, ενώ υπογραμμίστηκε ότι η μακροπρόθεσμη λύση θα πρέπει να αναζητηθεί στην ασφαλή και αποδοτική αξιοποίηση των αποθεματικών πόρων των ταμείων, χωρίς γενικευμένες και ισοπεδωτικές παρεμβάσεις, που θα εξαφανίζουν τα διαχειριστικά πλεονεκτήματα των υγιών ταμείων, όπως π.χ. του ΤΣΜΕΔΕ με την καλύτερη σχέση (7 προς 1) μεταξύ ενεργού και συνταξιούχου και αποθέματα 3,5 δις ευρώ.

Χαρακτηριστικά ο κ. Δραγασάκης στην ομιλία του επισήμανε ότι αποδείχθηκαν λανθασμένες οι προσεγγίσεις, που υιοθετούν ότι στο ασφαλιστικό έχουμε ένα πρόβλημα παροχών, ενώ στην πραγματικότητα έχουμε ένα πρόβλημα εσόδων με έντονες διαχειριστικές και εισπρακτικές πλευρές, προτείνοντας οι νέες λύσεις που θα ακολουθηθούν να λάβουν υπόψη τους και το τεράστιο κόστος της αδράνειας και των αποτυχημένων προσπαθειών, που έχουν γίνει μέχρι τώρα.

Ο Γ. Ρωμανιάς αφού εισέφερε στην εκδήλωση στοιχεία από τη νέα μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, είπε ότι "είμαστε γυμνοί απέναντι στο πρόβλημα, δεν έχουμε φροντίσει για ασφαλή αποθεματικά των ταμείων και έτσι περιμένουμε τις εισφορές για να καλύψουμε τις συντάξεις" και αφού μίλησε για την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης της εισφοροδιαφυγής και της "μαύρης" εργασίας, πρότεινε να αξιοποιηθεί στις προτάσεις των φορέων και το διάλογο η πρόταση της ΓΣΕΕ για νέες πηγές χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την ευεργετική συμβολή που θα μπορούσε να έχει η διοχέτευση στην ασφαλιστική χρηματοδότηση ενός ποσοστού της τάξης του 10% από τις υπεραξίες, που δημιουργεί η αύξηση των αντικειμενικών αξιών στη δημόσια και εκκλησιαστική περιουσία.

"Δαπανάμε το 5,5% του ΑΕΠ (ποσό 16 δις ευρώ) για την πληρωμή των συντάξεων, που είναι μεγάλο πόσό και ταυτοχρόνως έχοντας τις μεγαλύτερες εισφορές παρέχουμε τις μικρότερες συντάξεις", επισήμανε ως χαρακτηριστική παθογένεια του συστήματος ο κ Νεκτάριος, σημειώνοντας ότι την περίοδο 2015-2020 η βιωσιμότητα του συστήματος αγγίζει τα όρια της και χρειάζονται άμεσα μέτρα, καθώς όλες οι προηγούμενες μεταρρυθμίσεις και ευκαιρίες της δεκαετίας 2000-2010 πήγαν χαμένες. Δεν υπάρχει πρόβλημα παροχών είπε ο ίδιος αλλά πρόβλημα χαμένων εισφορών, κρίσης στην απασχόληση και ανασφάλιστης εργασίας και υπεραμύνθηκε της δημιουργίας ενός και μοναδικού κύριου και ενός επικουρικού ασφαλιστικού ταμείου, με εγγύηση των συντάξεων από το κράτος και δυνατότητα κάθε κλάδος να δημιουργήσει ξεχωριστό επαγγελματικό ταμείο.

Στην θετική εμπειρία του ΤΣΜΕΔΕ αναφέρθηκε ειδικότερα ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Αλαβάνος επισημαίνοντας το σύστημα εγγυοδοσίας, τα κερδοφόρα αποτελέσματα του και την αντοχή του σε κάθε προσπάθεια, περιοδικά επαναλαμβανόμενη κατάργησης η περιθωριοποίησης του. Επισήμανε ότι οι φαρμακοβιομηχανίες ιδιοποιούνται παράνομα περιουσιακά στοιχεία των ταμείων (περί τα 300 εκατομμύρια ευρώ από το 2006) και επισήμανε ότι υπάρχουν σκοπιμότητες πίσω από την αδυναμία μηχανογράφησης των συστημάτων των ασφαλιστικών ταμείων.

"Δεν έχουμε ούτε φόβο ούτε συμφέρον ούτε πρόθεση να μην τα θέσουμε όλα στο τραπέζι" είπε ο κ Αλαβάνος δηλώνοντας την πρόθεση συμμετοχής του ΤΕΕ σε ένα υγιή και αποτελεσματικό διάλογο, ο οποίος όμως θα σεβαστεί τις υπεύθυνες προτάσεις των ασφαλισμένων και των φορέων τους και δεν θα υποτιμά τη νοημοσύνη και το επίπεδο συνθηκών διαβίωσης των ασφαλισμένων. Το ΤΕΕ έχει καταθέσει στο ΣτΕ τέσσερις προσφυγές ενάντια στο κύρος του νόμου 3655/2008. Ο κ. Αλαβάνος σχολίασε στην ομιλία του το γεγονός ότι η νομική υπηρεσία του ΕΤΑΑ, χωρίς να το γνωρίζει η διοίκηση του νέου ενοποιημένου ταμείου άσκησε παρέμβαση στο ΣτΕ κατά μίας από τις προσφυγές του ΤΕΕ, αυτής που προσβάλλει την πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για επιλογή νέου προέδρου στο ΕΤΑΑ.

Ο Γ. Γαμβρίλης πρόεδρος της ΔΕ Μηχανικών και ΕΔΕ και Α΄ Αντιπρόεδρος ΕΤΑΑ σε παρέμβαση του στην εκδήλωση τόνισε ότι ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου 3655/2008 διαπιστώνονται αβίαστα τα πολλά αρνητικά αυτής της λεγόμενης μεταρρύθμισης, που δημιούργησε τεράστια προβλήματα στο ταμείο τόσο στις συνθήκες λειτουργίας, όσο και στο επίπεδο της αξιοποίησης της περιουσίας και των αποθεματικών του.