Σενάρια εκτάκτου ανάγκης, ακόμα και με αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ κατά 2 μονάδες, θα επιστρατεύσει η κυβέρνηση αν η ολοκλήρωση του πρώτου κρίσιμου τριμήνου του 2010 δείξει ότι υπάρχει ενδεχόμενο απόκλισης από τον στόχο μείωσης του ελλείμματος στο 8,7% του ΑΕΠ. 

Την πιθανότητα αύξησης του ΦΠΑ δεν απέκλεισε, άλλωστε, ούτε ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε συνάντηση που είχε με τους πολιτικούς συντάκτες, αν και διευκρίνισε ότι δεν έχει δεχτεί σχετική εισήγηση από το οικονομικό επιτελείο.
 
Το ίδιο επίσης έλεγαν και υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών. "Είναι ένα σενάριο που δεν έχουμε συζητήσει καθόλου", τόνιζαν κατηγορηματικά, για να προσθέσουν όμως πως, αν υπάρξει κίνδυνος απώλειας του στόχου για μείωση του ελλείμματος στο 8,7% το 2010 (ενδεχομένως αυτός να είναι και πιο φιλόδοξος με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, γεγονός που θα εξαρτηθεί από την οικονομική ποσοτικοποίηση των μέτρων που εξαγγέλθηκαν πρόσφατα), τότε "δεν θα διστάσουμε να πάρουμε πρόσθετα μέτρα".

Από την άλλη πλευρά, έχει κλειδώσει τις αποφάσεις της για αύξηση των ειδικών φόρων σε τσιγάρα και ποτά κατά 10% από την 1η Ιανουαρίου, για αύξηση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων, "διορθώσεις" στα τέλη κυκλοφορίας με μείωσή τους αλλά και παράλληλη αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στη βενζίνη και στο πετρέλαιο, ενώ απομένουν να ξεκαθαρίσουν μόνο οι λεπτομέρειες για τη σύνδεση του αφορολόγητου ορίου με αποδείξεις. Δεδομένο είναι πάντως ότι οι πολίτες από την 1η Ιανουαρίου θα πρέπει να μαζεύουν αποδείξεις ακόμα και από το σούπερ μάρκετ καθώς θα τις χρειαστούν για να κερδίσουν το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ.

Οι αλλαγές σε τέλη, τσιγάρα, ποτά , καύσιμα, αντικειμενικές

Μετά την έντονη κοινωνική κατακραυγή και τη μαζική κατάθεση πινακίδων από ιδιοκτήτες Ι.Χ. υπό το βάρος των "αλμυρών" τελών κυκλοφορίας, ο πρωθυπουργός άναψε το πράσινο φως για αλλαγές από το 2011 (τα τέλη που θα πληρωθούν του χρόνου) αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και για συμψηφισμούς με τα φετινά πανάκριβα τέλη που πληρώνονται μετά την παράταση έως και τις 15 Ιανουαρίου.

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Ant1, περιέγραψε ένα νέο σύστημα τελών όπου δεν θα επιβαρύνεται τόσο η κατοχή Ι.Χ. όσο η χρήση. Συγκεκριμένα είπε: "Στην πράξη θα δούμε αυξομείωση, όπου θα μειωθούν τα τέλη και θα αυξηθούν περισσότερο οι φόροι που έχουν να κάνουν με την κίνηση του αυτοκινήτου, κυρίως στα καύσιμα, το οποίο έχει να κάνει και με την κατεύθυνση της Ε.Ε. Έχουμε υποχρέωση να αυξηθούν προοπτικά στα επόμενα χρόνια, μέχρι το 2012. Εμείς λέμε ότι την προσαρμογή θα την κάνουμε ταυτόχρονα με μείωση των τελών".

Παράλληλα, αποκάλυψε ότι με μίνι νομοσχέδιο που θα κατατεθεί εντός του Ιανουαρίου θα προβλέπεται η αύξηση των ΕΦΚ σε τσιγάρα και ποτά κατά 10%. Πρόκειται για αυξήσεις που έχουν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό και οδηγούν σε αυξήσεις 40 λεπτών ανά πακέτο τσιγάρων και 1 - 2 ευρώ ανά φιάλη ποτών.

Για το πετρέλαιο και τη βενζίνη η κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή διαμηνύει ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση, ενώ ο υπουργός Οικονομικών σημειώνει πως δεν πρόκειται να υπάρξουν αυξήσεις εντός του πρώτου εξαμήνου.

Δεδομένες θα πρέπει να θεωρούνται από την άλλη πλευρά οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες ακινήτων, εξέλιξη η οποία, σε συνδυασμό με την επαναφορά των φόρων σε γονικές παροχές και σε κληρονομιές, σπρώχνει ήδη χιλιάδες φορολογουμένους σε μεταβιβάσεις ακινήτων ώστε να προλάβουν τις επιβαρύνσεις.

Ο υπουργός Οικονομικών, αν και επισημαίνει ότι επί του παρόντος δεν έχουν ληφθεί σχετικές αποφάσεις, σημειώνει παράλληλα τις αποκλίσεις με τις αγοραίες τιμές και το γεγονός ότι οι αντικειμενικές αξίες αυξάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα (τελευταία φορά αυξήθηκαν το 2007).

Αποδείξεις και ΦΠΑ

Με στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής στον ΦΠΑ, που εκτιμάται ότι "στοιχίζει" 6,6 δισ. ευρώ τον χρόνο στα έσοδα του Δημοσίου, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης προετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή νέο σύστημα εκπτώσεων φόρου με βάση τις αποδείξεις που θα συγκεντρώνει το κάθε νοικοκυριό.

Από την 1η Ιανουαρίου οι πολίτες καλούνται να συγκεντρώνουν πάσης φύσεως αποδείξεις με εξαίρεση την αγορά παγίων (π.χ. ακίνητα, αυτοκίνητα κ.λπ.) και λογαριασμών ΔΕΚΟ. Αντίθετα, θα συγκεντρώνονται αποδείξεις από σούπερ μάρκετ και βενζινάδικα αλλά και από καταστήματα ένδυσης, υπόδησης, από κομμωτήρια, από μπογιατζήδες, πατωματζήδες, αλουμινάδες κ.λπ.

Τα στοιχεία από αυτές τις αποδείξεις θα τα υποβάλει ο φορολογούμενος στην εφορία με ειδική φόρμα -όπως έχει γράψει από τις 24 Δεκεμβρίου το Euro2day- στην οποία θα αναγράφονται ο ΑΦΜ του πωλητή, η αξία και η ημερομηνία έκδοσης ώστε να μπορεί η ΓΓΠΣ να διενεργεί διασταυρώσεις και να μη διπλοδιλώνονται οι ίδιες αποδείξεις.

Ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος του φορολογουμένου θα πρέπει να προσκομίσει ανάλογο ύψος αποδείξεων για να κερδίσει το αφορολόγητο των 12.000 ευρώ. Για παράδειγμα, για να το κερδίσουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν στην εφορία αποδείξεις ύψους 5.000 - 6.000 ευρώ, όταν για τους ελεύθερους επαγγελματίες το ποσό των απαιτούμενων αποδείξεων προτείνεται να είναι όσο αυτό του σημερινού τους αφορολογήτου, των 10.500 ευρώ. Ειδικά για τους χαμηλόμισθους και τους χαμηλοσυνταξιούχους, το ποσό των αποδείξεων που θα προσκομίζουν στην εφορία προτείνεται να είναι χαμηλό, στην περιοχή των 1.000 ευρώ.

Στον διάλογο για το φορολογικό, άλλωστε, θα ξεκαθαρίσει και το θέμα της επέκτασης του ΦΠΑ σε όλες τις κατηγορίες των επαγγελματιών που σήμερα εξαιρούνται, όπως για παράδειγμα σε γιατρούς, δικηγόρους, ασφαλιστές και στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια.

Το οικονομικό επιτελείο εξετάζει κατά πόσον η επιβολή ΦΠΑ θα έχει πρακτικά αποτελέσματα στην τόνωση των εσόδων και στην πάταξη της φοροδιαφυγής, ενώ ειλημμένη απόφαση είναι η καθιέρωση ταμειακών μηχανών σε όλα τα επαγγέλματα και στο σύνολο της αγοράς.