Μπορεί να άνοιξε ο δρόμος, με το σχέδιο νόμου για τις ΑΠΕ, για την απλούστευση των αδειοδοτικών διαδικασιών προκειμένου να γίνουν ελκυστικές οι επενδύσεις στον τομέα αυτόν, ωστόσο το κρίσιμο ζήτημα είναι η έλλειψη των αναγκαίων δικτυακών υποδομών που θα επιτρέψουν να αξιοποιηθεί η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ.

Και σε αυτόν τον τομέα υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος.

Ο ΔΕΣΜΗΕ είχε έγκαιρα επισημάνει ότι για την εξυπηρέτηση πολύ μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ περιοριστικός παράγοντας δεν θα είναι το Σύστημα Μεταφοράς, αλλά η λειτουργία του συνδυασμένου Συστήματος Παραγωγής - Μεταφοράς, με θερμικούς σταθμούς και ΑΠΕ.

Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε τους στόχους που έχει θέσει η ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/28/ΕΚ για τη συμμετοχή των ΑΠΕ σε ποσοστό 20% το 2020, η ΡΑΕ εκτιμά ότι χρειάζονται: επέκταση των δικτύων και διασύνδεση νησιών για την αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού τους, μεγαλύτερη ευελιξία στο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής και εισαγωγή Συστήματος Διαχείρισης αιολικών, περαιτέρω κίνητρα για την αξιοποίηση περιοχών με χαμηλότερο αιολικό δυναμικό, βεβαίως η επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας σε συνδυασμό με ανακλήσεις αδειών και, τέλος, η ενημέρωση και η παροχή κινήτρων προς τις τοπικές κοινωνίες.

Σήμερα η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή υπολογίζεται περίπου στο 10%, εκ των οποίων μόλις τα 3,7% προέρχονται από αιολικά.

Με βάση στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ, τον Οκτώβριο του 2009 λειτουργούσαν 73 αιολικά πάρκα, ισχύος 909 MW, κυρίως στην Εύβοια (212 MW), στη Θράκη (197 MW) και στην Πελοπόννησο (282 MW). Με προσφορά σύνδεσης στο διασυνδεδεμένο Σύστημα υπολογίζονται αιολικά πάρκα ισχύος 2.949 MW, ενώ με την ολοκλήρωση των έργων μεταφοράς σε Εύβοια και Θράκη και σε νησιά επιπλέον περίπου 640 MW.

Το σύνολο των αιολικών πάρκων με δέσμευση πρόσβασης εκτιμάται σε 4.400 MW. Με βάση την ισχύουσα αδειοδοτική διαδικασία, η εγκατεστημένη αιολική ισχύς που προστίθεται ανά έτος περιορίζεται μόλις στα 120 MW, όταν χρειάζεται να «τρέξει» με 1.000 MW ετησίως, προκειμένου να φτάσουμε τον στόχο του 20%.

Για την ανάπτυξη των δικτυακών υποδομών η ΡΑΕ προτείνει τα εξής:

1. Βαθιά ενίσχυση και επέκταση του Συστήματος, με έργα όπως κατασκευή δικτύου 150 KV στη νότια Εύβοια και στη νότια Λακωνία, ενίσχυση του ΚΥΤ Αλιβερίου, ενίσχυση δικτύου 150 KV στη Μακεδονία κ.λπ.

2. Προτεραιότητα στις διασυνδέσεις των νησιών, στόχος που απαιτεί πρώτα ειδικές μελέτες για τον τρόπο υλοποίησης και το κόστος των αρμόδιων φορέων (ΥΠΕΚΑ, ΡΑΕ, ΔΕΣΜΗΕ κ.λπ.) και ένταξη έργων στη ΜΑΣΜ.

3. Ευελιξία του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής, καθώς σήμερα θεωρείται ότι δεν διευκολύνει τη μεγάλη διείσδυση της αιολικής παραγωγής. Αντίθετα οδηγεί σε σημαντική απόρριψή της. Για τον σκοπό αυτόν απαιτούνται ευέλικτες μονάδες, με δυνατότητα παροχής εφεδρειών και συστήματα αποθήκευσης της ενέργειας. Η ΡΑΕ έχει αναθέσει ήδη στο ΕΜΠ δύο προκαταρκτικές μελέτες. Η μία έχει να κάνει με τις επιπτώσεις στη λειτουργία του Συστήματος από τη διείσδυση αιολικών 5 έως 20 GW μέχρι το 2025 και η δεύτερη με τη διερεύνηση της δυνατότητας κατασκευής έργων αποταμίευσης ενέργειας, μέσω άντλησης σε περιοχές του ελληνικού διασυνδεδεμένου Συστήματος.

4. Διαχείριση της αιολικής παραγωγής, που σημαίνει υιοθέτηση περικοπών όπου κρίνεται αναγκαίο, δημιουργία κεντρικού και περιφερειακών κέντρων παρακολούθησης και διαχείρισης της αιολικής παραγωγής και βεβαίως εκπόνηση σχετικής μελέτης, με τη συμμετοχή των αρμόδιων διαχειριστών και της ΡΑΕ.

Ήδη, ο ΔΕΣΜΗΕ έχει προγραμματίσει έργα μεταφοράς για την ένταξη των ΑΠΕ, ήτοι υποσταθμούς ανύψωσης 150 KV, γραμμές μεταφοράς 150 KV, καθώς και αντιστάθμιση αέργου ισχύος. Το εκτιμώμενο συνολικό κόστος υπολογίζεται σε 250 - 300 εκατ. ευρώ.

Πάντως, η ανάπτυξη ΑΠΕ δεν θεωρείται απεριόριστη σε όλες τις περιοχές. Για παράδειγμα, η Πελοπόννησος μπορεί να δεχτεί αιολικά πάρκα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.100 MW με το υφιστάμενο σύστημα, ενώ η επέκταση του συστήματος 400 KV προς Πελοπόννησο εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη από το 2012 και μετά. Αν ολοκληρωθούν μια σειρά έργα αναβάθμισης του Συστήματος Μεταφοράς στη συγκεκριμένη περιοχή θεωρείται ότι μπορεί να «σηκώσει» 2.100 - 2.200 MW.

Κορεσμένη, εξάλλου, θεωρείται η περιοχή της Βορείου Ελλάδος, με το ΚΥΤ Νέας Σάντας να είναι έτοιμο ως το 2011. Στην περιοχή αυτή η τελική δυνατότητα σε αιολικά πάρκα είναι 1.150 MW.

Επίσης, κορεσμένη είναι και η περιοχή της Εύβοιας, όπου προγραμματίζονται μια σειρά έργα.

Στις Κυκλάδες τα έργα διασύνδεσης που θα γίνουν, τα οποία εκτιμάται ότι προχωρούν με καλό ρυθμό, θα επιτρέψουν τη σύνδεση 150 - 200 MW από αιολικά πάρκα. Στα νησιά του Ιονίου λειτουργούν 70 MW από αιολικά πάρκα και άλλα 72 MW είναι με προσφορές σύνδεσης. Κι αυτή η περιοχή θεωρείται κορεσμένη, ενώ τα έργα που προγραμματίζονται θα επιτρέψουν τη δυνατότητα τελικής σύνδεσης 180 - 200 MW.

Στο Κιλκίς, τέλος, η περιοχή πλησιάζει σε κορεσμό και τα αντίστοιχα έργα θα δώσουν τη δυνατότητα σύνδεσης με το Σύστημα 250 - 300 MW από αιολικά έργα.