Με αλλαγές που αφορούν κυρίως σε καταργήσεις ζημιογόνων δρομολογίων των αστικών συγκοινωνιών αλλά και συγχωνεύσεις άλλων δρομολογίων που αλληλοκαλύπτονται σε μεγάλο μέρος της διαδρομής τους επιχειρούν το υπουργείο Μεταφορών και ο ΟΑΣΑ να συμμαζέψουν τα… ασυμμάζευτα οικονομικά των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας.

Οι πρώτες αλλαγές που προωθούνται αφορούν σε κατάργηση λεωφορειακών γραμμών που παρουσιάζουν χαμηλή επιβατική κίνηση και κατά το κοινώς λεγόμενο «μπαίνουν μέσα» αλλά και σε συγχώνευση άλλων.

Η κατάργηση λεωφορειακών γραμμών που ανακοίνωσαν από κοινού υπουργείο και ΟΑΣΑ αποφασίστηκε στο πλαίσιο του ανασχεδιασμού των δρομολογίων στις Αστικές Συγκοινωνίες για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών για μετακίνηση στην πρωτεύουσα, στη βάση της συμπληρωματικότητας των μεταφορικών μέσων και της τροφοδότησης των σταθμών μετρό (υφιστάμενων και υπό κατασκευή).

Με την κατάργηση συνολικά οκτώ λεωφορειακών γραμμών και την συγχώνευση άλλων δύο, που προχωρά άμεσα, ο ΟΑΣΑ εκτιμά ότι επιτυγχάνεται εξοικονόμηση 19 λεωφορείων και 57 οδηγών της ΕΘΕΛ, οι οποίοι θα καλύψουν ανάγκες σε συγκοινωνιακούς άξονες με υψηλή ζήτηση. Πρόκειται για την πρώτη δόση τέτοιων αλλαγών αφού προχωρημένος είναι ο σχεδιασμός και για επιπλέον δράσεις που θα εφαρμοστούν στις αστικές συγκοινωνίες έως το τέλος του έτους και θα εξοικονομήσουν επιπλέον 25 λεωφορεία και 75 οδηγούς. Ανάλογες επεμβάσεις πρόκειται να πραγματοποιηθούν και την επόμενη χρονιά οπότε και θα δοθούν σε χρήση νέοι σταθμοί του μετρό.

Στόχος η μείωση των ελλειμμάτων των 3 δισ. ευρώ

Οι κινήσεις αυτές εντάσσονται στο γενικό «λίφτινγκ» των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας το οποίο έχει στόχο την καλύτερη εκμετάλλευση του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και του τροχαίου υλικού των αστικών συγκοινωνιών ώστε να μειωθούν τα ελλείμματα που εμφανίζουν οι φορείς αυτοί.

Οι αστικές συγκοινωνίες της πρωτεύουσας είναι βαριά προβληματικές με τα σωρευμένα ελλείμματα του ΟΑΣΑ να ξεπερνούν ήδη τα 3 δισ. ευρώ ενώ μόνο την προηγούμενοι χρονιά οι εταιρείες συγκοινωνιών που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών παρήγαγαν έλλειμμα 486 εκατομμυρίων ευρώ. Βέβαια στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρουμε ότι από τους μεγαλύτερους οφειλέτες του ΟΑΣΑ είναι το ίδιο το κράτος με οφειλές που προσεγγίζουν το μισό δισ. ευρώ.

Ζημιές και στο μετρό

Κατά την προηγούμενη χρονιά το μεγαλύτερο έλλειμμα είχε η ΕΘΕΛ η οποία εμφανίστηκε αρνητική κατά 304,4 εκατομμυρίων ευρώ. Σημαντικά ελλείμματα 66,6 και 87,3 εκατομμυρίων ευρώ είχαν ο ΗΣΑΠ και ο ΗΛΠΑΠ αλλά και τα Τραμ που από την αρχή της λειτουργίας του κινείται σε αρνητική τροχιά. Ιδιαίτερα ανησυχητικό πάντως είναι ότι κατά την προηγούμενη χρονιά το ελλειμματικό εμφανίστηκε το Μετρό το οποίο όχι μόνο κατέγραψε ζημιές αλλά εμφάνισε και υποχώρηση του κύκλου εργασιών.

Η θεσμοθέτηση του ενιαίου εισιτηρίου, το οποίο επιτρέπει πολλαπλές επιβιβάσεις σε διάρκεια 1,5 ώρας από την πρώτη ακύρωση, στα μέσα του 2008 φαίνεται ότι έβλαψε τα έσοδα του Μετρό. Ωστόσο το βασικό πρόβλημα εξαιτίας του οποίου η εταιρεία οδηγήθηκε ζημιές είναι η εκτόξευση του κόστους μισθοδοσίας λόγω των αθρόων προσλήψεων που έγιναν στην εταιρεία κατά το προηγούμενο έτος.

Δεκάδες προσλήψεις που έγιναν με τουλάχιστον αδιαφανείς όρους, όπως αποκάλυψε το λεπτομερές πόρισμα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζή.

Το τραμ

Αντίστοιχες διαδικασίες προσλήψεων που κινούνται στα όρια της νομιμότητας, αν δεν τα ξεπερνούν, αποκάλυψε το πόρισμα του κ. Ρακιντζή και στην από γεννησιμιού ελλειμματική τραμ η οποία κατά την εξαετή λειτουργία της το μόνο που αύξανε ήταν το προσωπικό της.

Ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο έχει αντιμετωπιστεί μια μεγάλη επένδυση όπως το τραμ είναι το γεγονός ότι σήμερα, δηλαδή έξι χρόνια μετά από το 2004 οπότε και το μέσο ξεκίνησε να λειτουργεί, αναμένεται να ανακοινωθεί από τον υπουργό Μεταφορών κ. Ρέππα η εφαρμογή του «πράσινου κύματος» φαναριών που θα επιτρέψει στο μέσο να λειτουργεί ταχύτερα και αποδοτικότερα δημιουργώντας τις προϋποθέσεις και για αύξηση της επιβατικής κίνησης.
 
Εως σήμερα οι συρμοί του τραμ δεν έχουν προτεραιότητα έναντι των ΙΧ και υποχρεώνονται σε αναμονή στους φωτεινούς σηματοδότες παρότι τεχνολογία υπάρχει η δυνατότητα να εξασφαλίζουν προτεραιότητα.

Έρχονται αυξήσεις στα εισιτήρια

Υπό τις συνθήκες αυτές και με δεδομένη την πίεση από το Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για «βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων των μεγαλύτερων ζημιογόνων επιχειρήσεων, κυρίως στον τομέα των σιδηροδρόμων και των μέσων μαζικής μεταφοράς» το αρμόδιο υπουργείο προτίθεται να προωθήσει δραστικές αλλαγές με στόχο την μείωση του κόστους.

Μεταξύ των αλλαγών αυτών πρώτη θέση έχουν συγχωνεύσεις των φορέων συγκοινωνιών, της ΕΘΕΛ με τον ΗΛΠΑΠ και του ΗΣΑΠ με το Μετρό, που θα επιτρέψουν να μειωθούν τα λειτουργικά κόστη ενώ εκτιμάται ότι θα υπάρξει και δυνατότητα καλύτερης αξιοποίησης του προσωπικού.

Επιπλέον αναμένεται ότι από τον ερχόμενο χρόνο θα υπάρξουν και αυξήσεις στην τιμή των εισιτηρίων ώστε η χώρα μας να προσεγγίσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του κόστους δρομολογίου ανά επιβάτη. Ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Ρέππας πρόσφατα τόνισε την ανάγκη να μειωθεί η κρατική επιδότηση στα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών από το 70% στο οποίο βρίσκεται σήμερα στο 50% τόνισε ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κ. Ρέππας.
 
Η μείωση αυτή δεν θα προέλθει μόνον από την αύξηση της τιμής στα εισιτήρια αλλά και από την εκμετάλλευση πηγών εσόδων όπως είναι πχ η διαφημίσεις στα οχήματα, τις στάσεις ή τους σταθμούς.