Με διαδικασίες-"εξπρές" θα λάβει τις αποφάσεις της για την τύχη κρατικών τραπεζών αλλά και του συνόλου του τραπεζικού συστήματος η κυβέρνηση, καθώς σήμερα θα έχει στα χέρια της έκθεση με τα πρώτα συμπεράσματα των συμβούλων για την οικονομική θέση των ΑΤΕ, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Παρακαταθηκών και Δανείων και Τράπεζα Αττικής.

Σύμφωνα με απόλυτα εξακριβωμένες πληροφορίες, τις προηγούμενες ημέρες στην Αγροτική και στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ολοκληρώθηκε οικονομικός και νομικός έλεγχος (due diligence), ο οποίος διενεργήθηκε από την Ernst & Young και την Deloitte αντίστοιχα, κατά απαίτηση των συμβούλων της κυβέρνησης για τις τράπεζες. Αντίστοιχος έλεγχος διενεργήθηκε στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠΔ) από την Grant Thornton καθώς και στην Τράπεζα Αττικής από την Ernst & Young.

Με την ολοκλήρωση του ελέγχου αποτίμησης, η Deutsche Bank, η HSBC και η Lazard θα υποβάλουν σήμερα στην κυβέρνηση έκθεση με τα πρώτα συμπεράσματα αλλά και ένα -αρχικό- πλαίσιο προτάσεων για το μέλλον των παραπάνω τραπεζών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σύμβουλοι εισηγούνται σειρά εναλλακτικών σεναρίων για το μέλλον αυτών των τεσσάρων τραπεζών αξιολογώντας ταυτόχρονα, και εδώ είναι το "ζουμί", με βάση τραπεζικά στελέχη, τις συνέπειες της κάθε πρότασης ξεχωριστά στο Δημόσιο αλλά και στο τραπεζικό σύστημα ευρύτερα.

Παρότι τυπικά η κυβέρνηση θα λάβει τις αποφάσεις της για τις κρατικές τράπεζες μετά την κατάθεση της οριστικής μελέτης των συμβούλων, η οποία αναμένεται να υποβληθεί το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, οι βασικοί άξονες, πάνω στους οποίους θα κινηθεί, θεωρούνται περίπου γνωστοί.

Από τη μέχρι τώρα στάση του αρμόδιου υπουργού Οικονομικών προκύπτει ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί, υπό την πίεση και της τρόικας, περαιτέρω κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος. Επομένως συγχωνεύσεις μεταξύ κρατικών και ιδιωτικών τραπεζών θα διενεργηθούν μόνο αν παρουσιαστεί ανάγκη διάσωσης τράπεζας ή του συστήματος.

Στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επιθυμούν να δρομολογηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες, ώστε οι αγορές να ανοίξουν ξανά για τις ελληνικές τράπεζες, πριν επιχειρηθεί η πρώτη έκδοση κρατικών ελληνικών ομολόγων. Και αυτό προϋποθέτει είτε στρατηγικές συμφωνίες μεταξύ ξένων και ελληνικών τραπεζών είτε δημιουργία μεγαλύτερων σχημάτων, μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών, που θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στις αγορές.

Επιπλέον, το μνημόνιο προβλέπει έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, που πρέπει να αρχίσουν να τρέχουν από το 2011. Η πώληση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου θα μπορούσε να εξασφαλίσει σημαντικά έσοδα για το κράτος και επίσης εξετάζονται λύσεις ώστε το Δημόσιο να μην αναγκαστεί να βάλει φρέσκο χρήμα στην ΑΤΕ.


Οι παράμετροι που θέτει η τρόικα για τράπεζες

Η τρόικα πιέζει, σύμφωνα με πληροφορίες, να κοπεί ο ομφάλιος λώρος μεταξύ πολιτικής και ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ καθώς τον θεωρεί υπεύθυνο για τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται στη λειτουργία της ΑΤΕ αλλά και του πρωτογενούς τομέα της ελληνικής οικονομίας.

Γι' αυτό και προκρίνει την πώληση της τράπεζας ή την είσοδο στρατηγικού επενδυτή και δέχεται την παραμονή της στο Δημόσιο, με την προϋπόθεση ότι θα ενταχθεί στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και επομένως τη διοίκηση θα την ασκεί η ΤτΕ.

Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από την ελληνική κυβέρνηση συμπληρωματικές απαντήσεις για τη λειτουργία του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων θέτει άλλον έναν περιορισμό στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για την αναμόρφωση του τραπεζικού συστήματος.

Η Επιτροπή εμμέσως πλην σαφώς εγείρει θέμα αθέμιτου ανταγωνισμού, κατόπιν καταγγελίας από ελληνική τράπεζα, και ζητά συγκεκριμένες πληροφορίες για το πώς διαρθρώνονται οι σχέσεις Δημοσίου -  Παρακαταθηκών (ύψος δανείων από το ΤΠΔ προς το Δημόσιο, εγγυήσεις του κράτους για υποχρεώσεις ΟΤΑ ή άλλων οργανισμών ευρύτερου δημόσιου τομέα προς το ΤΠΔ, δάνεια προς οργανισμούς ύδρευσης) αλλά και στοιχεία για την εξέλιξη καταθέσεων και χορηγήσεων του ταμείου.

Το πιθανότερο είναι ότι η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να αποσχίσει τις τραπεζικές εργασίες του Παρακαταθηκών και Δανείων και να τις εισφέρει σε άλλη κρατική τράπεζα, ώστε να πάψουν οι αιτιάσεις για αθέμιτο ανταγωνισμό.


…και τα σενάρια για ΑΤΕ, Παρακαταθηκών και Αττικής

Το ενδεχόμενο πώλησης των τραπεζικών εργασιών του ΤΠΔ μάλλον είναι δύσκολο λόγω της… υψηλής κερδοφορίας του και της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού του. Το ταμείο έκλεισε το 2009 με κέρδη 160 εκατ. ευρώ και με χαμηλότατες επισφάλειες καθώς διαθέτει περίπου 200 χιλιάδες δανειολήπτες δημοσίους υπαλλήλους, των οποίων οι δόσεις παρακρατούνται αυτόματα από τη μισθοδοσία.

Με αυτά τα νούμερα κερδών και την ποιότητα χαρτοφυλακίου χορηγήσεων δύσκολα μπορεί ελληνική τράπεζα αυτήν τη στιγμή να δώσει ικανοποιητική προσφορά στην κυβέρνηση για την εξαγορά του κλάδου καθαρών τραπεζικών εργασιών του ΤΠΔ, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς.

Το ΤΠΔ θα αποτελέσει έτσι μαζί με την Εθνική το back up της κυβέρνησης για τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα.
 
Στην περίπτωση όπου το Τ.Τ. και η ΑΤΕ πουληθούν, ο κλάδος τραπεζικών εργασιών του Παρακαταθηκών μπορεί να εισφερθεί στην Αττικής και να δημιουργηθεί ένας νέος δημόσιος πυλώνας στο τραπεζικό σύστημα με ενεργητικό 11 δισ. ευρώ, όταν μια τράπεζα μεσαίου μεγέθους (π.χ. η Millennium) έχει ενεργητικό περίπου 7 δισ. ευρώ.

Το ενδεχόμενο τριπλής συγχώνευσης (ΑΤΕ - ΤΠΔ - Αττικής) θα εξεταστεί μόνο εφόσον δεν υπάρξει λύση για την ΑΤΕ που να ικανοποιεί και την απαίτηση της τρόικας να περιοριστεί η παρέμβαση του κράτους και της πολιτικής στον τρόπο λειτουργίας της.

"Αν δεν προκύψει πώληση της ΑΤΕ ή είσοδος στρατηγικού επενδυτή μέσω αύξησης κεφαλαίου, τότε μπορεί να εξεταστεί η τριπλή συγχώνευση, με εξασφάλιση όμως ότι η διοίκηση θα ασκείται με καθαρά τραπεζικά κριτήρια", δηλώνουν κυβερνητικοί κύκλοι


Οι… μνηστήρες του Ταμιευτηρίου

Πέραν της δημόσιας προσφοράς προς την κυβέρνηση από την Τράπεζα Πειραιώς για την εξαγορά-"πακέτο" των ΑΤΕ και Τ.Τ., ενδιαφέρον για το Τ.Τ., στην περίπτωση όπου η κυβέρνηση αποφασίσει να το πουλήσει, αναμένεται να επιδείξουν σχεδόν όλες οι μεγάλου και μεσαίου μεγέθους τράπεζες επειδή παρουσιάζει χαμηλό λόγο χορηγήσεων προς καταθέσεις και διαθέτει ρευστότητα 5,5 δισ. ευρώ.

Η Εθνική και η EFG Eurobank κατέχουν ήδη το 7% του Τ.Τ., ενώ θέση που μένει να αποδειχθεί αν είναι καθαρά επενδυτική ή αν θα λειτουργήσει ως στρατηγική φέρεται να "χτίζει", σύμφωνα με δημοσιευμένες πληροφορίες που δεν διαψεύστηκαν, και η MPB. 

Βάσει πηγών, ενδιαφέρον υπό προϋποθέσεις για την εξαγορά του Τ.Τ. θα έδειχνε ακόμα και το κυοφορούμενο σχήμα Alpha Bank - EFG Eurobank, ενώ η στάση της Εθνικής Τράπεζας θα καθοριστεί σε σημαντικό βαθμό από τις κυβερνητικές αποφάσεις.

Η διεκδίκηση του Τ.Τ. είναι ικανός "κράχτης" για διενέργεια αυξήσεων κεφαλαίου, που αυτήν τη στιγμή δεν είναι εύκολη λόγω της δημοσιονομικής κρίσης και του υψηλού ρίσκου της χώρας, για καμιά σχεδόν τράπεζα, πλην ίσως της Εθνικής.

Τέλος, η πώληση του Τ.Τ. θα εξασφαλίσει έσοδα και στις τράπεζες πέραν της κυβέρνησης καθώς η Εθνική και η EFG Eurobank κατέχουν περίπου το 6% αμφότερες και έχουν γράψει ήδη τις υποαξίες από τη θέση, ενώ όσοι "χτίζουν" θέση τον τελευταίο μήνα έχουν χαμηλότερη τιμή κτήσης από την τρέχουσα.