* Οι πίνακες που αφορούν στις τράπεζες και στα στοιχεία δανείων, καταθέσεων και NPLS γ΄ τριμήνου σε σχέση με το β΄ και το α΄ τρίμηνο 2010 δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".

Η σταθεροποίηση από την «αιμορραγία» των καταθέσεων είναι το μεγάλο όφελος από τα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου για τις ελληνικές τράπεζες, ενώ και ο ρυθμός αύξησης στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ήταν μικρότερος, σε συνδυασμό με την κεφαλαιακή ενίσχυσή τους.

Από την άλλη πλευρά, όμως, η σημαντική πτώση στις χορηγήσεις εν συγκρίσει με το προηγούμενο τρίμηνο, η συνεχιζόμενη άνοδος στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, η αδύναμη αύξηση των εσόδων από τόκους, η μονομερής εξάρτηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τα χαρτοφυλάκια των ομολόγων και η αναιμική κερδοφορία είναι τα μεγάλα «αγκάθια» για το μέλλον των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Άλλωστε, όπως έδειξε το τρίτο τρίμηνο, το 2011 θα είναι εξίσου δύσκολο για όλες τις τράπεζες, ενώ για κάποιες από αυτές θα είναι και δυσκολότερο από το 2010.

Οι μεγάλες ανισότητες στα μεγέθη που δημοσιεύτηκαν αφορούν κυρίως στον βαθμό των δανείων που θεωρήθηκαν επισφαλή, με αποτέλεσμα να υπάρχουν αρκετές διακυμάνσεις σε επίπεδο προβλέψεων από τράπεζα σε τράπεζα.

Σημαντικές διαφορές εμφανίζουν τα αποτελέσματα μεταξύ των ελληνικών και των δύο κυπριακών πιστωτικών ιδρυμάτων. Οι προοπτικές για τα κέρδη του 2010 και του 2011 το διάστημα που ακολουθεί πολύ πιθανόν να μειωθούν αισθητά από τις εκθέσεις των αναλυτών, αφού μόλις μερικές μέρες μετά τα αποτελέσματα για την EFG Eurobank, την Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα Πειραιώς οι εκτιμήσεις έχουν παρουσιάσει πτώση 25%.

--- Το χάδι...

Το πάγωμα της «αιμορραγίας» από τις καταθέσεις, αποτέλεσμα της αύξησης της εμπιστοσύνης στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ήταν το βασικό και το πιο θετικό στοιχείο του τρίτου τριμήνου για τις ελληνικές τράπεζες. Συνολικά, οι 8 τραπεζικές μετοχές του δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης (Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, EFG Eurobank, Marfin Popular Bank, Τράπεζα Πειραιώς, Τράπεζα Κύπρου, ΑΤΕbank και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο) εμφάνισαν καταθέσεις 272,2 δισ. ευρώ, ουσιαστικά αμετάβλητες σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2010 και μόλις 2,5 δισ. ευρώ μειωμένες από το πρώτο φετινό τρίμηνο.

Η διατήρηση αυτής της τάσης στα επόμενα τρίμηνα ή και η μικρή άνοδος των καταθέσεων θα προσθέσουν ένα επιπλέον βέλος στη φαρέτρα των πιστωτικών ιδρυμάτων, για να αντιμετωπίσουν το επόμενο δύσκολο έτος.

Η Εθνική Τράπεζα σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο στις συνολικές καταθέσεις της, στα 70,1 δισ. ευρώ από 68,7 δισ. ευρώ τον Ιούνιο. Επίσης, η Τράπεζα Πειραιώς, η Alpha Bank, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και η EFG Eurobank παρουσίασαν αυξήσεις, αλλά μικρές. Αντίθετα, η ATEbank, η Τράπεζα Κύπρου και η Marfin Popular Bank σημείωσαν πτώση. Η μείωση του ρυθμού αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε σχέση με τα προηγούμενα τρίμηνα είναι ένα ακόμα θετικό στοιχείο, ωστόσο η ανάγνωση αυτής της κάμψης δεν είναι μονοδιάστατη.

--- ...και τα χαστούκια

1. Η αμείωτη εξάρτηση από τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποτυπώθηκε και στα αποτελέσματα εννεαμήνου του 2010 για τις ελληνικές τράπεζες. Η εξάρτησή τους δεν περιορίστηκε στο τρίτο τρίμηνο του έτους σε σχέση με το προηγούμενο, με την EFG Eurobank στα 20 δισ. ευρώ, την Εθνική Τράπεζα στα 24,7 δισ. ευρώ, την Alpha Bank στα 14 δισ. ευρώ και την Τράπεζα Πειραιώς στα 14,65 δισ. ευρώ.

Ένα ακόμα θέμα είναι το άνοιγμα στα κρατικά ομόλογα, όπου, από τα 56,9 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, το ποσό ξεπέρασε τα 57 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο του έτους. Η Εθνική Τράπεζα από 20,1 δισ. ευρώ τον Ιούνιο αύξησε τη θέση της κατά 100 εκατ. ευρώ, στα 20,2 δισ. ευρώ, ενώ η EFG Eurobank από τα 8 δισ. ευρώ κινήθηκε στα 7,9 δισ. ευρώ.

Η Alpha Bank παρέμεινε στα 4,6 δισ. ευρώ, ενώ η Τράπεζα Πειραιώς αύξησε τη θέση της στα 8,8 δισ. ευρώ από 8,6 δισ. ευρώ. Η ATEbank από τα 4 δισ. ευρώ τον Ιούνιο αύξησε τη θέση της κατά 600 εκατ. ευρώ, φτάνοντας στα 4,6 δισ. ευρώ.

2. Η αύξηση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τρίτο τρίμηνο συνολικά για τα πιστωτικά ιδρύματα διαμορφώθηκε στο 8%, με το απόλυτο μέγεθος στο 1,61 δισ. ευρώ, από άνοδο 11% που είχαν σημειώσει στο δεύτερο τρίμηνο του έτους και τα 2,21 δισ. ευρώ. Η μείωση του ρυθμού είναι θετικό στοιχείο, ωστόσο το απόλυτο μέγεθος εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλό.

Τη μεγαλύτερη αύξηση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια σημείωσαν η EFG Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς, με την πρώτη να προσθέτει 462 εκατ. ευρώ και τη δεύτερη 289 εκατ. ευρώ.

Όσον αφορά στην Alpha Bank, η άνοδος περιορίστηκε στα 306 εκατ. ευρώ. Αρκετά μεγάλο είναι το μέγεθος και για την ΑΤΕbank, 200 εκατ. ευρώ, ενώ μόλις 97 εκατ. ευρώ υπολογίζεται αντίστοιχα για την Τράπεζα Κύπρου. Αναφορικά με τη Marfin Popular Bank, η άνοδος περιορίστηκε στο 6% και στα 110 εκατ. ευρώ. Ικανοποιητική ήταν η επίδοση της Εθνικής Τράπεζας με μόλις 2% αύξηση, αφού η θυγατρική της στην Τουρκία, Finansbank, προέβη και σε αντιστροφή προβλέψεων στο εννεάμηνο της τρέχουσας χρήσης.

3. Η μεγάλη μείωση στις χορηγήσεις θα αποτελέσει μείζον θέμα στα επόμενα τρίμηνα καθώς όλα δείχνουν ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί, αφού η μείωση στα δάνεια θα αρχίσει να έχει αντίκτυπο στα έσοδα από τόκους και σε συναφείς δραστηριότητες.

Στο σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων, από τα 308,8 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο τα δάνεια μειώθηκαν στα 301,7 δισ. ευρώ (-2%), ή 7 δισ. ευρώ, ενώ σημαντική πτώση παρατηρήθηκε στην EFG Eurobank, στη Marfin Popular Bank, στην ΑΤΕbank και στην Alpha Bank. Για την EFG Eurobank, η πτώση των δανείων προσέγγισε τα 2,4 δισ. ευρώ, ενώ για την Alpha Bank το 1,4 δισ. ευρώ, για τη Marfin Popular Bank το 1,33 δισ. ευρώ και για την ΑΤΕbank τα 770 εκατ. ευρώ.

4. Οι δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, χωρίς ωστόσο ο ρυθμός τους να μειωθεί. Στο σύνολο των χορηγήσεων του τρίτου φετινού τριμήνου ο δείκτης για τις 8 τράπεζες του FTSE/ASE-20 διαμορφώθηκε στο 8% από 7,3% το προηγούμενο τρίμηνο και 6,6% στο πρώτο τρίμηνο του έτους.

Το ποσοστό για την Alpha Bank στο τρίτο φετινό τρίμηνο άγγιξε το 7,8%, από 6,9% το δεύτερο τρίμηνο, ενώ για την EFG Eurobank το 9% από 8,2% το προηγούμενο τρίμηνο. Αναφορικά με την Εθνική Τράπεζα, για το τρίτο τρίμηνο το ποσοστό έφτασε στο 8,1% από 7,8% στο προηγούμενο τρίμηνο. Τους χαμηλότερους δείκτες εμφανίζουν η Τράπεζα Κύπρου, η Τράπεζα Πειραιώς και η Marfin Popular Bank, με 7%, 6,7% και 7,1% αντίστοιχα.

5. Έντονα αρνητικό είναι το στοιχείο ότι υπήρξαν τράπεζες με μείωση στα έσοδα από τόκους σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η Εθνική Τράπεζα, η Alpha Bank και η EFG Eurobank σημείωσαν κάμψη 1%, 1% και 2% αντίστοιχα, ενώ για την Εθνική η μείωση των βασικών τραπεζικών εργασιών ήταν 3% στο τρίτο τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο.

Με θετικό ρυθμό κινήθηκε η Τράπεζα Κύπρου (+6%), όμως και η Marfin Popular Bank και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο παρουσίασαν άνοδο. Συνολικά, οι 8 τράπεζες σημείωσαν ισχνή επίδοση +1,2%, στα 3,1 δισ. ευρώ. Στα θετικά επίσης συγκαταλέγεται και η προσπάθεια συγκράτησης των δαπανών της Alpha Bank και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, ενώ η Εθνική, η ΑΤΕbank και η EFG Eurobank παρουσίασαν υψηλότερους ρυθμούς αύξησης των δαπανών σε σχέση με την άνοδο των εσόδων.

6. Τέλος, στο μέτωπο των κερδών το τρίτο τρίμηνο του έτους τα είχε όλα: Turnaround για την ATEbank προ φόρων, για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο μετά φόρων και αρνητικό turnaround για την Τράπεζα Πειραιώς σε προ φόρων επίπεδο.

Σημαντική μείωση στα προ φόρων κέρδη σημειώθηκε στην Εθνική Τράπεζα, στην Alpha Bank, στην EFG Eurobank και στη Marfin Popular Bank. Για την Alpha Bank τα προ φόρων κέρδη στο τρίτο τρίμηνο της χρήσης υπολογίζονται στα 51 εκατ. ευρώ, από 75 εκατ. ευρώ το προηγούμενο, ενώ για την EFG Eurobank στα 18 εκατ. ευρώ από 41 εκατ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του έτους.

Για την Εθνική Τράπεζα, ωστόσο, οι ζημίες από τις εγχώριες δραστηριότητες διαμορφώθηκαν στα 22 εκατ. ευρώ στο τρίτο τρίμηνο και στα 181 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο, ενώ τα κέρδη από την Τουρκία ανήλθαν στα 369 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο και στα 118 εκατ. ευρώ στο τρίτο τρίμηνο. Όσον αφορά στην Τράπεζα Πειραιώς, στο εννεάμηνο οι ζημίες στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στα 29,2 εκατ. ευρώ.

* Οι πίνακες που αφορούν στις τράπεζες και στα στοιχεία δανείων, καταθέσεων και NPLS γ΄ τριμήνου σε σχέση με το β΄ και το α΄ τρίμηνο 2010 δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη: "Συνοδευτικό Υλικό".