Στο φως αρχίζουν σταδιακά να βγαίνουν οι… σκελετοί που έκρυβαν, επί σειρά ετών, εισηγμένες και μη επιχειρήσεις στις… ντουλάπες τους, απειλώντας με ζημίες εκατομμυρίων ευρώ πιστωτές και μετόχους και με νέα κρίση αξιοπιστίας τις εποπτικές αρχές και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Στην πλειονότητά τους πρόκειται για επιχειρήσεις που «αντρώθηκαν» με κρατικό χρήμα και στήριξαν την ανάπτυξή τους ή τον πλουτισμό των μετόχων τους σε υπερτιμολογήσεις προμηθειών προς το Δημόσιο. Υπάρχουν, όμως, και αυτές που έκρυβαν επί χρόνια τα προβλήματά τους και η κρίση απλώς τις… ξεγύμνωσε.

Και στις δύο υποπεριπτώσεις τα συμπτώματα είναι ίδια. «Μαύρες τρύπες» στα αποθέματα, ενδοομιλικές υπερτιμολογήσεις, ακάλυπτες επιταγές και «φουσκωμένα» goodwill βγαίνουν στο φως και οδηγούν σε βίαιο και οδυνηρό... ξεφούσκωμα για μετόχους και πιστωτές.

Οι κλάδοι νοσοκομειακού υλικού, φαρμάκων και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού αποτελούν χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Η κρίση έβαλε απότομο «φρένο» στις πληρωμές των ταμείων και ξεκίνησε σταδιακά ο εξορθολογισμός των τιμών.

Ο παραπάνω συνδυασμός προκάλεσε... κατάρρευση του «μοντέλου» με το οποίο δούλευαν μεγάλες επιχειρήσεις. Τα αστρονομικά περιθώρια κέρδους που υπερκάλυπταν, επί σειρά ετών, τις μεγάλες καθυστερήσεις στην εξόφληση οφειλών από νοσοκομεία «προσγειώθηκαν» και ξεκίνησε το… ντόμινο της αποδόμησης.

Οι κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις βρέθηκαν να χρωστούν σε προμηθευτές τους ως και δύο χρόνια πίσω για προϊόντα τα οποία είχαν αγοραστεί σε πολύ υψηλότερες τιμές από αυτές που ισχύουν σήμερα. Και ακόμη υψηλότερες απ' αυτές που θα ισχύουν αύριο…

Ταυτόχρονα, οι τράπεζες -ξένες και ελληνικές- διέκοψαν την προεξόφληση απαιτήσεων και επιβάλλουν σκληρούς όρους για αναχρηματοδότηση δανεισμού, βάζοντας χέρι, όπως έχει γράψει το Euro2day, ακόμη και στο ταμείο των εισηγμένων.

Το «ξήλωμα» της πυραμίδας

«Πρόκειται για... ξήλωμα πυραμίδας. Το ένα πρόβλημα προκαλεί άλλα δύο και ούτω καθεξής», αναφέρει παράγοντας της αγοράς.

Για παράδειγμα, για να λύσουν το πρόβλημα ρευστότητας κάποιες επιχειρήσεις καταφεύγουν στην πώληση κλάδων που απασχολούν υψηλό κεφάλαιο κίνησης. Δραστηριότητες, όμως, που είχαν αγοραστεί σε πολύ υψηλότερες τιμές.

Επομένως, απαιτείται να διενεργηθεί απομείωση αξίας goodwill αρκετών εκατομμυρίων ευρώ. Λογαριασμός που θα «πληρωθεί» σε αρκετές περιπτώσεις στο τρέχον δ΄ τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης, σύμφωνα με ορκωτούς ελεγκτές.

Ταυτόχρονα, η επιβολή ενιαίων -χαμηλότερων- χρεώσεων για εξετάσεις σε ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα στα ταμεία, η λίστα φαρμάκων και η απαγόρευση αγοράς υλικών, η «προσγείωση» των τιμών στα νοσοκομειακά υλικά και οι κεντρικές προμήθειες δεν τελειώνουν μόνο το…πάρτι, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και τις επιχειρήσεις.

«Οι υπερτιμολογήσεις που γίνονταν σε υλικά, φάρμακα και εξοπλισμό τα προηγούμενα χρόνια μέσω τριγωνικών συναλλαγών και άλλων μεθόδων "κάνουν μπαμ", σε όσες περιπτώσεις διενεργήθηκαν due diligence, για εξαγορά», αναφέρει τραπεζικό στέλεχος και, σύμφωνα με τον ίδιο, ευθύνονται για το «ναυάγιο» συζητήσεων πώλησης εταιριών του κλάδου.

«Η ζημιά πρέπει ή να κλείσει ή να συνυπολογιστεί στο τίμημα αγοράς και επειδή αυτό είναι δύσκολο επιλέγεται η ενδιάμεση λύση της σταδιακής προσαρμογής τόσο στα κέρδη όσο και στις αποτιμήσεις», αναφέρει ο ίδιος.

Άλλες επιχειρήσεις, πάλι, θα κληθούν να ζήσουν με πολύ μικρότερο ταμείο -λόγω της παρακράτησης σταθερών εισπράξεων από τις τράπεζες- και οι ιδιοκτήτες τους να μεταβληθούν σε «υπαλλήλους των τραπεζών». Για να το αλλάξουν θα πρέπει είτε να βάλουν το χέρι στην τσέπη και να ξεπληρώσουν τις δεσμευμένες συμβάσεις factoring είτε να βάλουν μαχαίρι σε κόστη αλλά και στις… συνήθειές τους.

Δεν λείπουν, βέβαια, και οι… αυτόματοι θάνατοι. Η περίπτωση μη εισηγμένης -οικογενειακής- κλινικής που ερευνά ο ΣΔΟΕ είναι ενδεικτική. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κλινική χρέωνε τα ταμεία με 25.000 ευρώ για υλικά που αγόραζε 25 ευρώ(!), αξιοποιώντας το παράθυρο που υπήρχε για προσκόμιση μεμονωμένων τιμολογίων ανά περίπτωση.

«Μαύρες τρύπες» στα αποθέματα και ακάλυπτες επιταγές

Το δεύτερο καυτό μέτωπο είναι οι περιπτώσεις όπου διενεργείται εκποίηση επιχειρήσεων εν λειτουργία και μάλιστα στο ταμπλό, με την αγορά να προβληματίζεται για τις ασφαλιστικές δικλίδες προστασίας μετόχων και προμηθευτών.

Η κρίση έβγαλε στη… φόρα μαύρες τρύπες αποθεμάτων ή ακάλυπτες επιταγές δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, που απειλούν να βάλουν φέσι σε τράπεζες και σε χιλιάδες μετόχους και προμηθευτές των επιχειρήσεων.

Η περίπτωση της Ατλάντικ, την οποία αποκάλυψε το Euro2day, είναι χαρακτηριστική.

Μια αλυσίδα super market που πουλούσε τοις μετρητοίς και αγόραζε επί πιστώσει (η πίστωση έφτασε να ξεπερνά και τους 6 μήνες) βρέθηκε στις αρχές της φετινής χρονιάς να αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα ρευστότητας! Και αυτό ήταν μόνο η αρχή.

Γιατί εν συνεχεία αποδείχτηκε ότι τα ιδιαίτερα υψηλά αποθέματα που συντηρούσε δεν άξιζαν τίποτε, μια και η εκποίησή τους επέφερε ζημίες πολλών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ η εισηγμένη εμφάνισε αύξηση εξόδων διοίκησης κατά 26 εκατ. ευρώ σε ένα τρίμηνο!

Με την αλυσίδα να οφείλει ακόμη 161,1 εκατ. ευρώ στους προμηθευτές της (στοιχεία 30/9), τον τζίρο της να μειώνεται (220 εκατ. ευρώ στο 9μηνο από 417,4 εκατ. πέρυσι) και τις ζημίες να φτάνουν στα 106,4 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας την αρνητική καθαρή θέση στα 56 εκατ. ευρώ, η αγορά φοβάται ότι θα μείνει με τον μουντζούρη στο χέρι.

Οι υποχρεώσεις της προς προμηθευτές μειώθηκαν μόλις κατά 39 εκατ. ευρώ στο 9μηνο, όταν τα αποθέματα μειώθηκαν κατά 66,6 εκατ. ευρώ και οι απαιτήσεις από πελάτες κατά 34 εκατ. ευρώ. Όλα αυτά ενώ οι τράπεζες έχουν λάβει ακόμη μεγαλύτερες εξασφαλίσεις για τον δανεισμό τους μέσω του sale and lease back που υπογράφηκε πριν από μερικούς μήνες.

Και αν στην Ατλάντικ οι τράπεζες πρόλαβαν να κατοχυρωθούν και το φέσι απειλεί χιλιάδες μικρομεσαίες βιομηχανίες, δεν συμβαίνει το ίδιο σε περιπτώσεις άλλων επιχειρήσεων. Μόνο από εισηγμένη οι τράπεζες κινδυνεύουν με ζημία της τάξης των 180 εκατ. ευρώ, καθώς έχουν στα συρτάρια τους ως ενέχυρο χρηματοδότησης ισόποσες επιταγές που αυτήν τη στιγμή δεν καλύπτονται.

Η κρίση έβαλε τέρμα στην παράλογη χρηματοδότηση επιχειρήσεων και για να αποφευχθεί το κανόνι οι τράπεζες καλούνται να βρουν λύση με τους βασικούς μετόχους της εισηγμένης.

Οι τελευταίοι, πάντως, δεν δείχνουν πρόθυμοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη και η αγορά παρακολουθεί με αγωνία τι τελικώς θα συμβεί, καθώς ενδεχόμενη κατάρρευση της εταιρίας θα προκαλούσε ισχυρούς κλυδωνισμούς και σε συγγενείς κλάδους.


* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.