Aντιμέτωπος με την ύφεση στην οικονομία της Ελλάδας και την αλλαγή των διατροφικών συνηθειών των ελληνικών νοικοκυριών, τα οποία στρέφονται όλο και περισσότερο στα φθηνότερα ανώνυμα προϊόντα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, βρίσκεται ο κλάδος των γαλακτοκομικών προϊόντων, οι εταιρείες του οποίου αναζητούν τρόπους να αντεπεξέλθουν στη δύσκολη αυτή συγκυρία.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι και το γεγονός πως το α΄ τρίμηνο του έτους καταγράφηκε κάμψη των πωλήσεων σε ποσοστό 1,8% σε αξία και κατά 3,5% σε όγκο. Πάντως, η κάμψη στο σύνολο της αγοράς προήλθε κυρίως από τη μείωση των πωλήσεων σε ποσοστό 3,2% σε όγκο στα προϊόντα γάλακτος και κατά 7,1% στα επώνυμα προϊόντα γιαουρτιού.

Παρ’ όλα αυτά, εν αντιθέσει με τις κατηγορίες γάλα και γιαούρτι, οι πωλήσεις τυροκομικών προϊόντων (εξαιρείται η φέτα) κατέγραψαν αύξηση σε ποσοστό 1,8%, ενώ συνολική πτώση 7,4% σημειώθηκε στην αγορά γάλακτος μακράς διαρκείας και κρέμας γάλακτος.

Αντίστοιχα, οι πωλήσεις φρέσκου γάλακτος, με βάση στοιχεία της Nielsen, υποχώρησαν κατά 3,7% και του συμπυκνωμένου σε ποσοστό 5,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο έναν χρόνο πριν. Είχε προηγηθεί ένα εξίσου κακό 2010, οπότε οι πωλήσεις γάλακτος παρουσίασαν κάμψη σε ποσοστό 3,7% και οι αντίστοιχες γιαουρτιών και επιδορπίων κατέγραψαν μείωση άνω του 10%.

--- Οι επιδόσεις

Από την άλλη πλευρά, μόνη αχτίδα φωτός στη συγκυρία είναι η... έξοδος από τη χώρα. Όσες εταιρείες του κλάδου έχουν ακολουθήσει εξωστρεφή πολιτική έχουν απτά θετικά αποτελέσματα.

* Χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένης... εξωστρέφειας είναι πλέον η ΦΑΓΕ, η οποία έχασε το ένα τέταρτο των πωλήσεών της σε όγκο στην εσωτερική αγορά, όμως κατάφερε να ισοσκελίσει αυτήν τη σημαντική απώλεια με τη θετική πορεία που ακολούθησαν οι πωλήσεις της στο εξωτερικό.
 
Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές και οι διεθνείς πωλήσεις της εταιρείας στο α΄ τρίμηνο του έτους, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα έναν χρόνο πριν, αυξήθηκαν σε όγκο κατά 60,4%, μέγεθος που προήλθε κυρίως από τις ΗΠΑ, όπου η άνοδος των πωλήσεων σε όγκο άγγιξε το 81,7%. Αντίστοιχα, στη Βρετανία καταγράφηκε αύξηση σε ποσοστό 19,1%, ενώ στην Ιταλία 24,7%.

Αναφορικά με τις πωλήσεις σε αξία στις διεθνείς αγορές, συνολικά σημείωσαν βελτίωση κατά 48,2%, αύξηση μικρότερη από την αντίστοιχη σε όγκο, ως αποτέλεσμα της ισοτιμίας ευρώ - δολαρίου.
 
Το αποτέλεσμα είναι οι εξαγωγές και οι διεθνείς πωλήσεις να αντιπροσωπεύουν πλέον το 42,5% των συνολικών πωλήσεων του ομίλου σε όγκο από 25,9% έναν χρόνο πριν, ενώ σε αξία αντιστοιχούν στο 52,8% των συνολικών πωλήσεων από 40,7% το α΄ τρίμηνο του 2010. Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά το γιαούρτι, οι πωλήσεις σε όγκο που πραγματοποιεί η ΦΑΓΕ στις διεθνείς αγορές αντιπροσωπεύουν πλέον το 68,2% των συνολικών της πωλήσεων σε αυτήν την κατηγορία από 53,7% το αντίστοιχο διάστημα του 2010.

* Αναφορικά με τη ΔΕΛΤΑ, οι πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 301,5 εκατ. ευρώ, τα EBITDA ανήλθαν στο 0,3 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν σε ζημίες 47,6 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, οι πωλήσεις της μειώθηκαν 7,5% σε αξία και 5,3% σε όγκο.

Το γεγονός ότι η πτώση τους σε αξία είναι μεγαλύτερη από την αντίστοιχη σε όγκο οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μείωση της τιμής του φρέσκου γάλακτος στην οποία προχώρησε τον Απρίλιο του 2009, με συνέπεια να επηρεαστούν αρνητικά οι πωλήσεις μόνο για εννέα μήνες το 2009 έναντι 12 μηνών το 2010.
 
Από την άλλη πλευρά, η κάμψη σε αξία προήλθε από τη συνδυαστική επίδραση που είχαν κυρίως οι πωλήσεις γάλακτος (-3,7%), μη αλκοολούχων ποτών (-11,7%) και γιαουρτιών και επιδορπίων (-12,6%). Εν αντιθέσει με την ελληνική αγορά, στην Κύπρο οι πωλήσεις της ΔΕΛΤΑ σημείωσαν αύξηση σε ποσοστό 3,4%, ενώ το μερίδιό της στο φρέσκο λευκό παστεριωμένο γάλα αυξήθηκε στο 63,4% από 62,4% το 2009. Ανοδικά κινήθηκε το μερίδιό της και στο λευκό γιαούρτι, το οποίο πλέον ανέρχεται στο 36,3% από 32,7%.

* Η ΜΕΒΓΑΛ, η βορειοελλαδίτικη γαλακτοβιομηχανία, πέρυσι εμφάνισε ζημίες προ φόρων 8,28 εκατ. ευρώ, ενώ οι πωλήσεις ανήλθαν σε 183,44 εκατ. ευρώ έναντι 183,99 εκατ. ευρώ το 2009, παρουσιάζοντας σταθερότητα.
 
Επιπροσθέτως, θα πρέπει να σημειώσουμε πως η επιχείρηση περιόρισε κατά 3,7 εκατοστιαίες μονάδες το μικτό της περιθώριο (25,9% έναντι 29,6% το 2009), με στόχο να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα τις πωλήσεις της, γεγονός που οδήγησε τα μικτά κέρδη στα 47,54 εκατ. ευρώ έναντι 54,57 εκατ. ευρώ το 2009, μειωμένα κατά 7,03 εκατ. ευρώ σε αξία (-12,9%).

* Οι πωλήσεις της Όλυμπος πέρυσι διαμορφώθηκαν στα 127,365 εκατ. ευρώ από 113,180 εκατ. ευρώ το 2009, ενώ τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν στα 9,858 εκατ. ευρώ έναντι 6,037 εκατ. ευρώ στην προηγούμενη χρήση.

* Ανοδικά κινήθηκαν και οι πωλήσεις της Friesland - Campina, οι οποίες άγγιξαν τα 295,620 εκατ. ευρώ από 264,498 εκατ. ευρώ το 2009, ενώ τα κέρδη προ φόρων της εταιρείας πέρυσι ανήλθαν στο 1,518 εκατ. ευρώ έναντι 1,016 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος.

* Οι πωλήσεις της Arla Foods Ελλάς υποχώρησαν στα 38,363 εκατ. ευρώ από 42,732 εκατ. ευρώ, ενώ κατακόρυφη ήταν η πτώση και των κερδών προ φόρων, στις 112.582 ευρώ έναντι 975.916 ευρώ.

* Σε ό,τι αφορά τα μεγέθη της Formageries Bel Hellas, οι πωλήσεις πέρυσι διαμορφώθηκαν στα 902.480 ευρώ από 868.468 ευρώ το 2009, ενώ τα κέρδη προ φόρων υποχώρησαν στα 69.304 ευρώ έναντι 70.860 ευρώ το προηγούμενο έτος.

* Εν αντιθέσει πάντως με την πλειονότητα των επιχειρήσεων του κλάδου, που παρουσιάζει μείωση στις πωλήσεις και στα αποτελέσματα, η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία Δωδώνη πέρυσι κατάφερε να διπλασιάσει τα καθαρά κέρδη της και να ενισχύσει έστω και οριακά τις πωλήσεις της.

Αποτέλεσμα οι ενοποιημένες πωλήσεις της να διαμορφωθούν στα 112,789 εκατ. ευρώ από 110,712 εκατ. ευρώ το 2009 και τα κέρδη της να εκτοξευτούν στα 2,528 εκατ. ευρώ από 1,275 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Αντίστοιχα, στη μητρική οι πωλήσεις πέρυσι ανήλθαν στα 103,882 εκατ. ευρώ από 102,434 εκατ. ευρώ, ενώ τα καθαρά κέρδη διαμορφώθηκαν στα 3,628 εκατ. ευρώ όταν στη χρήση του 2009 ήταν 1,536 εκατ. ευρώ.

Θα πρέπει να σημειώσουμε πως στις οικονομικές καταστάσεις του 2010 του ομίλου ενσωματώθηκε με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης η εταιρεία Ζωοτροφές Δωδώνη Α.Ε. και αυτό επέδρασε σημαντικά στις πωλήσεις (+8,98 εκατ. ευρώ), στα αποτελέσματα μετά φόρων (-1,199 εκατ. ευρώ) και στην καθαρή θέση του ομίλου (-1,136 εκατ. ευρώ).