Την ώρα που οι αγορές απειθούν απέναντι στις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου και ο κίνδυνος για διπλή ύφεση καθιστά επιθετικότερη τη συμπεριφορά τους, η Ευρώπη δεν δείχνει διατεθειμένη να αλλάξει τους ρυθμούς της.

Τα περισσότερα κοινοβούλια των 27 χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ κλείνουν για θερινές διακοπές και οι βουλευτές ετοιμάζουν τις βαλίτσες τους. Η έγκριση των νέων αρμοδιοτήτων του EFSF μπορεί να περιμένει.

Η επάνοδος των πιέσεων σε ιταλικά και ισπανικά ομόλογα και η παραμονή των αποδόσεών τους πάνω από τα επίπεδα του 6% δεν ταρακούνησαν το ευρωσύστημα. Ούτε η αγωνιώδης έκκληση Μπαρόζο να επισπευστούν οι διαδικασίες για τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του EFSF και να ενισχυθούν τα κεφάλαιά του έπιασε τόπο.

Το Βερολίνο και το Παρίσι κράτησαν σιγήν ιχθύος, ενώ ανώτερο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος των χριστιανοδημοκρατών (CDU) και οικονομικός σύμβουλος της γερμανικής κυβέρνησης έσπευσε να χαρακτηρίσει αντιπαραγωγική και περιττή τη συζήτηση για την επανεξέταση του EFSF και τη διεύρυνση των κονδυλίων.

Για να λειτουργήσει προληπτικά ο προσωρινός μηχανισμός EFSF, να αγοράζει, δηλαδή, και ομόλογα χωρών που δεν έχουν βρει προστασία υπό την ομπρέλα του, πρέπει η απόφαση της συνόδου κορυφής να επικυρωθεί από τα 27 κοινοβούλια.

Αυτή η διαδικασία είναι πολύ χρονοβόρα καθώς, πέραν της γκρίνιας που εκδηλώνεται ήδη σε κάποιες χώρες (Σλοβακία), μεσολαβούν και οι θερινές διακοπές των βουλευτών.

Παρότι ο επίτροπος οικονομικών υποθέσεων διαβεβαίωσε χθες πως "μπορούμε να έχουμε ολοκληρώσει τις τεχνικές και πολιτικές διαδικασίες που απαιτούνται μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου", οι αγορές συνεχίζουν να θεωρούν ότι η ολοκλήρωση της διαδικασίας θα διαρκέσει έως τα τέλη του έτους.

Οι πυρετώδεις επαφές κορυφής μεταξύ του Βερολίνου, των Παρισίων, της Μαδρίτης, της Ρώμης και του Λονδίνου προς το παρόν δεν απέδωσαν κάτι συγκεκριμένο για τον EFSF. Η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία συμφωνούν ότι απαιτείται τουλάχιστον άμεση εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου. Το Βερολίνο, όμως, δεν δείχνει να βιάζεται.

Προς το παρόν, η Ευρώπη περιορίζεται στο να πετάει σπόντες. Πιθανή προπαρασκευαστική σύνοδος των υπουργών Οικονομικών του G7 και ενδεχόμενο αγορών ιταλικών ομολόγων από την ΕΚΤ, μετά την επίσπευση της εφαρμογής του προγράμματος μεταρρυθμίσεων.

Σπόντες που την Παρασκευή βοήθησαν στο να μαζευτούν κάπως οι απώλειες των ιταλικών και των ισπανικών ομολόγων. 

Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι η ΕΚΤ ενεργοποίησε και πάλι το πρόγραμμα παρέμβασης στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, αγοράζοντας όμως μόνο πορτογαλικά και ιρλανδικά ομόλογα την Πέμπτη!

Η οργίλη αντίδραση της ισπανικής κυβέρνησης, μέσω της υπουργού Οικονομικών της κ. Σαλγάδο, οδήγησε, σύμφωνα με πληροφορίες, στην παρέμβαση της ΕΚΤ και στη δευτερογενή αγορά ισπανικών ομολόγων. Η κ. Σαλγάδο χαρακτήρισε, εμμέσως πλην σαφώς, ακατανόητη τη στάση της ΕΚΤ να αγοράζει ιρλανδικά και πορτογαλικά ομόλογα την ώρα όπου οι αγορές ανέμεναν παρέμβαση σε ιταλικά και ισπανικά ομόλογα.

Με απενεργοποιημένο τον EFSF και απρόθυμη, προς το παρόν, την ΕΚΤ, η Ευρώπη παραμένει ανοχύρωτη, σύμφωνα με τραπεζίτες και στελέχη της αγοράς ομολόγων, απέναντι στις επιθέσεις των αγορών σε ιταλικά και ισπανικά ομόλογα.

Και όλα αυτά σε μια περίοδο όπου επανέρχονται οι ανησυχίες για διπλή ύφεση και μοιάζει πιθανή η επανάληψη ενός μίνι κραχ, όπως αυτό που συνέβη τον Αύγουστο του 2007.

Μόλις χθες, τα στοιχεία που ανακοίνωσαν η Ιταλία και η Ισπανία δείχνουν ότι η τρίτη και η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης παραμένουν στάσιμες και επιρρεπείς να βυθιστούν στην ύφεση από το κοκτέιλ των μέτρων μείωσης των ελλειμμάτων τους και διεθνούς ύφεσης ή έστω από την αισθητή επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.

Όπως αποκάλυψε η στήλη Χαμαιλέων (Ούνα φάτσα, ούνα ράτσα, ίδια τύχη;), μεγάλες τράπεζες, αφού άδειασαν τις θέσεις τους σε ιταλικά κρατικά ομόλογα, συνιστούν στους πελάτες τους αγορά CDSs ιδιαίτερα στα ιταλικά ομόλογα γιατί θεωρούν ότι το χρέος της χώρας δεν είναι διαχειρίσιμο εφόσον η Ευρώπη δεν προχωρήσει στην έκδοση ευρωομολόγου.

Η Ιταλία κινδυνεύει να δει το ΑΕΠ της να μειώνεται, όταν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της αυξάνεται. Αυτή η εξέλιξη απειλεί να εκτοξεύσει το χρέος, ακόμη και αν εφαρμοστούν ταχύτερα από τον αρχικό σχεδιασμό τα μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι.