Σοκ και δέος προκαλεί η ανάλυση των νέων μέτρων ύψους 7,1 δισ. ευρώ που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2012, τα οποία έρχονται να προστεθούν σε μέτρα ύψους 5,931 δισ. ευρώ για το 2011 και 6,052 δισ. ευρώ για το 2012, τα οποία είχαν ληφθεί στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου, ανεβάζοντας τον... λογαριασμό της διετίας σε 19 δισ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν αστοχίες και καθυστερήσεις και να συμμαζευτεί το έλλειμμα στο 8,5% του ΑΕΠ φέτος και στο 6,8% του ΑΕΠ το 2012.

Τα μέτρα έρχονται σε ένα περιβάλλον πρωτοφανούς και συνεχιζόμενης ύφεσης, που αγγίζει το 5,5% φέτος και συρρικνώνεται στο 2,5% το επόμενο έτος, με την (επίσημη) ανεργία να καλπάζει στο 15,2% για το 2011 και στο 16,4% του εργατικού δυναμικού το 2012.

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή, στοχεύει σε αύξηση των άμεσων φόρων μεταξύ του 2011 και του 2012 κατά 3,448 δισ. ευρώ και των φόρων στην περιουσία κατά 2,653 δισ. ευρώ, προδιαγράφοντας νέα φοροεπιδρομή μέσω του επικείμενου φορολογικού νομοσχεδίου, ενώ στο μέτωπο των έμμεσων φόρων για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια, και αφού έχουν προηγηθεί σαρωτικές αυξήσεις της έμμεσης φορολογίας, προβλέπεται μείωση των εσόδων κατά 57 εκατ. ευρώ.

Στα φορολογικά έσοδα ξεχωρίζουν ακόμα η μείωση των επιστροφών φόρων από 4,7 δισ. ευρώ σε 3,8 δισ. ευρώ το επόμενο έτος μετά την κατάργηση των μπόνους λόγω συλλογής αποδείξεων, που στοίχισε ακριβά στον προϋπολογισμό. Συνολικά, μέσω του προσχεδίου προβλέπεται αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 3,382 δισ. ευρώ (από 49,82 δισ. ευρώ φέτος σε 53,20 δισ. ευρώ το 2012).

Στο μέτωπο των δαπανών, οι πρωτογενείς δαπάνες θα επιχειρηθεί να συγκρατηθούν από τα 51,839 δισ. ευρώ στα 49,185 δισ. ευρώ ή 2,654 δισ. ευρώ χαμηλότερα, με βαθύ μαχαίρι στο κονδύλι για μισθούς και συντάξεις (-5,8% το σχετικό κονδύλι) αλλά και στο κονδύλι για ασφάλιση, περίθαλψη και κοινωνική προστασία (-9%), όπου ξεχωρίζουν οι περικοπές κατά 1,448 δισ. ευρώ στις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων.

Εξοικονομήσεις δαπανών και αυξήσεις φόρων θα προέλθουν αναλυτικά από τα εξής:

· Το μαχαίρι στις φοροαπαλλαγές θα αυξήσει τα έσοδα του 2012 κατά 1,950 δισ. ευρώ αφαιρώντας ισόποσα διαθέσιμο εισόδημα από νοικοκυριά και επιχειρήσεις που σήμερα επωφελούνται.

· 950 εκατ. ευρώ εξοικονομήσεις το 2012 και άλλα 150 εκατ. ευρώ το 2011 θα προέλθουν από την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου.

· 200 εκατ. ευρώ θα αποδώσει το 2012 η εργασιακή εφεδρεία.

· 480 εκατ. ευρώ το 2012 και επιπλέον 260 εκατ. ευρώ το 2011 θα προέλθουν από τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.

· 280 εκατ. ευρώ θα εξοικονομηθούν από τη μετάθεση πληρωμής αναδρομικών προς τους δικαστικούς για μετά το 2015.

· 250 εκατ. ευρώ θα εισπραχθούν από την προσαρμογή του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης το επόμενο έτος.

· 1,7 δισ. ευρώ θα αποδώσει το ενιαίο τέλος ακινήτων το 2011 και παραπάνω έσοδα 100 εκατ. ευρώ το 2012.

Αναλυτικά, όσον αφορά στους φόρους, το προσχέδιο παρουσιάζει τα μέτρα που βρίσκονται επί θύραις. Πέραν της κατάργησης των φοροαπαλλαγών, ξεχωρίζουν ακόμα η προαναγγελία μείωσης του αφορολογήτου στον φόρο ακίνητης περιουσίας και αύξησης των αντικειμενικών αξιών, η διεύρυνση των τεκμηρίων φορολόγησης για όλους τους φορολογουμένους και βέβαια η μείωση του αφορολογήτου στα 5.000 ευρώ. Στο προσχέδιο καταγράφονται όλες οι παράμετροι αύξησης των εσόδων από:

· την πλήρη εφαρμογή του μέτρου της μείωσης του αφορολόγητου ορίου στο εισόδημα των φυσικών προσώπων από 12.000 σε 5.000 ευρώ,

· την κατάργηση του μέτρου της έκπτωσης φόρου σε ποσοστό 10% επί του επιπλέον ποσού από το αφορολόγητο που συγκεντρώνεται με την προσκόμιση αποδείξεων,

· την επαναξιολόγηση και την κατάργηση ορισμένων φορολογικών απαλλαγών και εξαιρέσεων,

· τη διεύρυνση των τεκμηρίων φορολόγησης σε όλους τους φορολογουμένους,

· τη συνέχιση της είσπραξης εσόδων από το τέλος επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες, που έχει επιβληθεί από το 2011,

· την αλλαγή στον φόρο ακίνητης περιουσίας, με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών,

· τη συνέχιση της είσπραξης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για την καταπολέμηση της ανεργίας, που είναι ήδη σε ισχύ από το προηγούμενο έτος,

· την επιβολή έκτακτης εισφοράς στις επιχειρήσεις με μεγάλη κερδοφορία στη χρήση του 2010,

· την πλήρη εφαρμογή της ειδικής ρύθμισης για τα ιδιωτικά σκάφη, με παύση της ισχύος της άδειας επαγγελματικού πλοίου αναψυχής,

· την πλήρη απόδοση του μέτρου της αλλαγής στον τρόπο υπολογισμού του ΕΦΚ στον καπνό,

· την πλήρη εφαρμογή της αύξησης του συντελεστή ΕΦΚ στο πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (diesel) θέρμανσης σε 60 ευρώ το χιλιόλιτρο για τα φυσικά πρόσωπα και την εξομοίωση του εν λόγω συντελεστή με εκείνον του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) κίνησης για τις επιχειρήσεις,

· τη συνέχιση της είσπραξης της ειδικής εισφοράς κοινωνικής αλληλεγγύης από τα φυσικά πρόσωπα και για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2011,

· την πλήρη απόδοση του μέτρου αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση από 13% σε 23%,

· την πλήρη εφαρμογή του μέτρου επιβολής ΕΦΚ στο φυσικό αέριο,

· την πλήρη εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την είσπραξη ανείσπρακτων οφειλών προς το Δημόσιο καθώς και από

· την πλήρη απόδοση του νέου πλαισίου εκδίκασης φορολογικών διαφορών.

Η ενίσχυση των εσόδων αναμένεται και από τις πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν:

· τη μείωση ή και κατάργηση ορισμένων πρόσθετων φορολογικών απαλλαγών και εξαιρέσεων,
· την πλήρη απόδοση του έκτακτου ειδικού τέλους ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών (ΤΗΔΕ), που είναι σε ισχύ από το 2011 και 
· την εξίσωση του συντελεστή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο (diesel) θέρμανσης με εκείνον του πετρελαίου (diesel) κίνησης από τον Οκτώβριο του 2012.

Στο μέτωπο του δημοσίου χρέους, η κατάσταση παραμένει εκρηκτική. Με το ΑΕΠ να καθηλώνεται στα 220,319 δισ. ευρώ φέτος και να υποχωρεί περαιτέρω στα 215,310 δισ. ευρώ το 2012, το δημόσιο χρέος κάνει άλμα στα 356 δισ. ευρώ φέτος και στα 371 δισ. ευρώ το 2012, ενώ, αν συνυπολογιστεί και το ενδοκυβερνητικό χρέος, τότε το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης θα φτάσει το 2012 στα 400,356 δισ. ευρώ!

Μόνο για τόκους, το 2012 θα καταβληθούν 17,9 δισ. ευρώ (8,3% του ΑΕΠ) από 16,3 δισ. ευρώ φέτος (7,4% του ΑΕΠ), χωρίς βέβαια να έχει υπολογιστεί η εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου.


Η απόκλιση στον στόχο για το έλλειμμα το 2011 και το 2012

Ιδιαίτερη αξία, ωστόσο, έχει η διατύπωση του υπουργείου Οικονομικών από την οποία προκύπτει ότι ακόμα και ο στόχος για έλλειμμα 8,5% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους δεν είναι κλειδωμένος.

"Επειδή απομένουν τρεις κρίσιμοι μήνες για την ολοκλήρωση του οικονομικού έτους 2011, η τελική εκτίμηση για έλλειμμα 8,5% του ΑΕΠ μπορεί να επιτευχθεί εφόσον υπάρξει ανάλογη ανταπόκριση τόσο του κρατικού μηχανισμού όσο και των ίδιων των πολιτών, από τη στάση των οποίων εξαρτάται το δημοσιονομικό, αναπτυξιακό και κοινωνικό μέλλον της χώρας", αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.

Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού σημειώνεται: "Ο προσδιορισμός του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 8,5% του ΑΕΠ για το 2011 εξαρτάται προφανώς από τη στάση των Ελλήνων πολιτών και της κοινωνίας συνολικά απέναντι στην κρίσιμη κατάσταση της χώρας. Αν δεν υπάρξει η αναγκαία ανταπόκριση σε αυτήν την εθνική συλλογική προσπάθεια, και με βάση τα ως τώρα δεδομένα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, το έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί κατά 0,5% του ΑΕΠ".

Η κυβέρνηση υποστήριξε ότι χωρίς τα παραπάνω πρόσθετα μέτρα το 2012 η απόκλιση στο έλλειμμα σε σχέση με τον στόχο θα έφτανε στα 8,7 δισ. ευρώ ή 4,1% του ΑΕΠ.

Η απόκλιση αυτή θα ήταν απόρροια:

• της χειροτέρευσης του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού κατά 7,9 δισ. ευρώ. Η επιβάρυνση του ελλείμματος θα προέλθει από τη μείωση των εσόδων κατά 7 δισ. ευρώ (6,4 δισ. ευρώ του τακτικού προϋπολογισμού και 0,6 δισ. ευρώ του ΠΔΕ) και από την αύξηση των δαπανών κυρίως για τόκους κατά 0,9 δισ. ευρώ,

• της βελτίωσης των εθνικολογιστικών προσαρμογών της κεντρικής κυβέρνησης κατά 2 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω της διαφοράς ταμειακών και δεδουλευμένων τόκων και τέλος

• της χειροτέρευσης των αποτελεσμάτων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης κατά 2,3 δισ. ευρώ.


Ύφεση και ανεργία

Στο 2,5% εκτιμάται η ύφεση για τη χώρα το 2012, ενώ το ΥΠΟΙΚ προβλέπει στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αύξηση της ανεργίας στο 16,4% του εργατικού δυναμικού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ, η οικονομία θα επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2013.

Ειδικότερα, η μείωση και του ΑΕΠ του 2012 αναμένεται να προέλθει από την εγχώρια ζήτηση, η οποία αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κατά 4,9% Η μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, σε σταθερές τιμές, προβλέπεται να είναι μεγαλύτερη του 6%, λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και της αύξησης της ανεργίας.

Αντίθετα, η συμβολή του εξωτερικού τομέα αναμένεται θετική, με τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών να προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 6,4% και τις εισαγωγές να μειώνονται κατά 2,8%.

Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2012 στο 16,4% του εργατικού δυναμικού (σε εθνικολογιστική βάση), λόγω της συνέχισης της ύφεσης της οικονομίας, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση και της απασχόλησης κατά 1,1%.

Τέλος, ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σημαντικά το 2012 επηρεαζόμενος κυρίως από τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση και τις διαρθρωτικές αλλαγές που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών. Η αύξηση του εναρμονισμένου ΔΤΚ το 2012 εκτιμάται στο 0,6%.


Η ύφεση γονάτισε τα κρατικά έσοδα

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, παρά το μπαράζ των εισπρακτικών μέτρων τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προ της μείωσης επιστροφών για το οικονομικό έτος 2011 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 56,28 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή αύξηση 0,2% σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2010. Είναι χαρακτηριστικό ότι:

Α) Από την άμεση φορολογία εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν φέτος 20,67 δισ. ευρώ ή 2,2% περισσότερα από το 2010. Για το 2012 ο στόχος είναι τα έσοδα από την άμεση φορολογία να διαμορφωθούν στα 23,63 δισ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση 14,3% έναντι του 2011.

Β) Από την έμμεση φορολογία αναμένεται να εισπραχθούν 29,14 δισ. ευρώ, ποσό μικρότερο κατά 6,1% συγκριτικά με τα αντίστοιχα έσοδα του 2010. Για το 2012 εκτιμάται ότι τα έσοδα από την έμμεση φορολογία θα είναι 29,08 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 0,2% σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα του 2011.

Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση δεν προσδοκά έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής πριν από το 2013!

Από την άλλη πλευρά, φέτος οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού, περιλαμβανομένων των δαπανών για πληρωμή τόκων, υλοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, επιχορήγησης νοσηλευτικών ιδρυμάτων για εξόφληση παλαιών οφειλών και των δαπανών για την πληρωμή των εγγυήσεων, που εκτιμάται ότι θα καταπέσουν σε βάρος του ελληνικού δημοσίου για φορείς που έχουν κατηγοριοποιηθεί εντός και εκτός γενικής κυβέρνησης, προβλέπεται να διαμορφωθούν σε 71,17 δισ. ευρώ.

Στόχος το 2012 είναι οι συνολικές δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού να είναι 70,4 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 666 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις αντίστοιχες προβλέψεις που έχουν περιληφθεί στο ΜΠΔΣ του 2012 και κατά 765 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις εκτιμήσεις του 2011.


Οι δηλώσεις Βενιζέλου

Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

"Κατέθεσα σήμερα στη Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2012. Το προσχέδιο κινείται στο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί με την τρόικα και υποστηρίζεται από τη δέσμη των μέτρων που έχουν ήδη αποφασιστεί και έχουν ανακοινωθεί και τα οποία, στο σύνολό τους, θα έχουν ψηφιστεί από τη Βουλή των Ελλήνων πριν από το τέλος Οκτωβρίου.

Με τα μέτρα αυτά διασφαλίζεται η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2012 (δημοσιονομικό έλλειμμα 14,65 δισ. ευρώ), που μας επιτρέπουν να καταγράψουμε, για πρώτη φορά έπειτα από πάρα πολλά χρόνια, πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ.

Με τον προϋπολογισμό του 2012 ολοκληρώνεται μία πυκνή και δύσκολη προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής, που από πρωτογενές έλλειμμα 24 δισ. ευρώ το 2009 φθάνει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,2 δισ. ευρώ το 2012.

Ο προϋπολογισμός του 2012 καλύπτει επίσης πλήρως την απόκλιση του 0,7% του ΑΕΠ που καταγράφεται στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2011. Η απόκλιση αυτή οφείλεται, σε σημαντικό βαθμό, στην πολύ βαθύτερη από την προβλεφθείσα ύφεση του 2011, που κινείται τελικά στο -5,5% του ΑΕΠ, αντί πρόβλεψης για -3,8% του Ιουνίου του 2011.

Τα νέα μακροοικονομικά δεδομένα δεν επέτρεπαν να καλυφθεί και αυτό το 0,7% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2011. Για τον λόγο αυτόν, σε συμφωνία με την τρόικα, αντιμετωπίστηκαν από κοινού οι δημοσιονομικοί στόχοι του 2011 και του 2012, ώστε στο τέλος του 2012 να καλύπτονται πλήρως όλοι οι δημοσιονομικοί στόχοι, όπως αυτοί προβλέπονται ως απόλυτο μέγεθος στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής.

Αδικεί συνεπώς την τεράστια αυτή προσπάθεια του ελληνικού λαού η μεταφορά οποιασδήποτε άλλης εντύπωσης που δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τα δύσκολα μακροοικονομικά δεδομένα, τα δημοσιονομικά επιτεύγματα των δύο τελευταίων ετών και όσα έχουμε συμφωνήσει με την τρόικα.

Η δημοσιονομική προσαρμογή, όπως και η εκπλήρωση των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας απέναντι στους θεσμικούς της εταίρους για την αποφασιστική προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την πλήρη εφαρμογή των αποφάσεων που έλαβε τον Ιούλιο η σύνοδος κορυφής της ευρωζώνης για την Ελλάδα.

Σε στενή συνεργασία με την τρόικα και τους θεσμικούς μας εταίρους, προσπαθούμε να αλλάξουμε τα δεδομένα. Να προστατεύσουμε δημοσιονομικά και χρηματοοικονομικά την πατρίδα μας, να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης.

Το πιο κρίσιμο και σημαντικό που έχουμε να κάνουμε για να επανέλθουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις προοπτικές της χώρας και των πολιτών της, ιδίως των νεότερων, είναι να πετύχουμε τους δημοσιονομικούς και διαρθρωτικούς μας στόχους και να αποδείξουμε διεθνώς την αποφασιστικότητα, την ενότητα και τη συνέπειά μας".


* To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.