Τα λειτουργικά έξοδα και όχι οι μισθοδοσίες είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (σε ποσοστό 46,5%) και ακολουθούν οι ασφαλιστικές εισφορές (σε ποσοστό 36,5%), σύμφωνα με την εξαμηνιαία έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το μισθολογικό - μη μισθολογικό κόστος.

Ακόμη, πάνω από 8 στις 10 επιχειρήσεις δηλώνουν ότι επιθυμούν τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών έναντι της μείωσης του ύψους του κατώτατου μισθού.

Ανάλογο εύρημα είχε εντοπιστεί στην έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ τον Ιούλιο του 2009, πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Εκ πρώτης όψεως, φαίνεται παράδοξο το γεγονός ότι το ύψος του μισθού θεωρούνταν σχετικά σημαντικότερο εμπόδιο πριν από 2,5 χρόνια. Ωστόσο, όπως σημειώνει η ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, εξηγείται εύκολα αν ληφθούν υπόψη οι εξελίξεις των δύο τελευταίων ετών:

• Η συμπίεση των εισοδημάτων και η συνακόλουθη πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων έχουν οδηγήσει σε μείωση όχι μόνο των υπερωριών, αλλά και συνολικά των ωρών εργασίας - άρα και του μισθολογικού κόστους.
• Οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν προσαρμοστεί στα επίπεδα που ορίζουν οι εκάστοτε συλλογικές συμβάσεις, καθώς ήταν συχνό το φαινόμενο να υπερβαίνουν αυτά τα όρια.
• Οι αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων έχουν συμβάλει στην προσαρμογή, όπως άλλωστε δείχνουν και οι εκθέσεις του σώματος επιθεωρητών εργασίας (αύξηση μετατροπής συμβάσεων από πλήρη σε μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία κ.λπ.).
• Οι έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ το προηγούμενο διάστημα έδειχναν ότι ένα σημαντικό ποσοστό επιχειρήσεων κάθε εξάμηνο (πάνω από 30%) προχωρούσε σε μείωση των ωρών εργασίας ή και των μισθών.
• Η δημόσια συζήτηση τους τελευταίους μήνες που αφορά τις επιπτώσεις της μεγαλύτερης μείωσης των μισθών, και ιδιαίτερα του κατώτατου μισθού, και της κατάργησης του 13ου και του 14ου μισθού αποκάλυψε τις μεγάλες επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τέτοιες ενέργειες στη ζήτηση, στην ύφεση και στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων.

Είναι, επομένως, σαφές ότι οι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις έχουν ήδη προβεί σε όλες τις αναγκαίες προσαρμογές του μισθολογικού κόστους για την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς τους και γι’ αυτόν τον λόγο δεν το θεωρούν εμπόδιο. Εν πολλοίς, η συζήτηση για το μισθολογικό κόστος είναι χωρίς ιδιαίτερη σημασία για τις μικρές επιχειρήσεις (99,6%) και κατ’ αναλογίαν για τις μεγαλύτερες.

Επιπλέον, με βάση μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε στις 16 Ιανουαρίου 2012, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) διαδραματίζουν τον σημαντικότερο ρόλο στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ιδιαίτερη έμφαση στις πολύ μικρές και στις νέες επιχειρήσεις, καθώς:

• Το 85% των καθαρών θέσεων απασχόλησης στην Ε.Ε. την περίοδο 2002-2010 δημιουργήθηκε από τις ΜμΕ, με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις να παρουσιάζουν τον υψηλότερο ρυθμό αύξησης.
• Το ίδιο διάστημα, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της απασχόλησης στις ΜμΕ ήταν 1%, διπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο των μεγάλων επιχειρήσεων (0,5%).
• Για την Ελλάδα, ο υψηλότερος μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής εντοπίζεται στις μικρές επιχειρήσεις (2,8%), ενώ είναι αρνητικός για τις μεγάλες (-1,5%) - ο τρίτος μεγαλύτερος αρνητικός μετά τους αντίστοιχους της Ρουμανίας και της Μάλτας.

*** Δείτε σχετικά γραφήματα στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".