Τις βάσεις για να υλοποιηθεί το πολυθρύλητο σχέδιο για την ελληνική ανάπτυξη θα επιχειρήσει να θέσει ο Λουκάς Παπαδήμος στη σημερινή του συνάντηση με τον Μ. Μπαρόζο. Οκτώ μήνες μετά τη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου, οπότε για πρώτη φορά η Ευρώπη μίλησε για σχέδιο Μάρσαλ, έως σήμερα ελάχιστα έγιναν.

Ο πρωθυπουργός μεταβαίνει στις Βρυξέλλες έχοντας περάσει από την ελληνική βουλή τα σκληρά μέτρα. Ταυτόχρονα, στην Ευρώπη πληθαίνουν οι φωνές που τονίζουν ότι αχίλλειος πτέρνα του σχεδίου διάσωσης παραμένει η μεγάλη ύφεση που προκαλεί, η οποία εκτροχιάζει διαρκώς τον προϋπολογισμό. Έτσι, στόχος της διαπραγμάτευσης είναι, αν μη τι άλλο, να επιταχυνθεί η χρήση των υφιστάμενων πόρων και να αμβλυνθούν οι διαφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης  της ΕΤΕπ και της Αθήνας αναφορικά με τα προγράμματα. 

H σημερινή συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου στις Βρυξέλλες με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ.Μ. Μπαρόζο μπορεί να χαρακτηριστεί, χωρίς υπερβολή, η πιο κρίσιμη από την αρχή της κρίσης.

H προσπάθεια ανάτασης περνά μέσα από την απορρόφηση των πόρων των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων, όπου υπάρχουν ακόμα σημαντικά ποσά διαθέσιμα, από την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων, την υποστήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) και την υλοποίηση των μεγάλων έργων. Αυτά τα θέματα περιλαμβάνει η σημερινή ατζέντα της συνάντησης του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Ε.Ε.

Τα υπόλοιπα 12 δισ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, οι χορηγήσεις ύψους 7 δισ. ευρώ από την ΕΤΕπ την επόμενη τετραετία και τα 20 δισ. ευρώ από το project Ήλιος θα μπορούσαν να αποτελέσουν το βασικό όπλο της χώρας για την ανάπτυξη και τη μείωση της ανεργίας. Όπως έχει επισημάνει, άλλωστε, ο πρόεδρος Ζ. Μπαρόζο, η επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και η εκταμίευση των κοινοτικών κονδυλίων είναι η μόνη ευκαιρία που έχει σε αυτήν τη φάση η Ελλάδα για να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα.

Σημείο-κλειδί είναι και η σύσταση ελληνικής αναπτυξιακής τράπεζας, η οποία θα μπορούσε να τονώσει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Από τη μια, συμβάλλοντας στην αποτελεσματική χρήση των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων και από την άλλη προσφέροντας χρηματοοικονομική τεχνογνωσία στον δημόσιο τομέα, καθώς και στήριξη στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα για τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση κοινωνικών και οικονομικών επενδύσεων καίριας σημασίας.

Χρηματοδότηση ΕΤΕπ

Μαζί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές επεξεργάζονται τους τελευταίους μήνες τη δημιουργία δύο χρηματοδοτικών εργαλείων, με στόχο να αντιμετωπιστούν δύο θέματα υψίστης σημασίας:

• Πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις ΜμΕ, σε πλήρη συμμόρφωση στη διακήρυξη των μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης της 30ής Ιανουαρίου. Το ταμείο εγγυήσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα παράσχει στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω ενός μηχανισμού εγγυήσεων, ύψους 500 εκατ. ευρώ.

Το ταμείο αυτό, λόγω μόχλευσης, θα επιτρέψει στην ΕΤΕπ να διαθέσει 1 δισ. ευρώ. Αυτό το ποσό με περαιτέρω μόχλευση από τις ενδιάμεσες τράπεζες θα διοχετεύσει συνολικά περίπου 2 δισ. ευρώ για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

• Ταμείο εγγυήσεων υποδομών. Σημειώνεται ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο προτάθηκε από την ΕΤΕπ, και επί του παρόντος αναπτύσσεται σε συνεργασία με τη Επιτροπή, ένας νέος μηχανισμός εγγυήσεων για τη στήριξη της χρηματοδότησης έργων υποδομής ύψους 1 δισ. ευρώ. Το ταμείο θα μπορεί να ενεργοποιήσει μακροπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις για έργα σε ζωτικούς κλάδους της οικονομίας, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι σε επιστολή τους προς τον πρόεδρο της ΕΤΕπ Βέρνερ Χόιερ, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Όλι Ρεν και ο επίτροπος περιφερειακής πολιτικής Γιοχάνες Χαν επισημαίνουν καθυστερήσεις όσον αφορά αυτά τα ταμεία.

Συγκεκριμένα, στην εν λόγω επιστολή αναφέρεται ότι για να επιτευχθεί οποιαδήποτε συμφωνία συμβατή με τους σκοπούς των διαρθρωτικών ταμείων και για να αντιμετωπιστεί έγκαιρα η ιδιαίτερα επείγουσα κατάσταση στην Ελλάδα πρέπει να ενσωματωθούν στη συμφωνία χρηματοδότησης για το εργαλείο των ΜμΕ οι ακόλουθες αρχές: 

- Δέσμευση σε ένα ποσοστό μόχλευσης 1:2 (το 1 εκατ. ευρώ εγγύηση από τους πόρους των διαρθρωτικών ταμείων θα έπρεπε να παρέχει 2 εκατ. ευρώ πρόσθετα νέα δάνεια από την πλευρά της ΕΤΕπ).

- Υπογραφή τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ πρόσθετα νέα δάνεια ανά έτος με τις ελληνικές τράπεζες από το 2012.

- Κίνητρα προς τις ελληνικές τράπεζες να δανείσουν τις ΜμΕ το συντομότερο δυνατό και διασφάλιση ότι οι ευνοϊκοί όροι των δανείων της ΕΤΕπ θα περάσουν στις ΜμΕ.

- Όσον αφορά το Ταμείο Επιμερισμού Κινδύνου, όπως έχει προταθεί από την Επιτροπή, για την παροχή δανείων σε έργα υποδομών, και βρίσκεται στο στάδιο της διαβούλευσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην εν λόγω επιστολή επισημαίνεται ότι η ΕΤΕπ επιθυμεί να το χρησιμοποιήσει ως εγγύηση για τα έργα που έχει προγραμματίσει για το 2012. Η Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές στοχεύουν σε έργα που απαρτίζουν τη στρατηγική του ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής, συμπεριλαμβανομένων και των συμβάσεων παραχώρησης. Αυτή η διαφωνία, όπως αναφέρεται στην επιστολή, στέλνει συγκεχυμένα μηνύματα τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και στα κράτη-μέλη, θέτοντας σε κίνδυνο την υιοθέτηση των αναγκαίων τροποποιήσεων στον κανονισμό.

Εν τω μεταξύ, στόχος της ΕΤΕπ, όπως είχε αναφέρει ο αντιπρόεδρος της Τράπεζας Πλούταρχος Σακελλάρης, είναι η διατήρηση των χορηγήσεων στην Ελλάδα την επόμενη τετραετία στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη, ήτοι στα 7 δισ. ευρώ.

Τα 181 έργα σημαίες

Επενδυτική ανάσα 11,5 δισ. ευρώ και δημιουργία 90.000-180.000 νέων θέσεων εργασίας θα μπορούσε να φέρει η υλοποίηση των 181 έργων προτεραιο?τητας των περιφερειω?ν και των υπουργει?ων (περιφερειακω?ν και τομεακω?ν προγραμμα?των), που συγχρηματοδοτου?νται απο? το ΕΣΠΑ.

Για να τρέξει αυτό το φιλόδοξο, αλλά άκρως σημαντικό πρόγραμμα προκειμένου η Ελλάδα να ξαναμπεί σε τροχιά ανάπτυξης πρέπει να μπουν προτεραιότητες και πολύ σφιχτά χρονοδιαγράμματα.

Σημείο-κλειδί αλλά και σημαντική ανάσα για την υλοποίηση των έργων είναι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η εθνική συμμετοχή στο ΕΣΠΑ να περιοριστεί στο 5% και να αυξηθεί η κοινοτική στο 95%. Μέσω αυτής θα εξοικονομηθεί περίπου 1,5 δισ. ευρώ από πολύτιμους πόρους, που η Ελλάδα αυτήν τη στιγμή δεν διαθέτει.

Την ιδια ώρα, σημείο-κλειδί για την επιτυχία του προγάμματος, πέρα από την εφαρμογή των ψηφισθέντων νόμων, αποφάσεων κ.λπ., θεωρείται τόσο από τον Ευρωπαίο επίτροπο περιφερειακής πολιτικής Johannes Hahn όσο και από τον επικεφαλής της Task Force Η. Reichenbach η πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά και η καταβολή στον ιδιωτικό τομέα αυτών που του οφείλει το δημόσιο. Ειδικότερα, και όσον αφορά το κομμάτι της φοροδιαφυγής, βασική προτεραιότητα της Task Force είναι η είσπραξη 8 δισ. ευρώ από τα 60 δισ. ευρώ των ανείσπρακτων φόρων.

Ομάδα δράσης για την ανεργία

Μετά την Task Force, στην Αθήνα βρίσκεται από χθες μια νέα ομάδα δράσης (action team) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στόχος αυτής είναι η αντιμετώπιση της ανεργίας. Η ομάδα δράσης συνεργάζεται επιτόπου με ομάδα Ελλήνων εμπειρογνωμόνων πάνω σε στοχευμένες δράσεις για την ταχεία απορρόφηση του 21% των κοινοτικών διαρθρωτικών ταμείων που δεν έχουν ακόμη κατανεμηθεί.

Για παράδειγμα, τα κεφάλαια αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για βραχυπρόθεσμα μέτρα κατάρτισης σε θέματα επιχειρηματικότητας, τα οποία να επιτρέπουν στους νέους να αποκτήσουν δεξιότητες ή σε μέτρα που συνδυάζουν καλύτερα την εκπαίδευση στην εργασία με κίνητρα για τους εργοδότες.

Η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά φοιτητών και αποφοίτων που αποκτούν πείρα σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η βραχυπρόθεσμη κινητικότητα σε αυτόν τον τομέα μπορεί να της προσφέρει νέες δεξιότητες και ευκαιρίες επιχειρηματικότητας.

Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να προσφερθούν περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης και πρακτικής άσκησης μέσω των προγραμμάτων Erasmus και Leonardo da Vinci. Συγκεκριμένες δράσεις συζητιούνται και θα συμφωνηθούν με τις εθνικές αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να βρεθούν οι καλύτερες δυνατές λύσεις που θα δώσουν άμεσα και συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Με ποσοστό 46,6%, η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των νέων. Αυτό οφείλεται στον συνδυασμό της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης και των υφιστάμενων διαρθρωτικών προβλημάτων, τα οποία επιδεινώθηκαν από αυτήν.


***To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.