Με ιδιαίτερη αγωνία παρακολουθούν στην Κύπρο τις εξελίξεις στην Ελλάδα, φοβούμενοι πως η παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας και γενικότερα ένα σετ αρνητικών εξελίξεων μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2012 θα μπορούσε να παρασύρει την Κύπρο στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης και στο... μνημόνιο.

Το κλίμα είναι ήδη βαρύ και δεν είναι τυχαίο πως τόσο ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, όσο και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Πανίκος Δημητριάδης άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής της Κύπρου στον μηχανισμό στήριξης, επιδιώκοντας ωστόσο μια άλλου είδους συμφωνία από αυτήν που υπέγραψε η Ελλάδα.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που ο υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή ετοιμάζεται να προχωρήσει στην ανακοίνωση νέων σκληρών μέτρων (το προηγούμενο πακέτο είχε ληφθεί το φθινόπωρο του 2011), που θα περιλαμβάνουν μειώσεις μισθών και φόρους.

Αν και το σύνολο των παραγόντων της αγοράς τηρεί επισήμως πολύ χαμηλούς τόνους για το συγκεκριμένο ζήτημα, όταν κλείσουν τα μικρόφωνα όλοι εκφράζουν πολύ εντονότερα τις ανησυχίες τους.

«Η πολιτική αβεβαιότητα στην Ελλάδα εντείνει την ανησυχία στην Κύπρο», δήλωσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας την προηγούμενη Πέμπτη, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση την ίδια ημέρα ήταν και η θέση του προέδρου της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων Φίλιου Ζαχαριάδη, ότι δηλαδή «η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα επιτείνει την αβεβαιότητα στην Κύπρο».

Οι πολιτικές εξελίξεις φαίνεται επίσης πως επηρέασαν και το μέτωπο των κυπριακών τραπεζών. Ο πρόεδρος της Λαϊκής Τράπεζας Μιχάλης Σαρρής υποστήριξε πως η τρόικα, η ελληνική κυβέρνηση (Λουκά Παπαδήμου) και η ΕΚΤ είχαν δει με συμπάθεια το αίτημα της Λαϊκής να αποκτήσει πρόσβαση στους μηχανισμούς χρηματοδότησης και κεφαλαιακής ενίσχυσης που ισχύουν για τις ελληνικές τράπεζες, ωστόσο σημείωσε πως το όλο θέμα πήγε πίσω λόγω των πολιτικών εξελίξεων στην Ελλάδα.

Όπως έγραψε το Euro2day.gr, το θέμα της επανακεφαλαιοποίησης της Λαϊκής Τράπεζας μέσω του EFSF θα το θέσει εκ νέου η κυπριακή πλευρά, προσπαθώντας μάλιστα να παρακάμψει και το χρονικό εμπόδιο των πολιτικών εξελίξεων της Ελλάδας.

Και όλα αυτά όταν η κυπριακή οικονομία βρίσκεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη φάση: «Ανησυχούμε τα μέγιστα για την πορεία της οικονομίας και τις προοπτικές της», δηλώνει ο πρόεδρος του Κυπριακού Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Φειδίας Πηλείδης, συμπληρώνοντας ότι «οι ώρες που περνούμε είναι δύσκολες».

Οι πιθανοί κίνδυνοι

Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται εκτός αγορών εδώ και περίπου ένα έτος, έχοντας ωστόσο καλύψει τις δανειακές της ανάγκες έως και το προσεχές φθινόπωρο από δάνειο που έλαβε από την κυβέρνηση της Ρωσίας.

Επιπρόσθετα, η ανάγκη επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών λόγω των απωλειών που υπέστησαν από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, θα αναγκάσει το κυπριακό δημόσιο να καλύψει μεγάλο μέρος αυτού του ποσού, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο το χρέος της χώρας (για κάθε 1 δισ. ευρώ που θα καταβληθεί, το δημόσιο χρέος αυξάνεται περίπου κατά 5% του ΑΕΠ). Η εκτίναξη λοιπόν του χρέους το καλοκαίρι λόγω της επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα βαρύνει κι άλλο τις προσπάθειες του υπουργού Οικονομικών Βάσου Σιαρλή να βρει χρηματοδότηση.

Μέχρις εδώ, όμως, τα πράγματα φαίνεται να είναι ελεγχόμενα. «Το μεγάλο πρόβλημα για την Κύπρο δεν είναι τόσο τα ποσά της επανακεφαλαιοποίησης που θα δοθούν τώρα στις τράπεζες για να καλύψουν τις απώλειες των ελληνικών κρατικών ομολόγων, παρά το γεγονός ότι θα αυξήσουν κατά σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ το κυπριακό δημόσιο χρέος. Ο μεγαλύτερος φόβος είναι μήπως απαιτηθούν να καταβληθούν ακόμη μεγαλύτερα ποσά στο μέλλον», δήλωσε στο Euro2day.gr τοπικός τραπεζικός παράγοντας.

Σύμφωνα με τον ίδιο -αλλά και πολλούς άλλους στην Κύπρο- «το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται στις χορηγήσεις που έχουν δοθεί από τις κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Όσο και αν για τα συγκεκριμένα δάνεια έχουν σχηματιστεί υψηλές προβλέψεις, οι χορηγήσεις αυτές υπερβαίνουν το 100% του ΑΕΠ της Κύπρου. Αν μπει το κυπριακό κράτος στα μετοχικά κεφάλαια μιας ή περισσότερων τραπεζών, ταυτόχρονα αναλαμβάνει αμέσως και τον κίνδυνο εμφάνισης μαζικών επισφαλειών, σε περίπτωση όπου η οικονομία στην Ελλάδα ξεφύγει εκτός ελέγχου».

Γενικότερα, επικρατεί έντονος προβληματισμός στην Κύπρο για το εκλογικό αποτέλεσμα της 17ης Ιουνίου στην Ελλάδα, και το σύνολο των τοπικών παραγόντων επιθυμεί την εκλογή σταθερής κυβέρνησης και την παραμονή της χώρας μας στη ζώνη του ευρώ. Σε διαφορετική περίπτωση, τους φοβίζει το σενάριο ενός ακόμη μεγαλύτερου κύματος επισφαλειών, που σε μεγάλο βαθμό θα πέσει και αυτό -άμεσα ή έμμεσα- στις πλάτες του ήδη αδύναμου κυπριακού δημοσίου...

Η Κύπρος έχει έναν ακόμη σημαντικό λόγο να μην επιθυμεί την ένταξή της στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης και σχετίζεται με την πίεση που θα δεχτεί για να αυξήσει τον χαμηλό εταιρικό φορολογικό συντελεστή, μέσω του οποίου προσελκύει διεθνείς εταιρείες.