Η ανεργία κινείται αυξητικά αλλά και με σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών, ενώ η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώνεται και η παιδική φτώχεια αυξάνεται, διαπιστώνει έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σύμφωνα με αυτή, το ποσοστό ανεργίας – 10,4% σε επίπεδο ΕΕ– αυξήθηκε σε 17 κράτη μέλη και οι αποκλίσεις διευρύνθηκαν εκ νέου μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τις καλύτερες επιδόσεις, αφενός, και των «περιφερειακών» χωρών, αφετέρου.

Διαπιστώνεται πλέον ένα πρωτοφανές χάσμα 20,6 ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ του χαμηλότερου ποσοστού ανεργίας της ΕΕ (Αυστρία, με 4,5%) και του υψηλότερου (Ισπανία, με 25,1%). Ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων αυξήθηκε σε 15 κράτη μέλη από πέρσι, φθάνοντας τα 10,7 εκατομμύρια. Οι μακροχρόνια άνεργοι αντιστοιχούν πλέον στο 4,5% του ενεργού πληθυσμού (+0,4% κατά τη διάρκεια του έτους).

Δυσοίωνες οι προοπτικές για τους νέους

Η ανεργία των νέων έχει αυξηθεί δραματικά – 22,5% στην ΕΕ τον Ιούλιο – αν και δεν αυξήθηκε περαιτέρω κατά το δεύτερο τρίμηνο. Δώδεκα κράτη μέλη κατέγραψαν ποσοστά άνω του 25% και μόνο τρία παραμένουν κάτω από το 10%: η Αυστρία, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες.

Οι δυσοίωνες προοπτικές για τους νέους αντικατοπτρίζουν τους αυξανόμενους κινδύνους για μακροχρόνια ανεργία και παρατεταμένη έλλειψη επαγγελματικής δραστηριότητας (αεργία), όπως δείχνει η αύξηση του αριθμού των νέων που ούτε εργάζονται, ούτε παρακολουθούν προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Το εισόδημα των νοικοκυριών συρρικνώνεται

Μεταξύ 2009 και 2011 το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά δύο τρίτα στις χώρες της ΕΕ, με τη μεγαλύτερη μείωση να καταγράφεται στην Ελλάδα (15,7%), την Ιρλανδία (9%) και τη Λιθουανία, την Ισπανία, την Κύπρο και την Ουγγαρία (όλες άνω του 4%).

Αυτή η εξέλιξη βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με την κατάσταση που επικρατεί στις Βόρειες Χώρες, τη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Σλοβενία και τη Γαλλία, όπου τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και οι πιο ελαστικές αγορές εργασίας έχουν επιτρέψει στα συνολικά εισοδήματα να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ωστόσο, η κρίση έχει πλήξει σημαντικά τμήματα του πληθυσμού και έχει προκαλέσει αύξηση της φτώχειας και σ’ αυτές τις χώρες. Χωρίς να αποτελεί έκπληξη, το ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ που αντιμετωπίζει χρηματοοικονομική δυσχέρεια παραμένει ιστορικά υψηλό. Οι πολίτες των χωρών που πλήττονται από τις πιο δραστικές μειώσεις του εισοδήματος είναι, κατά κανόνα, και εκείνες που σχηματίζουν, το πιθανότερο, αρνητική εικόνα για την κοινωνική τους κατάσταση, όπως φαίνεται από το Ευρωβαρόμετρο του 2012 για το κοινωνικό κλίμα.

Παιδική φτώχεια

Η παιδική φτώχεια αποτελεί πρόβλημα για όλο και περισσότερα νοικοκυριά, λόγω ανεπαρκών εσόδων από την εργασία των γονιών και ελλιπούς υποστήριξης των νοικοκυριών με παιδιά. Το ποσοστό των παιδιών που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο φτώχειας (μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις) κυμαίνεται από περίπου 10% στη Δανία και τη Φινλανδία έως άνω του 20% στην Ισπανία, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, την Πορτογαλία, την Ιταλία, τη Ρουμανία, τη Λετονία, την Πολωνία, τη Λιθουανία και το Λουξεμβούργο.

Το μέγεθος και η αποτελεσματικότητα των επιδομάτων τέκνων παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις σ’ ολόκληρη την ΕΕ. Η οικονομικά προσιτή παιδική μέριμνα είναι ένα πολύ σημαντικός παράγοντας που δίνει τη δυνατότητα στους γονείς, και ιδίως στις μητέρες, να εργάζονται.

Andor: Πραγματική κοινωνική κρίση έκτακτης ανάγκης

«Η εργασιακή και η κοινωνική κατάσταση στα κράτη μέλη παρουσιάζουν περισσότερες αποκλίσεις από ποτέ» παρατήρησε ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση, τις Κοινωνικές Υποθέσεις και την Κοινωνική Ένταξη Laszlo Andor. «Η σταθερή μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και η αυξανόμενη παιδική φτώχεια αντικατοπτρίζουν την ύπαρξη μιας "πραγματικής κοινωνικής κρίσης έκτακτης ανάγκης" όπως την χαρακτήρισε ο πρόεδρος Barroso στη διάσκεψη για τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη και επισήμανε την ανάγκη να επισπευστούν οι κοινωνικές επενδύσεις σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Η Επιτροπή θα το εξετάσει αυτό το θέμα στην προσεχή δέσμη μέτρων για τις κοινωνικές επενδύσεις».