Σήμερα τo 3% του εργατικού δυναμικού της Ε.Ε., δηλαδή 9,5 εκατομμύρια άτομα, ζει και εργάζεται σε άλλο κράτος-μέλος. Ακόμη 1,2 εκατομμύριο άτομα ζουν σε μια χώρα της Ε.Ε., αλλά εργάζονται σε άλλη.

Όμως οι πολίτες που επιθυμούν να εργαστούν σε άλλη χώρα συχνά στερούνται προστασία και πληροφόρηση στο κράτος-μέλος υποδοχής και μπορεί να συναντήσουν δυσκολίες όσον αφορά την πρόσβαση σε θέση εργασίας ή την απόκτηση κοινωνικών παροχών ή τους όρους εργασίας τους.

Μία δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου του Σεπτεμβρίου 2011 έδειξε ότι το 15% των πολιτών της Ε.Ε. δεν θα εξέταζε το ενδεχόμενο να εργαστεί σε άλλο κράτος-μέλος, επειδή πιστεύει ότι υπάρχουν πάρα πολλά εμπόδια. Στα εμπόδια περιλαμβάνονται διαφορετικοί όροι πρόσληψης, προϋπόθεση ιθαγένειας για την πρόσβαση σε ορισμένες θέσεις, διαφορετικοί όροι εργασίας στην πράξη (όπως μισθοί, προοπτικές σταδιοδρομίας και βαθμός) κ.τ.λ.

Εκτός του ότι έχουν επαγγελματικές και προσωπικές συνέπειες για τα ίδια τα άτομα, τα εμπόδια αυτά επηρεάζουν επίσης αρνητικά την ένταξή τους στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία της χώρας υποδοχής. Και όχι μόνο.

Μελέτη του 2011 σχετικά με τη μετανάστευση από οκτώ νέα κράτη-μέλη (Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Λεττονία, Πολωνία, Σλοβενία και Σλοβακία) ανέφερε ότι το ΑΕΠ της Ιρλανδίας αυξήθηκε κατά 3%, ενώ το ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου κατά 1,2% την περίοδο 2004-2009, ως αποτέλεσμα της εργασίας των διακινούμενων εργαζομένων από τα εν λόγω οκτώ κράτη-μέλη.

Για τον λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μέτρα για να εξασφαλίσει την καλύτερη εφαρμογή της νομοθεσίας της Ε.Ε. σχετικά με το δικαίωμα των ατόμων να εργάζονται σε άλλο κράτος-μέλος και για να τα διευκολύνει να ασκούν τα δικαιώματά τους στην πράξη.

Επί του παρόντος εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα ότι οι εργοδότες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα δεν είναι αρκετά ευαισθητοποιημένοι στους κανόνες της Ε.Ε., ανεξάρτητα από το κατά πόσον η εθνική νομοθεσία συμμορφώνεται με αυτούς ή όχι.

Αυτή η έλλειψη ευαισθητοποίησης στους κανόνες ή η μη κατανόησή τους αποτελεί σοβαρή αιτία διακρίσεων που βασίζονται στην ιθαγένεια.

Τα άτομα επίσης κρίνουν ότι δεν γνωρίζουν πού πρέπει να απευθύνονται στο κράτος-μέλος υποδοχής όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με τα δικαιώματά τους ελεύθερης κυκλοφορίας. Η πρόταση έχει στόχο να συμβάλει στην άρση των εμποδίων αυτών και στην πρόληψη των διακρίσεων κατά των εργαζομένων με βάση την ιθαγένεια, προτείνοντας πρακτικές λύσεις.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η πρόταση, αν εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, θα βοηθήσει στη διασφάλιση πραγματικής και αποτελεσματικής εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας.


Τα κράτη-μέλη οφείλουν:

* Να δημιουργήσουν εθνικά σημεία επαφής που να παρέχουν πληροφόρηση, συνδρομή και συμβουλές, έτσι ώστε οι διακινούμενοι εργαζόμενοι της Ε.Ε. και οι εργοδότες να ενημερώνονται καλύτερα για τα δικαιώματά τους.

* Να θεσπίσουν κατάλληλα μέσα έννομης προστασίας σε εθνικό επίπεδο.

* Να επιτρέψουν σε ενώσεις εργαζομένων, ΜΚΟ και σε άλλες οργανώσεις να κινούν διοικητικές ή δικαστικές διαδικασίες εξ ονόματος των επιμέρους εργαζομένων σε περιπτώσεις διάκρισης.

* Να παρέχουν καλύτερη πληροφόρηση στους διακινούμενους εργαζόμενους και στους εργοδότες της Ε.Ε. γενικά.

Σημειώνεται ότι το δικαίωμα των πολιτών της Ε.Ε. να εργάζονται σε άλλο κράτος-μέλος, όπως ορίζεται στο άρθρο 45 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης -ΣΛΕΕ- (Treaty on the Functioning of the European Union), συνεπάγεται την κατάργηση κάθε διακρίσεως λόγω ιθαγενείας όσον αφορά την απασχόληση, την αμοιβή και τους άλλους όρους εργασίας.

Ο κανονισμός (Ε.Ε.) αριθ. 492/2011 (Regulation [EU] No 492/2011) προβλέπει λεπτομερώς τα δικαιώματα που απορρέουν από την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και καθορίζει συγκεκριμένους τομείς στους οποίους απαγορεύονται οι διακρίσεις λόγω ιθαγένειας.