Με... στενό κορσέ από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DG Comp) θα λειτουργούν οι συστημικές τράπεζες, ακόμη και αν συγκεντρώσουν, όπως όλα δείχνουν, το ελάχιστο ποσοστό της ιδιωτικής συμμετοχής (10%).

Με βάση τον Ν. 3864/2010, αν οι τράπεζες συγκεντρώσουν από ιδιώτες επενδυτές κεφάλαια που να αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 10% των αυξήσεων κεφαλαίου, τότε το ΤΧΣ αποκτά μεν κοινές μετοχές, χωρίς, όμως, πλήρη δικαιώματα ψήφου.

Το Ταμείο θα έχει πλήρη δικαιώματα ψήφου για στρατηγικής σημασίας θέματα, όπως οι αυξήσεις κεφαλαίου, οι συγχωνεύσεις, η απόφαση πώλησης περιουσιακών στοιχείων, καθώς για όσα θέματα απαιτούν, βάσει της νομοθεσίας, αυξημένη απαρτία μετόχων και αυξημένη πλειοψηφία. Ο δε εκπρόσωπός του στο Δ.Σ. της τράπεζας διατηρεί δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο).

Ταυτόχρονα, το Ταμείο έχει τη δυνατότητα… άμεσης κρατικοποίησης, ή, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν τραπεζίτες, «ξαφνικού θανάτου». Αν διαπιστώσει ουσιώδεις αποκλίσεις εκ μέρους της τράπεζας στην εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης, τότε αίρεται αμέσως ο περιορισμός των δικαιωμάτων ψήφου.

Θα πρέπει βεβαίως να προηγηθεί ομόφωνη απόφαση των μελών του Γενικού και του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Ταμείου, η οποία να διαπιστώνει ουσιώδη παραβίαση των όρων του σχεδίου αναδιάρθρωσης.

Κάθε τράπεζα που θα προσφύγει στο ΤΧΣ για ανακεφαλαιοποίηση υποχρεούται να εκπονήσει λεπτομερές σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο θα λειτουργεί σαν… ευαγγέλιο. Το σχέδιο θα πρέπει να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού ως τα τέλη Ιουλίου και να υλοποιηθεί το αργότερο εντός 3 ετών. Μπορεί να δοθεί παράταση για άλλα δύο έτη, με προηγούμενη, όμως, έγκριση της DG Comp.

Τα σχέδια αναδιάρθρωσης δεν έχουν προς το παρόν υποβληθεί και δεν έχουν εγκριθεί από το ΤΧΣ και την Ε.Ε., ως εκ τούτου υπάρχει ο κίνδυνος να περιλαμβάνουν δεσμεύσεις και όρους διαφορετικούς από αυτούς που είναι σήμερα γνωστοί.


Οι επίτροποι θα ελέγχουν την εφαρμογή των πλάνων αναδιάρθρωσης

Ο έλεγχος της υλοποίησης των πλάνων αναδιάρθρωσης είναι μία εκ των βασικών αρμοδιοτήτων των επιτρόπων (monitoring trustees) που έχουν εγκατασταθεί στις συστημικές τράπεζες και αναφέρονται απευθείας στην DG Comp.

Ειδικότερα, οι επίτροποι είναι επιφορτισμένοι με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των τραπεζών με το δίκαιο των ανωνύμων εταιριών (Ν. 2190/1920), τις διατάξεις περί εταιρικής διακυβέρνησης και με το λοιπό κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τις τράπεζες και θα επιβλέπουν την εφαρμογή των σχεδίων αναδιάρθρωσης και των οργανωτικών δομών των τραπεζών, προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι Διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων είναι πλήρως ανεξάρτητες από τα εμπορικά δίκτυα.

Μπορούν, επίσης, να παρίστανται στις συνεδριάσεις της Επιτροπής Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων ως παρατηρητές, να παρακολουθούν το ετήσιο πλάνο εσωτερικού ελέγχου και να ζητούν επιπρόσθετες έρευνες, να λαμβάνουν γνώση όλων των εκθέσεων των οργάνων εσωτερικού ελέγχου και να συζητούν με οποιονδήποτε ελεγκτή. Επίσης, θα παρακολουθούν τις εμπορικές πρακτικές των τραπεζών, με ιδιαίτερη έμφαση στην πολιτική παροχής πιστώσεων και καταθέσεων.

Για τον λόγο αυτόν, θα παρίστανται στις συνεδριάσεις όλων των επιτροπών παροχής πιστώσεων ως παρατηρητές και θα παρακολουθούν την ανάπτυξη του δανειακού χαρτοφυλακίου, τα όρια των δανειοληπτών, τις συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη και άλλα συναφή θέματα.

Θα έχουν επίσης πρόσβαση σε όλα τα σχετικά αρχεία και δικαίωμα να συζητούν με αναλυτές πιστώσεων και διαχείρισης κινδύνων. Οι επίτροποι θα παρακολουθούν, επίσης, την πολιτική διαχείρισης των δικαστικών διαφορών των τραπεζών.


Μνημόνια με το ΤΧΣ καλούνται να υπογράψουν οι τράπεζες

Πέραν όλων των υποχρεώσεων που προβλέπονται για τις τράπεζες, από το θεσμικό πλαίσιο, οι τελευταίες καλούνται να υπογράψουν με το ΤΧΣ και Μνημόνια Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (Memorandum of Economic and Financial Policies) τα οποία αναμένεται να τεθούν σε ισχύ μέχρι την 31η Μαΐου.

Πρόκειται πρακτικά για πλαίσιο που θα ρυθμίζει τις σχέσεις του Ταμείου με τις τράπεζες που έχει ανακεφαλαιοποιήσει, πλήρως ή μερικώς, και το οποίο περιλαμβάνει επιπρόσθετους όρους και δεσμεύσεις για τις τράπεζες.

Συνεπώς, ως αποτέλεσμα της συμμετοχής της τράπεζας στο πρόγραμμα, το ΤΧΣ μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή στη λειτουργία του oμίλου. Υφίσταται έτσι ο κίνδυνος να δύναται να διαφωνεί με ορισμένες αποφάσεις της τράπεζας και του oμίλου σχετικά με τη διανομή μερίσματος, την πολιτική αμοιβών και με άλλες εμπορικές και διοικητικές αποφάσεις, περιορίζοντας εν τέλει την ευελιξία στον τρόπο λειτουργίας του oμίλου.


Οι περιπτώσεις «ξαφνικού θανάτου» για τους ιδιώτες

Ξαφνικός θάνατος απειλεί τους ιδιώτες μετόχους και στην περίπτωση όπου εκδοθούν υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες (CoCos) και αυτές μετατραπούν υποχρεωτικά σε κοινές μετοχές.

Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί στις ακόλουθες περιπτώσεις:

- Σε πέντε (5) έτη μετά την ημερομηνία έκδοσης των ομολογιών και εφόσον δεν έχουν επαναγορασθεί στο σύνολό τους.
 
- Σε περίπτωση όπου η τράπεζα αποφασίσει να μην καταβάλει τόκο επί των ομολογιών.

- Αν ληφθεί απόφαση περί παροχής ενίσχυσης στην τράπεζα από τον δημόσιο τομέα ή άλλης αντίστοιχης ενίσχυσης, χωρίς την οποία το πιστωτικό ίδρυμα δεν είναι βιώσιμο κατά την κρίση της ΤτΕ.

- Αν ο δείκτης EBA Core Tier I καταστεί μικρότερος του 7%.

- Σε περίπτωση όπου, βάσει νέας νομοθετικής ή κανονιστικής διάταξης, οι ομολογίες παύσουν να προσμετρούνται στα κύρια στοιχεία των βασικών ιδίων κεφαλαίων, και η τράπεζα είτε δεν εξοφλήσει το απαραίτητο ποσό ομολογιών καθ' υπόδειξη της Τράπεζας της Ελλάδος πλέον δεδουλευμένων τόκων είτε δεν συμφωνήσει με το ΤΧΣ, τουλάχιστον δεκαπέντε ημέρες πριν από την εφαρμογή της ως άνω νέας διάταξης, την τροποποίηση των χαρακτηριστικών των ομολογιών ώστε αυτές να υπάγονται στα κύρια στοιχεία των βασικών ιδίων κεφαλαίων.


Οι εξουσίες των εκπροσώπων του ΤΧΣ στα Δ.Σ. των τραπεζών

O διορισμένος εκπρόσωπος του ΤΧΣ στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών που έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί, έστω και μερικώς, από το Ταμείο έχει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα δικαιώματα:

- Nα ζητεί τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης

- Tο δικαίωμα αρνησικυρίας στη λήψη οποιασδήποτε απόφασης του διοικητικού συμβουλίου της, σχετικής με τη διανομή μερισμάτων και την πολιτική παροχών προς τον πρόεδρο, τον διευθύνοντα σύμβουλο και τα λοιπά μέλη του Δ.Σ., καθώς και τους γενικούς διευθυντές και τους αναπληρωτές τους, υπό τη σχετική έγκριση του υπουργείου Οικονομικών. Ταυτόχρονα, έχει δικαίωμα βέτο εφόσον κρίνει ότι η υπό συζήτηση απόφαση μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα συμφέροντα των καταθετών ή να επηρεάσει σοβαρά τη ρευστότητα ή τη φερεγγυότητα και εν γένει την εύρυθμη λειτουργία της τράπεζας.

- Nα ζητά την αναβολή επί τρεις εργάσιμες ημέρες της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της τράπεζας, προκειμένου να λάβει οδηγίες από την Εκτελεστική Επιτροπή του Ταμείου, η οποία διαβουλεύεται για τον σκοπό αυτό με την Τράπεζα της Ελλάδος.

- Nα ζητεί τη σύγκληση του διοικητικού συμβουλίου.

- Nα εγκρίνει τον οικονομικό διευθυντή.

Δυνάμει της σύμβασης προεγγραφής, ο ως άνω διορισμένος εκπρόσωπος του ΤΧΣ έχει επιπρόσθετα τα ακόλουθα δικαιώματα:

- Nα συμμετέχει στην Επιτροπή Ελέγχου, στην Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων, στην Επιτροπή Ανθρώπινου Δυναμικού & Αμοιβών και στην Επιτροπή Εταιρικής Διακυβέρνησης και Υποψηφιοτήτων και στην επιτροπή που υποχρεούται η τράπεζα να συστήσει με αρμοδιότητα την εποπτεία της εφαρμογής του σχεδίου αναδιάρθρωσης που θα εγκριθεί από το ΤΧΣ και την Ε.Ε.

- Nα συμπεριλαμβάνει θέματα στην ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων του Δ.Σ. της τράπεζας και των επιτροπών στις οποίες συμμετέχει ο εκπρόσωπος του ΤΧΣ.

- Nα ενημερώνεται μηνιαίως από την Εκτελεστική Επιτροπή αναφορικά με όλες τις συναλλαγές που έχουν ουσιώδη επίδραση και δεν έχουν συζητηθεί από το διοικητικό συμβούλιο και τις επιτροπές στις οποίες συμμετέχει ο εκπρόσωπος του ΤΧΣ και να λαμβάνει την ημερήσια διάταξη και τα πρακτικά της Εκτελεστικής Επιτροπής και της Επιτροπής Στρατηγικής σχετικά με αποφάσεις που αφορούν συναλλαγές με ουσιώδη επίδραση.

Υπενθυμίζεται ότι για όσο διάστημα υπάρχει αναστολή των δικαιωμάτων ψήφου του Ταμείου προβλέπονται πρόσθετες υποχρεώσεις γνωστοποίησης μεταβολών μετοχικής θέσης τόσο για τους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών, όσο και για το ίδιο το Ταμείο. Ειδικότερα, αμφότεροι υποχρεούνται να γνωστοποιούν στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς κάθε μεταβολή στον αριθμό των μετοχών που κατέχουν ανεξαρτήτως ποσοστού.


*Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.