Στο τρίγωνο Ντάισελμπλουμ-ΔΝΤ-τρόικας βρίσκεται για μία ακόμη φορά η χώρα μας, αφού λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την έλευση της τρόικας στην Ελλάδα ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος του Eurogroup, έρχεται στη χώρα μας να δει τον Γιάννη Στουρνάρα, σε μια προφανή κίνηση στήριξης της Ευρώπης προς την Αθήνα. Ωστόσο, παρ' όσα λέγονται και ακούγονται τις προηγούμενες ημέρες, πίσω από τις κλειστές πόρτες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα τεθεί και το ζήτημα νέου «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ πριν από λίγες ημέρες είχε μεν αναφέρει ότι είναι νωρίς για να ξεκινήσει τέτοια συζήτηση, τόνιζε όμως ότι στα μέσα του επόμενου έτους θα μπορούσε να τεθεί το ζήτημα, πάντα βέβαια υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα έχει πετύχει τους στόχους και έχει ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. Όπως είχε πει, «πιστεύω ότι είναι πολύ νωρίς να ξεκινήσουμε αυτήν τη συζήτηση. Κατά τη διάρκεια της συμφωνίας επί του τελευταίου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα, τον περασμένο Νοέμβριο, είπαμε ότι αν οι Έλληνες εκπληρώσουν όλες τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει και παράλληλα η ανάκαμψη χρειαστεί περισσότερο χρόνο, θα εξετάσουμε τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε. Είναι πρόωρο να κρίνουμε και είναι προτιμότερο να το κάνουμε σταδιακά, το νωρίτερο, πιστεύω, στα μέσα του επόμενου έτους το 2014».
Πάντως, δεν πέρασαν λίγες ώρες και ο σκληροπυρηνικός πρόεδρος του Eurogroup αναγκάστηκε να τα μαζέψει λέγοντας ότι οι δηλώσεις του παρεξηγήθηκαν και είπε χαρακτηριστικά: «Η Ολλανδία παραμένει αντίθετη στην ακύρωση του ελληνικού χρέους» και διευκρίνισε ότι η χώρα του (όπως και οι υπόλοιπες της ευρωζώνης) περιμένει από την Ελλάδα να αποπληρώσει στο ακέραιο τα δάνεια διάσωσης των 3,2 δισ. ευρώ που της έχει δώσει.
Αν και δεν είναι η πρώτη φορά που ο Γερούν Ντάισελμπλουμ λέει και μετά μαζεύει τις δηλώσεις του, όπως τότε με το «κούρεμα» των καταθέσεων, αυτές οι δηλώσεις του θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ότι κάθε άλλο παρά αναντίστοιχες είναι. Και αυτό γιατί «κούρεμα» του ελληνικού χρέους μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Ακόμη και χωρίς διαγραφή του.
Μάλιστα, η ημερομηνία που έδωσε, δηλαδή το καλοκαίρι του 2014, για συζήτηση γύρω από το χρέος ίσως δεν είναι τυχαία, αφού εκείνη την περίοδο αναμένεται να έχει συσταθεί και να έχει λειτουργήσει η Ενιαία Τραπεζική Αρχή, υπό την εποπτεία της ΕΚΤ. Εάν αυτή η Αρχή έχει συσταθεί, τότε ανοίγει ο δρόμος και για τη «διαγραφή» μέσα σε μία νύχτα 50 δισ. ευρώ δημόσιο χρέου. Πρόκειται για τα χρήματα που δόθηκαν για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Το ποσό αυτό σήμερα έχει εγγραφεί στο δημόσιο χρέος, αλλά στο μέλλον θα μπορούσε να θεωρηθεί υποχρέωση των ίδιων των τραπεζών και να μεταφερθεί στον ESM, διαγράφοντας την αντίστοιχη υποχρέωση της Ελλάδας αμέσως.
Πάντως, πρόκειται για την πρώτη του επίσκεψη στη χώρα μας ως επικεφαλής του Eurogroup. Επίσης το ταξίδι του ισχυρού άνδρα της ευρωζώνης συμπίπτει χρονικά με την επίσκεψη της τρόικας στην Ελλάδα, η έλευση της οποίας έχει προγραμματιστεί για τις 4 Ιουνίου. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ είχε εκφράσει την ικανοποίησή του από τις επιδόσεις της χώρας στην εφαρμογή του μνημονίου και είχε καλέσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιδείξει ευελιξία, δηλαδή να μην απαιτήσει την εφαρμογή νέων δημοσιονομικών μέτρων το 2015-16.
Το ΔΝΤ αποφασίζει σήμερα για τη δόση του 1,8 δισ. ευρώ
Συνεδριάζει το βράδυ το διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με στόχο την έγκριση της εκταμίευσης της δόσης του 1,8 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, την ώρα που η εισήγηση του επικεφαλής της αποστολής του στην Ελλάδα Πολ Τόμσεν θα είναι θετική και η δόση αναμένεται να εγκριθεί. Ωστόσο, πληροφορίες λένε ότι θα γίνει εφ' όλης της ύλης συζήτηση για την πορεία του ελληνικού προγράμματος, ήδη από το 2010, ενώ κάποιοι παρατηρητές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ασκηθεί σκληρή κριτική από ορισμένα μέλη του συμβουλίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μεγάλο ενδιαφέρον για την Ελλάδα βρίσκεται στις εκτιμήσεις για το ελληνικό χρέος και το χρηματοδοτικό κενό που ενδέχεται να υπάρξει την τριετία 2014-2016, οι οποίες θα περιλαμβάνονται στην έκθεση που θα δοθεί στη δημοσιότητα στην αρχή της επόμενης εβδομάδας. Στην έκθεση θα υπάρχουν σύμφωνα με πληροφορίες σαφείς αναφορές στην ανάγκη επίσπευσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στον δημόσιο τομέα και στην αναδιάρθρωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού για τη στήριξη των εσόδων.
Είναι βέβαιο πάντως ότι το σήμα των προθέσεων του ταμείου θα δοθεί και από την επιλογή της φρασεολογίας για την πορεία του ελληνικού χρέους, ενώ δεν είναι μυστικό ότι η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία για να επαναφέρει στο τραπέζι τη δραστική του μείωση. Κάτι τέτοιο δεν αποκλείεται να συμβεί τον Οκτώβριο στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του ταμείου στην Ουάσιγκτον.
Σε πέντε ημέρες η νέα αξιολόγηση της τρόικας
Στα όπλα όμως βρίσκεται η κυβέρνηση καθώς σε πέντε ημέρες η τρόικα επιστρέφει ξανά στην Αθήνα για τον έλεγχο των δράσεων, και αυτές αφορούν το νέο φορολογικό, τον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και το σχέδιο για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε αυτήν την αξιολόγηση η παραμονή της τρόικας στην Ελλάδα θα είναι ολιγοήμερη, καθώς ακολουθεί ο μεγάλος έλεγχος του φθινοπώρου, ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στο επίκεντρο όμως θα βρεθούν η πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και τα πιθανά δημοσιονομικά κενά του 2014 και της διετίας 2015-2016, που φτάνουν στα 4 δισ. ευρώ.
Επίσης, θα εξεταστούν η εξέλιξη των αποκρατικοποιήσεων και η υλοποίηση 37 βασικών μέτρων που πρέπει να προωθηθούν για τη δόση των 4,8 δισ. του τρίτου τριμήνου του 2013. Σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, «η αξιολόγηση θα γίνει κανονικά και μετά θα συντάξουν την έκθεσή τους. Εμείς τρέχουμε να κλείσουμε τα προαπαιτούμενα ώστε να μην υπάρξει πάλι θρίλερ».
Το πρώτο τμήμα των αλλαγών στο φορολογικό, που αφορά τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, θα τεθεί σε διαβούλευση στις αρχές Ιουνίου, ενώ θα εξεταστεί και η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13%.