Fortune: Ψευδαίσθηση το ελληνικό πλεόνασμα

Πολύ καλό για να είναι αληθινό, είναι το σχόλιο του περιοδικού Fortune για το πρωτογενές πλεόνασμα προϋπολογισμού που ανακοίνωσε η Ελλάδα.  

Τα τελευταία χρόνια, ακούγαμε μόνο κακές ειδήσεις από τη χώρα. Ωστόσο, αυτήν την εβδομάδα είχαμε κάτι αναπάντεχο, τονίζει. Η Ελλάδα εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα 2,6 δισ. ευρώ στο επτάμηνο. Εάν συνεχιστεί, θα αποτελέσει και το πρώτο πρωτογενές πλεόνασμα σε ετήσια χρήση για τη χώρα, την τελευταία δεκαετία τουλάχιστον.

Ωστόσο, το περιοδικό υπογραμμίζει ότι τα νούμερα δεν αντανακλούν την πραγματικότητα, για τους εξής τρεις λόγους:

- Πολλά στοιχεία μένουν εκτός της μέτρησης 

Αν και οι περικοπές δαπανών έχουν βοηθήσει στη δημιουργία πλεονάσματος προϋπολογισμού, αυτό δεν σημαίνει περισσότερα χρήματα στα ταμεία του κράτους. Οι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν το πρωτογενές πλεόνασμα, που δεν καταγράφει τι πληρώνει η Ελλάδα σε τόκους για το κολοσσιαίο χρέος της. 

Η Ελλάδα πληρώνει μειωμένα επιτόκια, στο πλαίσιο του πακέτου διάσωσης, αλλά ακόμη και αυτές οι πληρωμές είναι σημαντικές λόγω του μεγάλου ύψους του χρέους, το οποίο διαμορφώνεται στο 157% του ΑΕΠ και αναμένεται να ενισχυθεί στο 171% του ΑΕΠ έως το τέλος του έτους, σύμφωνα με τον David Beim, οικονομολόγο στο πανεπιστήμιο του Κολούμπια.

"Η κατάσταση του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμη", σημειώνει ο καθηγητής, αναφέροντας ότι ένας γρηγορότερος δρόμος για να επιστρέψει σε ευημερία η χώρα είναι να ακολουθήσει τα παραδείγματα της Βραζιλίας και του Μεξικού τη δεκαετία του '80 και να κηρύξει στάση πληρωμών στο χρέος της.

- Η προσαρμογή επιδείνωσε την ύφεση

Η ελληνική κυβέρνηση δαπανά λιγότερα, αλλά το κόστος για την οικονομία, που βρίσκεται σε ύφεση επί έξι χρόνια, είναι τεράστιο. Στο β΄ τρίμηνο, το ΑΕΠ υποχώρησε κατά 4,6% και πολλοί αμφιβάλλουν εάν η χώρα θα μπορέσει να επιστρέψει σε ανάπτυξη το 2014.

Το πρωτογενές πλεόνασμα είναι ένα μεγάλο ορόσημο -αν και κάπως τεχνικό- για κάθε κράτος που προσπαθεί να αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί το χρέος του, τονίζει ο Jacob Kirkegaard, στέλεχος του Ινστιτούτου Peterson. Δείχνει ότι η χώρα δεν θα χρειαστεί να φορτωθεί νέο χρέος για να πληρώσει το υφιστάμενο. Εάν ενισχυθεί σημαντικά το πλεόνασμα, ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ θα υποχωρήσει σημαντικά. 

Μπορεί η Ελλάδα να μην έχει διαφύγει τον κίνδυνο, αλλά ο Kirkegaard εκτιμά ότι το πλεόνασμα είναι "μια ένδειξη ότι έχει σχεδόν φθάσει σε δημοσιονομική σταθεροποίηση. Υπό αυτήν την έννοια, είναι μια καλή είδηση για την Αθήνα".

Αυτό ωστόσο θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα επανέλθει σε ανάπτυξη. Για την Ελλάδα, όπου το ποσοστό ανεργίας ανήλθε στα επίπεδα ρεκόρ του 27,6% τον Μάιο, οι πιθανότητες επιστροφής στην οικονομική ευημερία δείχνουν μακρινές.

- Καθυστερεί το αναπόφευκτο

Όμως, εάν ο προϋπολογισμός δεν είναι τόσο ισχυρός όσο θέλει να μας κάνει να πιστέψουμε η ελληνική κυβέρνηση, γιατί να προχωρά σε τέτοιες ανακοινώσεις;

Ένας λόγος είναι ότι η Ελλάδα αναζητά τρόπους να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση ως προς το αίτημα περαιτέρω ελάφρυνσης του χρέους. Οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης έχουν υποσχεθεί να τη βοηθήσουν με το χρέος της εάν δεσμευτεί να ενισχύσει τον προϋπολογισμό της και να αναδιαρθρώσει την πληγωμένη οικονομία της. Η Γερμανία, ωστόσο, αρνείται πρόσθετη βοήθεια.

Εάν το ελληνικό πλεόνασμα προϋπολογισμού ενισχυθεί κι άλλο, έχει περισσότερο νόημα μια στάση πληρωμών. Οι ειδικοί λένε ότι είναι η καλύτερη χρονική περίοδος για να το πράξει η Ελλάδα καθώς θα ξεφορτωνόταν το χρέος της σε μια συγκυρία όπου έχει το "μαξιλάρι" του πλεονάσματος. Όμως, καθώς αναζητά μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους, οι αξιωματούχοι επιχειρούν να αξιοποιήσουν το πλεόνασμα για οτιδήποτε άλλο, εκτός από τη χρεοκοπία.