Φοροπρόστιμα: Προκρούστης για μικρούς παραβάτες

Σύμφωνα με την ερμηνευτική εγκύκλιο, την οποία εξέδωσε ο γενικός γραμματέας δημοσίων εσόδων Χάρης Θεοχάρης, κύριο χαρακτηριστικό του νέου ποινολογίου είναι ο εξορθολογισμός των προστίμων στην κατεύθυνση της ηπιότερης αντιμετώπισης των μεγάλων φοροφυγάδων, έτσι ώστε να καθίσταται εφικτή η είσπραξη των προστίμων. Aντίθετα, αυστηρότερες γίνονται οι ποινές για τους «μικρούς» φοροφυγάδες, όπου το ποσοστό παραβατικότητας είναι σαφώς υψηλότερο.

Για παράδειγμα, σε όσες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες δεν εκδίδουν αποδείξεις για μικρές συναλλαγές έως 5.000 ευρώ, από την 1η Ιανουαρίου 2014 θα επιβάλλονται αυστηρές ποινές.

Για κάθε απόδειξη που δεν εκδίδεται και η αξία της δεν υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ η εφορία θα επιβάλλει πρόστιμο 1.000 ευρώ, εφόσον o παραβάτης τηρεί απλογραφικά στοιχεία και 2.500 ευρώ εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά βιβλία.

Σήμερα το πρόστιμο για την πρώτη κατηγορία ανέρχεται σε 800 ευρώ για κάθε μη εκδοθείσα απόδειξη και για τη δεύτερη κατηγορία σε 1.200 ευρώ, με τη διαφορά, όμως, ότι ισχύει πλαφόν που ανέρχεται στο 15πλάσιο του προστίμου.

Αναλυτικότερα:

*Για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικού στοιχείου (αποδείξεις λιανικής, τιμολόγια, δελτία αποστολής κ.λπ.) όταν η αποκρυβείσα αξία είναι μέχρι 5.000 ευρώ:

Για το χρονικό διάστημα από 26 Ιουλίου 2013 έως και 31 Δεκεμβρίου 2013 επιβάλλονται τα εξής πρόστιμα:

- 800 ευρώ για κάθε μη εκδοθέν ή ανακριβώς εκδοθέν φορολογικό στοιχείο εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά στοιχεία (πρώην βιβλία β΄ κατηγορίας).

- 1.200 ευρώ για κάθε μη εκδοθέν ή ανακριβώς εκδοθέν φορολογικό στοιχείο, εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία γ΄ κατηγορίας).

Το ανώτατο όριο του προστίμου δεν μπορεί να υπερβεί κατά την πρώτη έκδοση απόφασης επιβολής προστίμου το 15πλάσιο των προστίμων αυτών, για κάθε κατηγορία παραβάσεων, και κατά τη δεύτερη έκδοση απόφασης επιβολής προστίμου το 30πλάσιο των προστίμων αυτών, για κάθε κατηγορία παράβασης.

Για το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2014 και εφεξής επιβάλλονται τα εξής πρόστιμα:

- 1.000 ευρώ για κάθε μη εκδοθέν ή ανακριβώς εκδοθέν φορολογικό στοιχείο εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά στοιχεία (πρώην βιβλία β΄ κατηγορίας).

- 2.500 ευρώ για κάθε μη εκδοθέν ή ανακριβώς εκδοθέν φορολογικό στοιχείο, εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά βιβλία (πρώην βιβλία γ΄ κατηγορίας).

*Για την έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικού στοιχείου (αποδείξεις λιανικής, τιμολόγια, δελτία αποστολής κ.λπ.) όταν η αποκρυβείσα αξία είναι άνω των 5.000 ευρώ:

Από τις 26 Ιουλίου 2013 και εφεξής επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 40% της αξίας της συναλλαγής ή του μέρους αυτής που απεκρύβη, με ελάχιστο ύψος προστίμου τα 2.500 ευρώ.

*Για έκδοση πλαστών φορολογικών στοιχείων:

Για το χρονικό διάστημα από 26 Ιουλίου και εφεξής το πρόστιμο ως προς την αξία ή όταν σφραγιστεί ή θεωρηθεί με μη νόμιμο τρόπο ανέρχεται στο 100% της αξίας των στοιχείων.

Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση το πρόστιμο ανέρχεται στο 100% της αξίας για το διάστημα από 26 Ιουλίου έως 31 Δεκεμβρίου 2013 και από 1η Ιανουαρίου 2014 το πρόστιμο ανέρχεται σε 1.000 ευρώ για κάθε εκδοθέν στοιχείο εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά στοιχεία και σε 2.500 ευρώ για κάθε εκδοθέν στοιχείο εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά στοιχεία.

*Για έδοση εικονικών φορολογικών στοιχείων:

Από τις 26 Ιουλίου 2013 και εφεξής το πρόστιμο ανέρχεται:

- Ως προς την αξία της συναλλαγής: στο 50% της αξίας των εικονικών στοιχείων ή της μερικώς εικονικής ή στο 25% της αξίας των εικονικών στοιχείων όταν δεν είναι δυνατός ο προσδιορισμός της μερικώς εικονικής αξίας.

- Ως προς το πρόσωπο του εκδότη όταν ο λήπτης δεν τελούσε σε καλή πίστη: στο 50% της αξίας των εικονικών στοιχείων.

- Ως προς το πρόσωπο του εκδότη όταν ο λήπτης τελούσε σε καλή πίστη: στο 100% της αξίας των εικονικών στοιχείων.

*Για λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων ως προς την αξία:

Από τις 26 Ιουλίου 2013 επιβάλλονται τα εξής πρόστιμα:

- Με αποτέλεσμα τη μείωση του φόρου εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους: 50% της αξίας των εικονικών στοιχείων ή της μερικώς εικονικής ή στο 25% της αξίας των εικονικών στοιχείων όταν δεν είναι δυνατός ο προσδιορισμός της μερικώς εικονικής αξίας.

- Σε κάθε άλλη περίπτωση, που δεν έχει αποτέλεσμα τη μείωση του φόρου εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους: 15% της αξίας των εικονικών στοιχείων.

*Για λήψη εικονικών φορολογικών στοιχείων ως προς το πρόσωπο από 26 Ιουλίου και εφεξής:

- 25% της αξίας των εικονικών στοιχείων όταν ο λήπτης δεν τελούσε σε καλή πίστη με αποτέλεσμα τη μείωση του φόρου εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.

- 15% της αξίας των εικονικών στοιχείων σε κάθε άλλη περίπτωση που δεν έχει αποτέλεσμα τη μείωση του φόρου εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους όταν ο λήπτης τελούσε σε καλή πίστη.

Το ποινολόγιο για τον ΦΠΑ

Στον ΦΠΑ, εφόσον, μετά από έλεγχο αποδειχθεί ότι ο λήπτης εικονικού φορολογικού στοιχείου ή στοιχείου το οποίο νόθευσε αυτός ή άλλοι για λογαριασμό του, διενήργησε έκπτωση φόρου εισροών ή έλαβε επιστροφή φόρου ή ως εκδότης δεν απέδωσε φόρο, με βάση πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο με το 50% του φόρου που εξέπεσε ή που επιστράφηκε ή δεν απέδωσε, ανεξάρτητα αν δεν προκύπτει τελικά ποσό φόρου για καταβολή. Το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται και στα πρόσωπα που έλαβαν επιστροφή φόρου με βάση πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία που εξέδωσαν οι ίδιοι.

*Λοιπές περιπτώσεις εικονικών φορολογικών στοιχείων από 26 Ιουλίου 2013 και εφεξής:

- 500 ευρώ ανά στοιχείο με ανώτατο ύψος προστίμου 50.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο όταν η εικονικότητα του στοιχείου αφορά τον χαρακτηρισμό της αναγραφείσας συναλλαγής, η οποία αποδεικνύεται ότι αφορά άλλη υποκρυπτόμενη πραγματική συναλλαγή και κατά συνέπεια η έκδοση του εικονικού στοιχείου δεν επιφέρει καμία απώλεια εσόδων σχετικά με φόρους.

*Λοιπές αυτοτελείς παραβάσεις (έκδοση αθεώρητων φορολογικών στοιχείων, μη καταχώριση φορολογικού στοιχείου στα βιβλία κ.λπ.):

Για το χρονικό διάστημα από 26 Ιουλίου 2013 μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2013 επιβάλλεται πρόστιμο:

- 600 ευρώ για κάθε παράβαση εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά βιβλία.
- 900 ευρώ για κάθε παράβαση εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά στοιχεία.

Από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εφεξής το πρόστιμο ανέρχεται σε:
- 1.000 ευρώ για κάθε παράβαση εφόσον ο παραβάτης τηρεί απλογραφικά βιβλία.
- 2.500 ευρώ για κάθε παράβαση εφόσον ο παραβάτης τηρεί διπλογραφικά βιβλία.