Φόρος ακινήτων: Ποιοι πληρώνουν, ποιοι... γλιτώνουν

Μισό φόρο ακινήτων θα πληρώσουν το 2014 όσοι έχουν εισοδήματα κάτω από 9.000 ευρώ, με προσαύξηση 1.000 ευρώ για τη σύζυγο και για κάθε προστατευόμενο τέκνο, υπό την προϋπόθεση ότι η επιφάνεια των κτισμάτων που έχουν στην κατοχή τους δεν υπερβαίνει τα 150 τ.μ.

Για τρίτεκνους, πολύτεκνους και για άτομα με αναπηρία άνω του 80%, που πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις προβλέπεται πλήρης απαλλαγή.

Όλοι οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες πάσης φύσεως ακινήτων -πλην αγροτικών κτισμάτων που απαλλάσσονται- θα κληθούν να σηκώσουν μόνιμα φορολογικά βάρη 3,240 δισ. ευρώ με τα προσδοκώμενα έσοδα να περιορίζονται στα 2,650 δισ. ευρώ, καθώς η εισπραξιμότητα του νέου φόρου υπολογίζεται κοντά στο 80%.

Το νομοσχέδιο για τον ΕΝΦΙΑ, το οποίο επρόκειτο να κατατεθεί σήμερα στη Βουλή, αλλά αντί αυτού αποστέλλεται για έξτρα πολιτικό μασάζ στους εκπροσώπους των κομμάτων της συγκυβέρνησης, έχει στρογγυλεμένες τις γωνίες των επιβαρύνσεων, τόσο για τα σπίτια όσο και για τα οικόπεδα και τις αγροτικές ιδιοκτησίες σε σχέση με το αρχικό σχέδιο.

Έτσι, ο βασικός φόρος για σπίτια, οικόπεδα και αγροτεμάχια είναι χαμηλότερος σε σχέση με το αρχικό σενάριο, ενώ οι απαλλαγές από τον φόρο είναι πιο γενναιόδωρες και λογικές. Για παράδειγμα, από τις προϋποθέσεις μείωσης του φόρου ή απαλλαγής εξαλείφθηκε η «τρελή» προϋπόθεση περί μη ύπαρξης ληξιπρόθεσμων οφειλών στο Δημόσιο ή σε ασφαλιστικά ταμεία.

Με τους οφειλέτες ληξιπρόθεσμων χρεών να ξεπερνούν τα 2,5 εκατομμύρια, είναι προφανές ότι η διάταξη αυτή θα λειτουργούσε σαν κόφτης για όλους τους οικονομικά αδύναμους.

Οι διορθώσεις αυτές θα παρουσιαστούν στο κείμενο που θα σταλεί στους βουλευτές παράλληλα με παραδείγματα που επεξεργάστηκε η συντακτική ομάδα του νομοσχεδίου, αναδεικνύοντας τις βελτιώσεις. Ελπίδα του υπουργείου Οικονομικών είναι η εκτόνωση των πιέσεων πριν από την κατάθεση στη Βουλή και τελικά η υπερψήφιση χωρίς διαρροές.

Η νέα κλίμακα για τα σπίτια

Στην κλίμακα του βασικού φόρου για τα κτίσματα, το λίφτινγκ είναι εμφανές σε σχέση με το αρχικό σχέδιο. Ο βασικός φόρος ξεκινά από τα 2 ευρώ το τετραγωνικό (από 2,30 στο αρχικό σχέδιο) για ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 500 ευρώ και φτάνει τα 13 ευρώ (από 17 στο αρχικό σχέδιο). Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα κλίμακα για τον ΕΝΦΙΑ έχει ως εξής:

Το προηγούμενο σενάριο προέβλεπε:

Με βάση τη νέα κλίμακα, όλοι οι ιδιοκτήτες ακόμα και αν πιαστούν στα δίχτυα του ΦΑΠ θα πληρώσουν λιγότερο φόρο σε σχέση με φέτος για τα σπίτια τους.

Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης διαμερίσματος 100 τ.μ. στο Καματερό (αντικειμενική αξία 750 ευρώ ), 20ετίας, στον τρίτο όροφο με τρεις προσόψεις, επιβαρύνθηκε φέτος με χαράτσι 357 ευρώ. Με βάση την παραπάνω κλίμακα για τον ΕΝΦΙΑ ο φόρος ανέρχεται σε 306 ευρώ.

«Καπέλο» ο ΦΑΠ

Στον βασικό φόρο έρχεται να επιβληθεί και συμπληρωματικός φόρος τύπου ΦΑΠ στην περίπτωση ιδιοκτητών με ακίνητη περιουσία άνω των 300.000 ευρώ (ατομικό αφορολόγητο). Σε σχέση με φέτος, το αφορολόγητο αυξάνεται κατά 100.000 ευρώ και η κλιμάκωση του φόρου είναι σχετικά ηπιότερη οδηγώντας τελικά σε μικρότερες, σε σχέση με φέτος, επιβαρύνσεις. Βέβαια στο αρχικό σχέδιο δεν υπήρχε η παράμετρος του συμπληρωματικού φόρου.

Η νέα κλίμακα του ΦΑΠ

Και με την προσαύξηση του φόρου από τον ΦΑΠ, το τελικό αποτέλεσμα για όσους έχουν μόνο σπίτια στην κατοχή τους είναι ηπιότερο. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης μονοκατοικίας στην Κηφισιά ( αντικειμενική 4.000 ευρώ ανά τ.μ.) χωρίς οικόπεδο, 10ετίας, με τρεις προσόψεις, φέτος είχε συνολικό φόρο 4.746 ευρώ (2.346 ευρώ χαράτσι και 2.400 ευρώ ΦΑΠ). Το 2014, με βάση το σχέδιο που αποστέλλεται στα κόμματα, η συνολική επιβάρυνση ανέρχεται στα 4.373 ευρώ (2.273 ευρώ ΕΝΦΙΑ και 2.100 ΦΑΠ).

Οι απαλλαγές

Το υπουργείο Οικονομικών, στο τελικό σχέδιο για τον ΕΝΦΙΑ, έχει προχωρήσει σε ουσιαστικές βελτιώσεις όσον αφορά τα κριτήρια μείωσης ή πλήρους απαλλαγής από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων, προκειμένου για φορολογούμενους οι οποίοι βρίσκονται σε πραγματική αδυναμία πληρωμής του φόρου.

Έκπτωση 50% χορηγείται εφόσον διαπιστώνεται οικονομική αδυναμία πληρωμής της συνολικής οφειλής, αν πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα προηγούμενου φορολογικού έτους δεν υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ (από 7.000 στο αρχικό σχέδιο), προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος.

β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων δεν ξεπερνά τα 150 τ.μ. (απαλείφθηκαν οι παράμετροι των 500 τ.μ. για οικόπεδα και 6.000 τ.μ. για αγροτεμάχια).

Για τρίτεκνους, πολύτεκνους ή άτομα με αναπηρία άνω του 80%, οι οποίοι πληρούν και τις παραπάνω προϋποθέσεις, προβλέπεται πλήρης απαλλαγή.

Από το τελικό νομοσχέδιο έχει απαλειφθεί η αρχική προϋπόθεση για έκπτωση ή απαλλαγή η οποία προέβλεπε τη μη ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο.