Eurobank: Να κλείσουν τα ανοικτά ζητήματα

Καμία σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για το δημοσιονομικό κενό του 2014 και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ενώ μετατέθηκε και η αναμενόμενη ημερομηνία ανακοίνωσης της συμφωνίας για τα μέσα Φεβρουαρίου 2014, αναφέρει η Eurobank στο «ημέρες οικονομία».

Διανύουμε ήδη την 2η εβδομάδα του Ιανουαρίου 2014 χωρίς να έχει διαφανεί στον ορίζοντα συμφωνία τόσο για το μέγεθος του δημοσιονομικού κενού του 2014 όσο και για την προώθηση των εναπομενουσών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα επιτρέψουν την επιτυχημένη ολοκλήρωση της Αξιολόγησης του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (2ΠΣΕΟ) και την καταβολή της δόσης των €3,1 δισ.

Η συμφωνία για το δημοσιονομικό κενό του 2014 είναι πιθανό να καθυστερήσει και μετά την 27η Ιανουαρίου 2014 αφού η κυβέρνηση επιθυμεί την επιβεβαίωση της πορείας των φορολογικών εσόδων για να ενισχύσει τα επιχειρήματα της για το μέγεθος του κενού για το 2014..

Ως πιο πιθανή ημερομηνία για συμφωνία για το δημοσιονομικό κενό του 2014 θεωρούμε αυτή του Eurogroup της 17ης Φεβρουαρίου 2014.

Μια λύση για το δημοσιονομικό κενό του 2014, πέρα από την εξασφάλιση της διατηρησιμότητας του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2014, θα πρέπει να μην επιβαρύνει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα του 2014.

Στην αντίθετη περίπτωση θα επιβαρυνθεί σημαντικά η προοπτική επιστροφής σε θετικούς ρυθμούς το 2014.

Κρίνουμε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει με σύνεση τα διαθέσιμα κεφάλαια από το πλεόνασμα του 2013 ώστε να αποσβεσθεί ο κίνδυνος μη-επίτευξης του πλεονάσματος του 2014, επισημαίνει η Eurobank.

Η χρήση των συγκεκριμένων κεφαλαίων χωρίς σύνεση μπορεί να οδηγήσει στην ανάγκη λήψης νέων μέτρων μέσα στο 2014 με αρνητικές συνέπειες για το διαθέσιμο εισόδημα, αναφέρει η Eurobank.

Ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για το δημοσιονομικό κενό του 2014 θα επιτρέψει τον καλύτερο προσδιορισμό του χρηματοδοτικού κενού της συγκεκριμένης χρονιάς και επίσης και τον προσδιορισμό των αντίστοιχων κενών για το 2015 και το 2016.

Παράλληλα, θα επιτρέψει την κατάρτιση και ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2014-17. Στο τελευταίο δεν αναμένουμε να προσδιοριστεί επακριβώς ο τρόπος κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού της περιόδου 2015-16. Μια συνολική λύση αναμένουμε μετά τον προσδιορισμό των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.

Σύμφωνα με την Eurobank η συνέχιση της αβεβαιότητας όσον αφορά τα ανοικτά ζητήματα του δημοσιονομικού κενού του 2014 και της ψήφισης του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Πολιτικής 2014-17 δεν μπορεί να συνεχίζεται για πολύ ακόμη. Στερεί βαθμούς ελευθερίας από τη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του χρέους.

Kαθυστερήσεις στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις

Ούτε στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σημειώθηκε σημαντική πρόοδος την προηγούμενη εβδομάδα.
Θεωρούμε ότι μια συμφωνία όσον αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις δεν θα πρέπει να θέτει σε κίνδυνο ούτε την συνοχή της κυβέρνησης αλλά ούτε και την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης για το 2014.

Παράλληλα, δεν έχει ακόμη σημειωθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά:

• Τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup του τέλους Νοεμβρίου 2012.
• Τη διατύπωση που θα εξασφαλίσει νομικά το ΔΝΤ για τη συνέχιση της καταβολής των δόσεων σύμφωνα με το 2ΠΣΕΟ .

Υπενθυμίζουμε εδώ ότι σύμφωνα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα το ΔΝΤ θα έπρεπε να καταβάλει στην Ελλάδα δύο δόσεις των €1,8 δισ. για το 3ο και το 4ο τρίμηνο του 2013, ενώ για το 1ο τρίμηνο του 2014 η σχετική δόση είναι €3,5 δισ. Οι δόσεις καταβάλλονται μετά από την επιτυχημένη αξιολόγηση. Η καταβολή των δόσεων είναι κρίσιμη γιατί η ελληνική κυβέρνηση μέσα στο 1ο τρίμηνο του 2014 αντιμετωπίζει ανάγκες χρηματοδότησης περίπου €5,4 δισ. Η χρήση του εργαλείου της έκδοσης βραχυπρόθεσμου χρέους για την κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης εξαιτίας της καθυστέρησης της καταβολής των δόσεων θα πρέπει να αποφευχθεί εξαιτίας τόσο του υψηλού κόστους όσο και του περιορισμού που επιφέρει στην ρευστότητα.

Το πρωτογενές πλεόνασμα

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Κεντρικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2013 , το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση ήταν ελλειμματικό κατά €5,4 δισ. αλλά βελτιωμένο κατά -65,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η βελτίωση σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο του ΜΠΔΣ2013-16 ήταν -12,0%.

Το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2013 ήταν θετικό (πρωτογενές πλεόνασμα) και διαμορφώθηκε στα €0,7 δισ.

Για να έχουμε μια καλύτερη εικόνα σχετικά με το πρωτογενές πλεόνασμα της περιόδου Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2013 σε όρους του 2ΠΣΕΟ θα προσθέσουμε σε αυτό τα αναμενόμενα έσοδα από τα διαθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) να προσεγγίσουν τον ετήσιο στόχο τους (5,1-4,6=0,6) ενώ ταυτόχρονα θα αφαιρέσουμε:

1. Τα έσοδα από τη μεταφορά των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων από τις Κεντρικές Τράπεζες του Ευρωσυστήματος (Securities Market Programme - SMPs) (€2,0 δισ.) αφού η συγκεκριμένη κατηγορία εσόδων δεν περιλαμβάνεται στον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος σύμφωνα με τους ορισμούς του 2ΠΣΕΟ.
2. Τη διαφορά μεταξύ του στόχου πρωτογενών δαπανών για το ενδεκάμηνο του 2013 και των αντίστοιχων πραγματοποιήσεων (44,8-44,1=0,7).

Αν λοιπόν πραγματοποιήσουμε τον παραπάνω υπολογισμό το πρωτογενές ισοζύγιο για την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2013 θα παρουσίαζε έλλειμμα €1,5 δισ. (0,7+0,6-2,0-0,7=-1,5) ή περίπου -0,8% του ΑΕΠ σε τροποποιημένη ταμειακή βάση και χωρίς τις απαραίτητες εθνικολογιστικές προσαρμογές. Η συγκεκριμένη εξέλιξη τονίζει την παραπάνω επισήμανσή μας σχετικά με την πορεία των φορολογικών εσόδων και των δαπανών τους πρώτους μήνες του 2014 ώστε να εξασφαλιστεί η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος 0,4% του ΑΕΠ για το 2013 σε ετήσια βάση.

Δεν εκλαμβάνουμε το παραπάνω αρνητικό πρωτογενές ισοζύγιο ως αποτυχία της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής. Άλλωστε η βελτίωση του πρωτογενούς ισοζυγίου σε ετήσια βάση είναι εμφανής (-55,9%) ακόμη και αν χρησιμοποιήσουμε το αρνητικό ισοζύγιο που μόλις υπολογίσαμε.

Θεωρούμε όμως ότι για να είναι διατηρήσιμο το πρωτογενές πλεόνασμα και τα επόμενα χρόνια – και με δεδομένη την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το 2014 και μετά – η δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης είναι αναγκαίο να πάψει να είναι ανισοβαρής εις βάρος κυρίως των συνήθων υπόπτων μισθωτών και συνταξιούχων και να στραφεί με μεγαλύτερο ζήλο προς την πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής καθώς και τον περαιτέρω εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου τομέα.

Ήδη τα εργαλεία για την επίτευξη των παραπάνω στόχων υπάρχουν.

Η Γενική Γραμματεία Φορολογικών Εσόδων έχει να επιδείξει σημαντικό έργο ενώ και οι απαραίτητες δράσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και τον εξορθολογισμό των δαπανών του δημοσίου τομέα έχουν ήδη προσδιοριστεί από το 2ΠΣΕΟ, εκτιμά η Eurobank.