Τι ζητούν οι Κινέζοι για να στήσουν γραμμές συναρμολόγησης

Πρωτοβουλίες σε τρία μέτωπα προωθεί η κυβέρνηση με στόχο να επωφεληθεί από το σοβαρό ενδιαφέρον που επιδεικνύουν ισχυροί κινεζικοί όμιλοι (όπως ο τηλεπικοινωνιακός κολοσσός ZTE), αλλά και πολυεθνικές από τον χώρο της τεχνολογίας (όπως η Hewlett-Packard), για την εγκατάσταση γραμμών συναρμολόγησης προϊόντων στον Πειραιά ή το Θριάσιο.

Η 20μελής αντιπροσωπεία της Εθνικής Επιτροπής Ανάπτυξης και Μεταρρύθμισης της Κίνας (NDRC), που βρέθηκε στις αρχές της εβδομάδας στη χώρα μας με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα Li Guoyong, επανέλαβε κατά πληροφορίες το σχετικό ενδιαφέρον.

Έθεσε, όμως, και τρεις προϋποθέσεις και συγκεκριμένα: α) την υλοποίηση σειράς έργων ώστε να αναβαθμιστεί το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας, β) αλλαγές στη νομοθεσία ώστε να αξιοποιηθεί επιτέλους το Θριάσιο όχι μόνο ως εμπορευματικό κέντρο, αλλά και ως χώρος υποδοχής γραμμών συναρμολόγησης, δηλαδή ελαφράς μεταποίησης, καθώς και η) την προώθηση του διαγωνισμού για την παραχώρηση του ΟΛΠ, στον οποίο φέρεται ως επικρατέστερη η κινεζική Cosco που διαχειρίζεται ήδη το μεγαλύτερο τμήμα του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων.

Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν πως η Ελλάδα προσφέρει πλεονεκτήματα ειδικά σε ομίλους της υψηλής τεχνολογίας, οι οποίοι αν συναρμολογούν προϊόντα στη χώρα μας μπορούν να τα στέλνουν γρήγορα στις αγορές της Δυτικής Ευρώπης ή της Ασίας και έτσι να διατηρούν λιγότερα αποθέματα και να περιορίζουν το κόστος μεταφοράς σε σχέση π.χ. με τη συναρμολόγηση σε ασιατική χώρα ή στην Κεντρική Ευρώπη.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στη Μόνιμη Επιτροπή για την Εφοδιαστική Αλυσίδα, το όφελος για μια εταιρεία όπως η Hewlett-Packard από τη συναρμολόγηση προϊόντων στην Ελλάδα μπορεί να φτάνει και το 1 δισ. ευρώ ετησίως.

Η HP ήδη έχει συμφωνήσει να αξιοποιήσει τον Πειραιά ως διαμετακομιστικό κέντρο για εξαρτήματα που στέλνει για συναρμολόγηση στην Τσεχία. Κάποιοι θεωρούν πως τόσο η Ελλάδα, όσο και η HP θα έχει οφέλη από τη λειτουργία γραμμών συναρμολόγησης και στη χώρα μας.

Πολλά από τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούν οι πολυεθνικοί όμιλοι για τη συναρμολόγηση τεχνολογικών προϊόντων παράγονται στην Ευρώπη ή αλλού και μεταφέρονται στην Κίνα, με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους. Μάλιστα, το φαινόμενο έχει τέτοια έκταση που πριν από λίγους μήνες ανώτατο στέλεχος της Κομισιόν είχε επισημάνει πως αν το διμερές εμπορικό ισοζύγιο Ε.Ε. - Κίνας υπολογιστεί με βάση το πού κατασκευάζονται πολλά επιμέρους εξαρτήματα κινεζικών προϊόντων και αντιστρόφως, τότε το εμπορικό έλλειμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Κίνα θα ήταν μειωμένο κατά περίπου 50 δισ. ευρώ!

Ο ίδιος είχε τονίσει πως ενώ το 54% των εξαρτημάτων των συσκευών κινητών τηλεφώνων της Nokia κατασκευαζόταν το 2010 σε χώρες εκτός Κίνας, οι συσκευές έφεραν την επιγραφή «made in China» επειδή συναρμολογούνταν εκεί.

Πέρα από τα οφέλη με το κόστος μεταφοράς, η συναρμολόγηση στην Ελλάδα, λένε τα στελέχη της αγοράς, προσφέρει δύο ακόμα πλεονεκτήματα: ευνοϊκό δασμολογικό καθεστώς καθώς τα προϊόντα θα συναρμολογούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και «απενοχοποίηση του προϊόντος από την όποια αντίληψη έχει ο Ευρωπαίος καταναλωτής για την ποιότητα που συνεπάγεται η χώρα προέλευσης, ειδικά στην περίπτωση ασιατικών brands». Η σφραγίδα «made in EU» («κατασκευασμένο στην Ε.Ε.») ή «assembled in the EU» («συναρμολογημένο στην Ε.Ε.») βολεύει συνεπώς, ποικιλοτρόπως τους κινεζικούς ομίλους.

Στέλεχος με πολυετή πείρα στη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας επισημαίνει και έναν ακόμα παράγοντα: «Μπορούν ταυτόχρονα με μία γραμμή συναρμολόγησης να διαθέτουν και μεγάλες εκθέσεις των προϊόντων τους, όπως κάνουν σήμερα ορισμένες πολυεθνικές στο Ντουμπάι». «Έτσι οι υποψήφιοι πελάτες (οι μεγάλοι εμπορικοί / τεχνολογικοί όμιλοι της Γηραιάς Ηπείρου) θα μπορούν να έρχονται, να βλέπουν τα προϊόντα που θα κυκλοφορήσουν το επόμενο διάστημα και να προγραμματίζουν αντίστοιχα τις παραγγελίες τους», προσθέτει.

Η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί και από την προσπάθεια που καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ενωση για τη στήριξη της βιομηχανίας και την ενίσχυση των μονάδων παραγωγής που βρίσκονται εντός της Γηραιάς Ηπείρου. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα του διεθνούς οίκου Jones Lang LaSalle, το 25% των άμεσων ξένων επενδύσεων σε βιομηχανίες την τελευταία δεκαετία πήγε στην Ευρώπη, ενώ η προστιθέμενη αξία της βιομηχανικής παραγωγής στα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα αυξηθεί κατά 15% μεταξύ του 2011 και του 2021.

Μπορεί οι περιπτώσεις φυγής εργοστασίων από την Κίνα και επιστροφής τους στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ να είναι περιορισμένες, αλλά η τάση είναι εμφανής, υποστηρίζουν όσοι παρακολουθούν το φαινόμενο.

Οι αναλυτές της LaSalle αναφέρουν σειρά πρόσφατων παραδειγμάτων όπως η γαλλική εταιρεία ηλεκτρικών ποδηλάτων Veloscoot, η οποία αποφάσισε προ διετίας να μεταφέρει την παραγωγή από την Κίνα στη Γαλλία, ή η βιομηχανία τροφίμων Symingtons, η οποία επέστρεψε στη Βρετανία εξαιτίας του κόστους μεταφοράς, του φθηνού τοπικού νομίσματος και των αυξανόμενων μισθών στην Κίνα. Η Steiff, η γνωστή γερμανική εταιρεία παιχνιδιών, που το 2004 είχε μεταφέρει τμήμα της παραγωγής στην Κίνα, ανακοίνωσε τέσσερα χρόνια αργότερα πως φεύγει εξαιτίας θεμάτων που συνδέονται με την ποιότητα και το αυξημένο κόστος. Η παραγωγή μεταφέρθηκε τελικά σε Πορτογαλία και Τυνησία.

Οι όροι

Η κινεζική πλευρά ζητεί πρόσθετες επενδύσεις ώστε να αυξηθεί η ποιότητα και η αξιοπιστία του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου, όπως προέκυψε και από την προχθεσινή συνάντηση με τον υφυπουργό Ανάπτυξης Ν. Μηταράκη. Μάλιστα, επανέλαβε όσα είχε υποστηρίξει και στο παρελθόν περί δυνατότητας χρηματοδότησης των έργων υπό την προϋπόθεση πως θα εμπλακούν κινεζικοί όμιλοι. Το ίδιο μοντέλο ακολουθούν εξάλλου οι Κινέζοι σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Σερβία, όπου έχουν υπογράψει σχετικές συμφωνίες για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου.

Όσο για το πού μπορούν να εγκατασταθούν οι γραμμές συναρμολόγησης - ελαφράς μεταποίησης, στην αγορά logistics επισημαίνουν τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα δύο «mega-projects», τα μεγάλα «Επιχειρηματικά Πάρκα Εφοδιαστικής Αλυσίδας Εθνικής Εμβέλειας» στο Θριάσιο και στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου (έκτασης άνω των 600 στρεμμάτων έκαστο) στη Θεσσαλονίκη. Για να προχωρήσουν τα έργα πάντως πρέπει να ψηφιστεί το σχέδιο νόμου για την εφοδιαστική αλυσίδα και να υπογραφεί σωρεία υπουργικών αποφάσεων.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει πως τα δύο Επιχειρηματικά Πάρκα θα πολεοδομηθούν και τμήματά τους θα παραχωρούνται σε ενδιαφερόμενους επενδυτές μέσω συμβάσεων παραχώρησης. Προβλέπεται, επίσης, πως εντός των Πάρκων θα μπορούν να λειτουργήσουν και μονάδες ελαφράς μεταποίησης (π.χ. ανασυσκευασία, συναρμολόγηση). Έτσι θα αυξηθεί και η προστιθέμενη αξία που μένει στην ελληνική οικονομία, η οποία σε διαφορετική περίπτωση θα έχει μόνο τα έσοδα από τη διαμετακόμιση εμπορευμάτων (π.χ. από τον Πειραιά προς την Κεντρική Ευρώπη).