Ολες οι αλλαγές για ΦΠΑ, τεκμήρια και φόρο κληρονομιάς

Το τιμολόγιο εκδόθηκε. Η αμοιβή όμως δεν πληρώθηκε, ούτε βέβαια και ο ΦΠΑ που αναλογεί. Ο φορολογούμενος όμως που έχει εκδώσει το τιμολόγιο καλείται να καταβάλει αμέσως (ανάλογα με τα τηρούμενα βιβλία τον επόμενο μήνα ή το επόμενο τρίμηνο) τον ΦΠΑ που αναλογεί.

Δεν έχει τη ρευστότητα να το κάνει, αρχίζουν να τρέχουν τα πρόστιμα και οι τόκοι, ο φορολογούμενος προσφεύγει στα δικαστήρια για να βρει το δίκιο του και η Φορολογική Διοίκηση προσπαθεί με περιορισμένες πιθανότητες επιτυχίας, ιδίως στη στενωπό της κρίσης, να εισπράξει ληξιπρόθεσμες οφειλές από ΦΠΑ που υπερβαίνουν τα 15 δισ. ευρώ.

Αδιέξοδο...

Τον παραπάνω φαύλο κύκλο επιχειρεί να σπάσει τώρα το υπουργείο Οικονομικών με την τροπολογία που κατέθεσε χθες το βράδυ στη Βουλή. Υλοποιώντας την πρόσφατη εξαγγελία του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά καθιερώνει την προαιρετική δυνατότητα των φορολογουμένων να καταβάλουν τον ΦΠΑ τον χρόνο που θα τον εισπράξουν. Όσο δεν τον καταβάλλουν βέβαια, δεν μπορεί για κανέναν από τους συναλλασσόμενους αυτός να εκπέσει.

Η ιδέα δεν είναι ελληνικής έμπνευσης. Αντίστοιχα μοντέλα εφαρμόζονται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Μάλτα με τις «ευλογίες» της Ε.Ε. και σχετικής κοινοτικής οδηγίας.

Με άλλες διατάξεις των δύο συνολικά τροπολογιών που κατατέθηκαν χθες, δίνεται... άφεση φόρου για όσους είχαν πραγματικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή τεκμαρτό έως 9.500 ευρώ πέρυσι και κινδύνευαν να πληρώσουν δυσανάλογα υψηλό φόρο λόγω τεκμηρίων (εξαιρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες). Παράλληλα, προσαρμόζονται στην πραγματικότητα φόρος πολυτελείας και τεκμήρια για όσους έχουν αγοράσει μεταχειρισμένο αυτοκίνητο από τον ΟΔΔΥ, διευκολύνεται η μεταβίβαση ακινήτου στο Δημόσιο από φορολογούμενους οι οποίοι οφείλουν φόρο κληρονομιάς για να πατσίσουν το χρέος τους εφόσον δεν έχουν μετρητά για να ξοφλήσουν.

Τέλος, διευθετείται το πρόβλημα που είχε ανακύψει για περίπου 300 επιχειρήσεις οι οποίες είχαν προσφύγει στην Επιτροπή του άρθρου 70 για διοικητική επίλυση της διαφοράς τους, αλλά η υπόθεσή τους δεν εξετάστηκε έως το τέλος του 2013, οπότε η Επιτροπή κατέβασε ρολά.

Πώς θα δουλεύει το νέο σύστημα ΦΠΑ

Το ταβάνι τζίρου προκειμένου υποκείμενος σε ΦΠΑ να κάνει χρήση των νέων διατάξεων ορίζεται στα 500.000 ευρώ. Ο αρμόδιος υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης είχε αναφέρει προ ημερών ότι σε δεύτερο χρόνο το όριο αυτό μπορεί να διευρυνθεί στα 2 εκατ. ευρώ. Προς το παρόν μιλάμε για 500.000 ευρώ τζίρο.

Γι' αυτούς τους φορολογούμενους παρέχεται η επιλογή να καταβάλλουν τον ΦΠΑ κατά τον χρόνο είσπραξης της αντιπαροχής.
Το νέο σύστημα ορίζει πως για όσα πρόσωπα ενταχθούν σε αυτό το ειδικό καθεστώς:

1. Ο φόρος καθίσταται απαιτητός κατά τον χρόνο είσπραξης της αντιπαροχής ή μέρους αυτής που αφορά τις πραγματοποιούμενες από τα πρόσωπα αυτά φορολογητέες πράξεις.

2. Ο φόρος εισροών εκπίπτει κατά τον χρόνο πληρωμής του τιμήματος ή μέρους αυτού που αφορά τις φορολογητέες πράξεις που λαμβάνουν από άλλους υποκείμενους στον φόρο.

3. Για τους υποκείμενους στον φόρο λήπτες παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών από τα πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς εκπίπτει ο φόρος που αναλογεί στις πράξεις αυτές κατά τον χρόνο πληρωμής του τιμήματος.

Ποιοι εξαιρούνται: Σύμφωνα με τις διατάξεις της τροπολογίας, στο ειδικό καθεστώς δεν υπάγονται οι ακόλουθες πράξεις:

· Παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών οι οποίες απαλλάσσονται από τον φόρο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 22 έως 28.
· Εισαγωγές αγαθών.
· Ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών.
· Πράξεις για τις οποίες υπόχρεος για την καταβολή του φόρου καθίσταται ο λήπτης των αγαθών ή υπηρεσιών.
· Λιανικές πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών.
· Πράξεις για τις οποίες ο τόπος φορολόγησης δεν βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας.

Πώς μπαίνεις στο σύστημα: Η ένταξη στο ειδικό καθεστώς πραγματοποιείται με υποβολή δήλωσης στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, ισχύει από την έναρξη της επόμενης φορολογικής περιόδου και δεν μπορεί να παύσει πριν από τη λήξη της επόμενης διαχειριστικής περιόδου.

Μπλόκο για φοροφυγάδες και για όσους δεν υποβάλλουν δηλώσεις: Στο ειδικό καθεστώς δεν μπορεί να ενταχθεί υποκείμενος στον φόρο ο οποίος αποδεδειγμένα κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων διαχειριστικών περιόδων δεν έχει υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ και εισοδήματος ή καταστάσεις πελατών - προμηθευτών ή έχει υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις που συνιστούν φοροδιαφυγή. Επίσης δεν μπορεί να ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς υποκείμενος στον φόρο πριν από την παρέλευση δώδεκα μηνών από την έναρξη της δραστηριότητάς του.

Τηρούμενα λογιστικά αρχεία: Οι υποκείμενοι στον φόρο που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς υποχρεούνται να τηρούν τα λογιστικά αρχεία τους με τρόπο που να διαπιστώνονται οι εισπράξεις και οι πληρωμές της αντιπαροχής για παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών που πραγματοποιούν ή λαμβάνουν και να παρέχουν ηλεκτρονικά πληροφορίες στη Φορολογική Διοίκηση για τις εν λόγω εισπράξεις και πληρωμές. Επίσης οι υποκείμενοι στον φόρο που λαμβάνουν παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών, από υποκείμενους του ειδικού καθεστώτος, υποχρεούνται να τηρούν τα λογιστικά αρχεία τους με τρόπο που να διαπιστώνονται οι πληρωμές που πραγματοποιούν για τις εν λόγω πράξεις και να παρέχουν ηλεκτρονικά πληροφορίες στη Φορολογική Διοίκηση για τις εν λόγω πληρωμές.

Έξοδος από το σύστημα: Ο υποκείμενος στον φόρο δεν μπορεί να παραμείνει στο ειδικό καθεστώς στην περίπτωση που δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις, όπως ορίζονται από αυτό ή υποπίπτει σε φορολογικές παραβάσεις που συνιστούν φοροδιαφυγή. Στην περίπτωση αυτή η Φορολογική Διοίκηση ενημερώνει εγγράφως και αιτιολογημένα τον υποκείμενο και η έξοδος από το καθεστώς ισχύει από τη φορολογική περίοδο που έπεται της εν λόγω ειδοποίησης. Επίσης, το ειδικό καθεστώς παύει να ισχύει για την επόμενη διαχειριστική περίοδο για υποκείμενους στον φόρο οι οποίοι κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο πραγματοποίησαν ακαθάριστα έσοδα πάνω από πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ. Ο υποκείμενος στον φόρο μπορεί να ζητήσει την έξοδό του από το ειδικό καθεστώς με δήλωση που υποβάλλει στη Φορολογική Διοίκηση και η έξοδος αυτή θα ισχύει από την επόμενη διαχειριστική περίοδο.

Τεκμήρια, φόρος κληρονομιάς και... άλλα

Με άλλες διατάξεις των τροπολογιών που κατατέθηκαν χθες:

· Σβήνουν τα τεκμήρια για χαμηλά εισοδήματα. Θα φορολογηθούν φέτος με την κλίμακα των μισθωτών φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2013 πραγματικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ ή τεκμαρτό έως 9.500 ευρώ. Εξαιρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες. Με τη διάταξη αυτή επί της ουσίας απενεργοποιούνται τα τεκμήρια για χαμηλά εισοδήματα που θα οδηγούσαν σε δυσανάλογα υψηλούς φόρους όπως άλλωστε και η προκαταβολή φόρου. Θα καλύπτονται από το αφορολόγητο των μισθωτών. Απαραίτητη προϋπόθεση η συλλογή αποδείξεων.

· Εκτός τεκμηρίων οι κάτοικοι αλλοδαπής. Για τη χρήση του 2013 δεν θα εφαρμοστούν τα τεκμήρια για φυσικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία εκτός Ελλάδας.

· Ακίνητα για πληρωμή φόρου κληρονομιάς. Μέχρι σήμερα φορολογούμενος ο οποίος δεν μπορούσε να πληρώσει με μετρητά τον φόρο κληρονομιάς μπορούσε να εκχωρήσει στο Δημόσιο ακίνητο το οποίο κατά ποσοστό τουλάχιστον 50% θα το είχε κληρονομήσει. Με τις αλλαγές που προωθούνται θα μπορεί να εκχωρεί οποιοδήποτε «αξιόλογο», εντός σχεδίου πόλης και χωρίς υποθήκη ή προσημείωση ακίνητο ανεξάρτητα αν το έχει κληρονομήσει και χωρίς περιορισμούς ποσοστών.

· Λιγότερα τεκμήρια και φόρος πολυτελείας. Για αυτοκίνητα τα οποία αγοράστηκαν μεταχειρισμένα από τον ΟΔΔΥ, ως πρώτο έτος κυκλοφορίας δεν θα λογίζεται το έτος που αναγράφεται στην άδεια κυκλοφορίας κατά τη μεταβίβαση. Φόρος πολυτελείας και τεκμήρια θα υπολογίζονται με βάση το έτος το οποίο πραγματικά πρωτοκυκλοφόρησε το αυτοκίνητο στην Ελλάδα ή σε χώρα της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ.

· Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης. Μέσα σε 30 ημέρες φορολογούμενοι οι οποίοι είχαν προσφύγει στην Επιτροπή του άρθρου 70 και οι υποθέσεις τους δεν εξετάστηκαν έως το τέλος του 2013, οπότε καταργήθηκε η Επιτροπή, μπορούν να προσφύγουν στην Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών. Πρόκειται για περίπου 300 επιχειρήσεις οι οποίες απειλούνταν με υψηλά πρόστιμα.