Το σχέδιο για αλλαγές στο Σύνταγμα και οι αντιδράσεις

Ήταν 3 Σεπτεμβρίου του 1843, πριν από 171 χρόνια, όταν η χώρα μας αποκτούσε το πρώτο της Σύνταγμα και την πρώτη της εκλεγμένη κυβέρνηση. Την ημερομηνία αυτή του τρέχοντος έτους αποφάσισε ο Αντώνης Σαμαράς, με προφανείς συμβολικούς λόγους, για να ξεκινήσει ο διάλογος για την επικείμενη αναθεώρηση του Συντάγματος.

Την ανακοίνωση αυτή, μαζί με τις τριάντα προτάσεις που θέτει η Ν.Δ., έκανε ο πρωθυπουργός κατά τη χθεσινή εκδήλωση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας «Κωνσταντίνος Καραμανλής», δίνοντας το έναυσμα για τη διαδικασία διαμόρφωσης του νέου καταστατικού χάρτη της χώρας.

Οι συνθήκες, όπως εκτιμούν στη Συγγρού, είναι πλέον ώριμες για να ανοίξει ένα τέτοιο μείζον θέμα, καθώς η κοινωνία όχι απλώς αποδέχεται, αλλά και απαιτεί πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις στη μάχη εξυγίανσης του πολιτικού μας συστήματος. Είναι ένα αίτημα πολλών ετών κι ο κ. Σαμαράς το είχε ήδη θέσει από το 2010 στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια, ενώ είχε εκτενώς συζητηθεί και στον περσινό προσυνεδριακό διάλογο της Ν.Δ. σε ειδική θεματική εκδήλωση στο Ναύπλιο.

Ο λόγος που ανασύρεται αυτήν τη στιγμή από το συρτάρι ασφαλώς έχει να κάνει και με τη στρατηγική την οποία έχει επιλέξει να ακολουθήσει ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Ν.Δ., λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, καθώς θεωρεί δεδομένο ότι οι συγκεκριμένες προτάσεις μόνο πολιτικά οφέλη μπορούν να προσφέρουν και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών τις αντιμετωπίζει θετικά.

Η συνταγματική αναθεώρηση, σύμφωνα με τον κ. Σαμαρά, πρέπει να ξεκινήσει από αυτήν τη Βουλή και να ολοκληρωθεί στην επόμενη, καθώς «το σημερινό Σύνταγμα έχει κλείσει τον κύκλο του, όπως έκλεισε τον κύκλο της και η πολιτική των μνημονίων».

Τους άξονες του σχεδίου, που παρουσίασε χθες, είχε επεξεργαστεί ο αντιπρόεδρος της Ν.Δ. και υπουργός Άμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος, με την ιδιότητα του προέδρου της επιτροπής που είχε συσταθεί από τον πρωθυπουργό και εν πολλοίς οι προτάσεις που ανακοινώθηκαν χθες προέρχονται από τις τότε εισηγήσεις.

Ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε πολλάκις στη Νέα Ελλάδα που οραματίζεται και στην ανάγκη «το νέο Σύνταγμα να θεμελιώσει την εθνική συναίνεση στα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίζει το έθνος μας».
Αυτή τη συναίνεση που επιζητεί, πάντως, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα τη βρει από τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις.

Και αν λάβει κανείς υπ' όψιν του ότι για να εγκριθεί μια πρόταση για αναθεώρηση απαιτείται να συγκεντρώσει τουλάχιστον 180 ψήφους, δηλαδή τα 3/5 της Βουλής, μπορεί εύκολα να καταλάβει πως το εγχείρημα του πρωθυπουργού δεν είναι καθόλου εύκολο. Γιατί ακόμα και να συμφωνήσει το ΠΑΣΟΚ, που είναι και το πιο πιθανό, δεν αρκεί, αφού απαιτείται ευρεία συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων. Και κάτι τέτοιο, τουλάχιστον με τα τωρινά δεδομένα, δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Υπενθυμίζεται πως η προαναγγελία της χθεσινής ανακοίνωσης του πρωθυπουργού των θέσεων της Ν.Δ. είχε προκαλέσει αφορμή για ενδοκυβερνητική κόντρα την περασμένη εβδομάδα. Κι αυτό διότι το ΠΑΣΟΚ φέρεται να είχε έτοιμες προς δημοσιοποίηση τις δικές του προτάσεις και είδε να χάνει την πρωτοβουλία των κινήσεων, παρόλο που επί της ουσίας δεν δείχνει να διαφωνεί.

Ο ΣΥΡΙΖΑ από την άλλη εκτιμά ότι με την πρωτοβουλία του αυτή ο κ. Σαμαράς θέλει να αποπροσανατολίσει και να αλλάξει εσκεμμένα την ατζέντα από τα καθημερινά μεγάλα προβλήματα των πολιτών. Ως εκ τούτου, αποφεύγει να μπει στον διάλογο για τις αλλαγές στο Σύνταγμα, τις οποίες, όπως λένε, θα μελετήσουν και θα κάνουν πράξη όταν αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας. Και μπορεί στην Κουμουνδούρου να μην είναι αρνητικοί σε συγκεκριμένα ζητήματα όπως η μείωση του αριθμού των βουλευτών ή η κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, ωστόσο είναι και άλλα καυτά θέματα, λόγου χάρη η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, ζήτημα για το οποίο το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα είναι σφόδρα αντίθετο και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να συναινέσει.

Τη χθεσινή μέρα, εξάλλου, επέλεξε και ο Φώτης Κουβέλης να καταθέσει τις δικές του πέντε προτάσεις για αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος, που εν πολλοίς συμπλέουν με τις προτάσεις Σαμαρά, αλλά ακόμα είναι πολύ νωρίς για να ξεκαθαριστεί ποια θα είναι η στάση του τέσσερις μήνες μετά.