ΥΠΟΙΚ: Ποιες λύσεις εξετάζει μετά τις δικαστικές «βόμβες»

Μετά τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για τους ένστολους, ακολούθησε αυτή του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία κρίνει αντισυνταγματικές  τις περικοπές και των συντάξεων των δικαστικών λειτουργών.

Πρόκειται για τις αναδρομικές, από την 1η Αυγούστου 2012, περικοπές των συντάξεων των δικαστών, εισαγγελέων και των μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Αν και τα μαντάτα δεν έχουν φθάσει ακόμα επισήμως στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να αρχίσει τους υπολογισμούς για το δημοσιονομικό κόστος αυτών των αποφάσεων, το οποίο μπορεί να ξεπεράσει συνολικά τα 500 εκατ. ευρώ. Μόνο τα αναδρομικά που δικαιούνται οι ένστολοι για το διάστημα από τον Αύγουστο του 2012 έως τον Δεκέμβριο του 2014 υπολογίζονται σε 186 εκατ. ευρώ.

Τα σενάρια που συζητιούνται στο υπουργείο Οικονομικών είναι η χρονική μετακίνηση της εφαρμογής της απόφασης, η εξοικονόμηση του κόστους αποκατάστασης από άλλες περικοπές στις αποδοχές των ενστόλων, αλλά και η ακραία λύση του νέου μισθολογίου.

Το τελευταίο σενάριο ωστόσο δεν φαίνεται να κερδίζει έδαφος, καθώς τα συγκυβερνώντα κόμματα -κυρίως η Ν.Δ.- δεν θέλουν να συγκρουστούν μετωπικά με το κύριο σώμα της εκλογικής τους πελατείας.

Συνεχή τα χτυπήματα

Το σίγουρο είναι ότι για την κυβέρνηση οι πονοκέφαλοι των δικαστικών αποφάσεων είναι συνεχείς. Μπορεί το μνημόνιο να έχει κριθεί συνταγματικό, για λόγους «εθνικού συμφέροντος», ωστόσο τα τμήματα και η ολομέλεια του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου, όπως και το Ελεγκτικό Συνέδριο εκδίδουν σωρεία αποφάσεων που κρίνουν αντισυνταγματικές επιμέρους, πλην όμως σημαντικές, διατάξεις του μνημονίου

Η πρώτη εφεδρεία, ένα από τα βασικά νομοθετικά εργαλεία για τη διαχείριση της Δημόσιας Διοίκησης που προβλέφθηκε το 2011, κρίθηκε αντισυνταγματική και παράνομη. Παρά το γεγονός ότι αφορά μόνο 480 υπαλλήλους, πολλοί εκ των οποίων έχουν συνταξιοδοτηθεί, η απόφαση ανοίγει τον δρόμο για επανατοποθέτησή τους στις υπηρεσίες τους αλλά και για διεκδίκηση των περικοπών που έγιναν στους μισθούς τους όταν ήταν σε καθεστώς εφεδρείας λαμβάνοντας το 70% της αμοιβής τους.

Έτερη προβληματική απόφαση για την κυβέρνηση ήταν αυτή που εκδόθηκε από το ΣτΕ και αφορούσε την επιβολή του Ειδικού Τέλους Μείωσης Ατμοσφαιρικής Ρυπανσης (ΕΤΜΕΑΡ). Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι η επιβολή του ΕΤΜΕΑΡ είναι παράνομη και αντισυνταγματική καθώς πρόκειται για φόρο και όχι για ανταποδοτικό τέλος. Η απόφαση έχει παραπεμφθεί, λόγω σπουδαιότητας, στην ολομέλεια του ΣτΕ και αναμένονται εξελίξεις.

Ούτε οι μειώσεις στα εφάπαξ γλίτωσαν από τη Θέμιδα. Πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ έβαλε φρένο σε νέες μειώσεις των εφάπαξ. Η απόφαση αφορά ταμεία που στηρίζονται μόνο από τις εισφορές των εργαζομένων (ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΛΤΑ, ταμείο τραπεζοϋπαλλήλων, στρατιωτικών, έντεκα φορέων πρόνοιας ιδιωτικών υπαλλήλων, ξενοδοχοϋπαλλήλων, εμποροϋπαλλήλων και εργαζομένων στα λιμάνια).

Με βάση την απόφαση ανοίγει ο δρόμος για τη μείωση των εισφορών που επιβάλλονται στις πρόσθετες απολαβές των ασφαλισμένων για τη λήψη του εφάπαξ στην περίπτωση που οι εν λόγω πρόσθετες αποδοχές τους έχουν μειωθεί. Και το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε αντισυνταγματική την περικοπή του εφάπαξ σε 20.521 δημοσίους υπαλλήλους, γεγονός που θα προκαλέσει μπαράζ προσφυγών οι οποίες πιθανότατα θα κοστίσουν στα κρατικά ταμεία.

Στο επίκεντρο βρέθηκε και η φορολόγηση των επιδομάτων των πανεπιστημιακών που αφορούν τη συμμετοχή τους σε συνέδρια και σε ενημέρωση της βιβλιοθήκης. Σύμφωνα με την απόφαση, τα επιδόματα αυτά δεν θεωρούνται εισόδημα και ως εκ τούτου δεν θα πρέπει να φορολογούνται, με αποτέλεσμα το Δημόσιο τώρα να καλείται να τα επιστρέψει ως αχρεωστήτως εισπραχθέντα.

Ιδιαίτερη αίσθηση και έντονη κριτική έχει προκαλέσει η απόφαση του Μισθοδικείου που αποτελείται από δικαστές και πανεπιστημιακούς και αποφάσισε να επανέλθουν οι αποδοχές των δικαστικών στα επίπεδα του Ιουλίου του 2012. Επιπλέον κρίθηκε ότι θα πρέπει το 25% των ακαθάριστων αποδοχών τους να είναι αφορολόγητο, δηλαδή να ισχύσει και για αυτούς το ευνοϊκό καθεστώς των βουλευτών.

Ειδικότερα, κρίθηκε ότι οι συνεχείς μειώσεις των αποδοχών των δικαστικών λειτουργών που έφτασαν κοντά στο 50% και η υποχρέωση αναδρομικής επιστροφής αποδοχών τους που νόμιμα είχαν εισπράξει είναι αντισυνταγματικές.