Εσπευσμένα στο… χειρουργείο μπαίνει ο ΕΝΦΙΑ

Με αντικειμενικές τιμές έως και δέκα φορές υψηλότερες από τις πραγματικές υπολογίστηκε ο ΕΝΦΙΑ σε χωριά ολόκληρα, από τα Τρίκαλα και τη Φλώρινα, έως την Ηλεία, την Κεφαλονιά και την Εύβοια, με αποτέλεσμα χιλιάδες φορολογούμενοι να βρίσκονται στα πρόθυρα… εγκεφαλικών και οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος να γίνονται αποδέκτες κυμάτων οργής.

Το υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζει τα λάθη, τα αποδίδει σε κενά στον νόμο και δεσμεύεται για διορθώσεις ακόμα και με νομοθετική παρέμβαση αν χρειαστεί. Η ζημιά για την κυβέρνηση, όμως, είναι ήδη μεγάλη.

Φορολογούμενοι με τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ ανά χείρας μεταφέρουν την οργή τους στους τοπικούς βουλευτές, οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν σπάσει τα τηλέφωνα στην οδό Νίκης, στην έδρα του Γκ. Χαρδούβελη, στην Καραγιώργη Σερβίας τόσο στο γραφείο του υφυπουργού Γ. Μαυραγάνη, όσο και στο γραφείο της ΓΓΔΕ Κ. Σαβαΐδου, αλλά και στο Μέγαρο Μαξίμου.

Ήδη 3 βουλευτές της Ν.Δ. (ο Ηλίας Βλαχογιάννης από τα Τρίκαλα, ο Ευστάθιος Κωνσταντινίδης από τη Φλώρινα και η Διονυσία Αυγερινοπούλου από την Ηλεία) έστειλαν επιστολές διαμαρτυρίας στον υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, ενώ ο τομεάρχης οικονομίας του ΠΑΣΟΚ Φίλιππος Σαχινίδης ζήτησε συνάντηση για το θέμα του ΕΝΦΙΑ από τον κ. Χαρδούβελη.

Στο Μέγαρο Μαξίμου χθες το απόγευμα βρέθηκε εσπευσμένα ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να περιορίσει τις «φωτιές» του ΕΝΦΙΑ πριν λάβουν μεγαλύτερες διαστάσεις.

Τα περιστατικά που αναδεικνύουν οι ίδιοι οι φορολογούμενοι είναι από τραγελαφικά έως εξοργιστικά και είναι σαφές ότι αν δεν γίνουν αμέσως διορθώσεις ο κίνδυνος να μείνουν στα «βερεσέδια» των ληξιπρόθεσμων εκατομμύρια βεβαιωμένες οφειλές είναι παραπάνω από ορατός.

Πέραν των λαθών που οφείλονται σε παραλείψεις φορολογουμένων, με κλασικότερη όλων τη μη δήλωση του ορόφου ενός διαμερίσματος, οπότε ο φόρος υπολογίζεται ωσάν το διαμέρισμα να ήταν στον έκτο, με τον υψηλότερο συντελεστή, παρατηρούνται φαινόμενα όπου σε ακίνητα που είναι στα μπετά δεν έχει περάσει η έκπτωση του 60% που προβλέπεται για ημιτελή κτίσματα, ή σε περίπτωση συνιδιοκτησίας τα εκατοστά συμμετοχής στο ακίνητο αθροιζόμενα ξεπερνούν το 100%.

Σε προϊστάμενο εφορίας στο κέντρο της Αθήνας μάλιστα για ένα σπίτι το οποίο κατέχει 50-50 με τη σύζυγό του χρεώθηκε ΕΝΦΙΑ για το 50% στη σύζυγο και 100% για τον ίδιο. Έτσι ο φόρος που βεβαιώθηκε αντιστοιχεί σε ενάμισι σπίτι…

Σε γονείς που έχουν περάσει την ψιλή κυριότητα στα παιδιά τους, ο νόμος ορίζει πως ο φόρος επιμερίζεται στον επικαρπωτή και στον έχοντα την ψιλή κυριότητα. Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, ο φόρος έχει χρεωθεί διπλός.

Το πιο εκτεταμένο φαινόμενο όμως είναι αυτό που αφορά οικόπεδα της περιφέρειας για τα οποία δεν υπάρχει συντελεστής οικοπέδου, ή συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου. Έτσι, ο φόρος υπολογίστηκε με βάση τις αντικειμενικές αξίες των πλησιέστερων πόλεων και ο φόρος εκτοξεύθηκε στα ύψη.

Καραμπινάτα παραδείγματα λάθους

Στο χωριό Μεγάλα Καλύβια Τρικάλων, ο κ. Νίκος Παπανικολάου δεν πίστευε στα μάτια του όταν διαπίστωσε ότι η εφορία υπολογίζει την αντικειμενική αξία των επτά στρεμμάτων στα οποία σπέρνει σιτάρι στα 815.569,60 ευρώ.

Πέρυσι, όπως προκύπτει από το εκκαθαριστικό σημείωμα Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για το ίδιο οικόπεδο, η Φορολογική Διοίκηση προσδιόριζε την αντικειμενική αξία στα 98.670,60 ευρώ.

Προφανώς, ο ΦΑΠ δεν άγγιζε τον κ. Παπανικολάου. Φέτος ως «μεγαλοϊδιοκτήτης» καλείται να πληρώσει 1.254,14 ευρώ κύριο φόρο και 2.159 ευρώ συμπληρωματικό, αφού η ακίνητη περιουσία του υπερβαίνει το όριο των 300.000 ευρώ.

Στα Μεγάλα Καλύβια, χωριό περίπου 2.000 κατοίκων, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι αγρότες, όλα τα εντός σχεδίου χωράφια φαίνεται πως αντιμετωπίζονται από τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων ωσάν να ήταν οικόπεδα στο Καβούρι ή στην Εκάλη.

Ο κ. Χρήστος Καραλής, συνταξιούχος, είχε αγοράσει ένα οικόπεδο 1 στρέμμα και το μεταβίβασε από μισό στους δύο του γιους. Πέρυσι η αντικειμενική αξία για το μισό στρέμμα ήταν 6.474 ευρώ. Φέτος η αντικειμενική για το μισό στρέμμα αυξήθηκε σε 60.965 ευρώ και προκύπτει φόρος 108 ευρώ. Κανονικά ο φόρος θα έπρεπε να είναι λιγότερος από 10 ευρώ.

Αντίστοιχα παραδείγματα φουσκωμένων εκκαθαριστικών παρατηρούνται και σε άλλα χωριά, όχι μόνο στο νομό Τρικάλων. Στους «καμένους» των Τρικάλων συγκαταλέγονται τα χωριά Γόμφοι, Άγιος Προκόπιος, Πολυνέρι και ουδείς γνωρίζει πόσα άλλα.

Στους Γόμφους Τρικάλων, ένας φορολογούμενος καλείται να πληρώσει ΕΝΦΙΑ 3.900 ευρώ για 1 στρέμμα οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται μια αγροικία 50 τ.μ., ενώ στον Άγιο Προκόπιο Τρικάλων, σε σπίτι 40 τ.μ. η αντικειμενική αξία από τα 8.000 ευρώ πέρυσι έκανε άλμα στα 38.000 ευρώ φέτος. Το ίδιο και ο φόρος.

Όλη η Καρυστία με τιμές Κολωνακίου

Σε όλα τα δημοτικά διαμερίσματα στην Κάρυστο, στο Μαρμάρι, στο Αλιβέρι, στο Αυλωνάρι, στην Κύμη, σε όλη την Καρυστία δηλαδή, όπως αναφέρει ο βουλευτής Εύβοιας της Ν.Δ. Κώστας Μαρκόπουλος, «χρεώθηκε στην ακίνητη περιουσία υπέρογκος και άδικος φόρος».

Στο δημοτικό διαμέρισμα Δάφνης, οι πολίτες φορολογήθηκαν με αντικειμενική αξία 60.000 ευρώ το στρέμμα έναντι 10.000 ευρώ πέρυσι, στο Αυλωνάρι η «ταρίφα» της εφορίας από τα 7.000 ευρώ έκανε άλμα στα 70.000 ευρώ και στο Γραμπιά Καρύστου από τα 35.000 ευρώ οι αντικειμενικές αξίες εκτοξεύτηκαν στα 85.000 ευρώ.

Αντίστοιχα παραδείγματα καταγράφονται στο Καρπενήσι, αλλά και στην Κεφαλονιά και ουδείς γνωρίζει σε πόσες άλλες περιοχές της χώρας.

Στην Κεφαλονιά, στην κοινότητα Λειβαθούς, για το 75% ενός οικοπέδου 4 στρεμμάτων εντός του οποίου βρίσκεται ένα παλιό σπίτι 124,42 τετραγωνικών με βοηθητικούς χώρους 32 τ.μ. πέρυσι η αντικειμενική αξία ήταν 118.171,55 ευρώ. Φέτος για το ίδιο ακριβώς ακίνητο, η αντικειμενική εκτοξεύτηκε στα 450.399,05 ευρώ ο κύριος φόρος ΕΝΦΙΑ μόνο για το συγκεκριμένο ακίνητο υπολογίστηκε σε 864,55 ευρώ και επιπλέον 656,32 ευρώ συμπληρωματικού φόρου δεδομένου ότι η ακίνητη περιουσία συνολικά υπερβαίνει σε αξία τα 300.000 ευρώ.

Το ότι πρόκειται για λάθος υπολογισμό του συστήματος είναι σαφές...

Η εξήγηση

Σύμφωνα με τον κ. Μαρκόπουλο, το «τσουρούφλισμα» στα χωριά εξηγείται ως εξής: «Όλες αυτές οι περιοχές και προφανώς πολλές άλλες, δεν είχαν ούτε συντελεστή οικοπέδου, ούτε συντελεστή αξιοποίησης, όπως προβλέπει ο νόμος του ΕΝΦΙΑ, με αποτέλεσμα να λαμβάνονται οι κατώτερες αντίστοιχες τιμές του πλησιέστερου δήμου (Νόμος 4223/2013 αρ.4 κεφ. Β παρ.1 ββ). Όμως, το υπουργείο Οικονομικών δεν 'δανείστηκε' μόνο τους συντελεστές, αλλά και τις αντικειμενικές αξίες των πόλεων και δεν έλαβε υπόψη τις αντικειμενικές αξίες στις επικείμενες περιοχές του 2013 που είναι υπαρκτές».

Η ανακοίνωση του ΥΠΟΙΚ

«Για πρώτη φορά φέτος έγινε μια μεγάλη φορολογική αλλαγή. Με τη θέσπιση ενιαίου φόρου ακινήτων σε κάθε μορφή δικαιώματος επί ακίνητης περιουσίας με βάση ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής της ακίνητης περιουσίας όλων των φορολογουμένων.

Όπως, όμως, είναι φυσικό για τέτοιας έκτασης μεταρρύθμιση, που εφαρμόζεται για πρώτη φορά, προκύπτουν προβλήματα, σφάλματα και στρεβλώσεις. Όλα αυτά θα αντιμετωπιστούν, πάντα με κριτήριο την εξάλειψη των αδικιών.

Τα προβλήματα που εμφανίζονται είναι δύο κατηγοριών:

I. Σφάλματα και παραλείψεις στην υποβολή των δηλώσεων από την πλευρά των φορολογουμένων. Όπως, για παράδειγμα, όπου δεν έγινε σαφής καταγραφή ψιλής κυριότητας και επικαρπίας ή όπου έγιναν λάθη σε επιφάνειες, ορόφους, προσόψεις και έτος κατασκευής ή λανθασμένη συμπλήρωση στοιχείων οικοπέδου σε διαμέρισμα πολυκατοικίας.

II. Στρεβλώσεις και προβλήματα, που οφείλονται στη μη εξαντλητική κάλυψη όλων των ειδικών περιπτώσεων του νόμου.

Έτσι προέκυψαν υπερβολικές επιβαρύνσεις, ειδικά σε μερικές περιπτώσεις οικοπέδων στην περιφέρεια. Και αναδείχθηκαν τώρα που έγινε για πρώτη φορά λεπτομερής ηλεκτρονική επεξεργασία όλων των δεδομένων.

Όλα αυτά θα αντιμετωπιστούν ως εξής:

I. Σφάλματα ή και παραλείψεις που έγιναν στις ηλεκτρονικές δηλώσεις των φορολογουμένων μπορούν να διορθωθούν με τροποποιητικές δηλώσεις τους μέχρι 30 Νοεμβρίου. Ασφαλώς χωρίς πρόστιμο και με συμψηφισμό των μέχρι τότε πληρωμών τους με το τελικό σύνολο της οφειλής και επιστροφή φόρου, αν έως τότε έχουν πληρώσει ήδη παραπάνω. Η ημερομηνία πρόσβασης στο ηλεκτρονικό σύστημα για τις τροποποιητικές δηλώσεις θα ανακοινωθεί σύντομα από τη Γ.Γ.Δ.Ε.

II. Αντίστοιχα, όπου υπάρχουν στρεβλώσεις από κενά ή παραλείψεις της Διοίκησης, θα γίνουν διορθωτικές παρεμβάσεις το ταχύτερο, όπως και συνέβη προ δεκαπενθημέρου με νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών, όπου διορθώθηκε παράλειψη του αρχικού φορολογικού νόμου που αφορούσε σε περισσότερο από δύο εκατομμύρια φορολογούμενους. 

Τελικός στόχος να εξαλειφθούν ταχύτατα και πλήρως όλες οι πιθανές αδικίες».

* Δείτε παραδείγματα εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ και συγκρίσεις με τον ΦΑΠ του 2013 στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.