ΣτΕ: «Παγώνουν» προσωρινά οι αποφάσεις για πλαφόν συνταγογράφησης

Η Επιτροπή Αναστολών της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ' αριθμ. 274/2014 απόφασή της έκανε μερικά δεκτές τις αιτήσεις του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών με τις οποίες ζητούν να ανασταλεί η απόφαση του υπουργού Υγείας Μάκη Βορίδη και η απόφαση του ΕΟΠΥΥ για «τον καθορισμό ελαχίστων ποσοστιαίων ορίων συνταγογράφησης φαρμάκων δραστικών ουσιών οι οποίες δεν τελούν υπό καθεστώς προστασίας και καθορισμό ορίου δαπάνης συνταγογράφησης φαρμάκων».

Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι παραμένει σε ισχύ η επίμαχη υπουργική απόφαση ως προς το σκέλος εκείνο που καθορίζει τα όρια στη φαρμακευτική δαπάνη εκάστου γιατρού που συνταγογραφεί για τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ.

Παράλληλα, η Ολομέλεια -με πρόεδρο τον Σωτήρη Ρίζο και εισηγητή τον Σύμβουλο Επικρατείας Ηλία Μάζο- επισημαίνει στην απόφαση που καθαρογράφηκε σήμερα ότι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που ανάγονται στην αποτροπή πιθανολογούμενης βλάβης της υγείας των πολιτών, επιβάλλουν να «παγώσουν» προσωρινά οι αποφάσεις για το πλαφόν στη συνταγογράφηση των δραστικών ουσιών ανά ιατρό κ.λπ., κατά το σκέλος εκείνο που προβλέπουν τον καθορισμό μηνιαίων ανά ιατρό ελαχίστων ποσοστιαίων ορίων συνταγογράφησης φαρμάκων δραστικών ουσιών («off-patent» και γενόσημα).

Επίσης, αναφέρεται στην απόφαση της Ολομέλειας ότι παραμένει σε ισχύ η υποχρέωση των γιατρών και φαρμακοποιών «να εφαρμόζουν απαρεγκλίτως τις διατάξεις για τη συνταγογράφηση με βάση τη δραστική ουσία».

Σύμφωνα με το ΑΠΕ, η απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ ισχύει μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί των προσφυγών (αιτήσεων ακυρώσεως) που έχουν καταθέσει οι δυο ιατρικοί φορείς και θα συζητηθεί στην ολομέλεια του ΣτΕ, το πρώτο δεκαήμερο του ερχόμενου Νοεμβρίου.

Υπενθυμίζεται ότι από 28 Ιουνίου 2014 με προσωρινή διαταγή του κ. Ρίζου είχαν «παγώσει» οι επίμαχες αποφάσεις για το πλαφόν στη συνταγογράφηση, ενώ και στο παρελθόν είχε δοθεί από το ΣτΕ ανάλογη αναστολή υπουργικής απόφασης για το πλαφόν στη συνταγογράφηση.

Να σημειωθεί ότι με τις δύο επίμαχες αποφάσεις τίθενται συγκεκριμένα όρια δαπάνης των φαρμάκων που μπορεί να γράφει ένας γιατρός ανά ασφαλισμένο κάθε μήνα και τα οποία εξαρτώνται από την ειδικότητά του και την περιφερειακή ενότητα της χώρας στην οποία δραστηριοποιείται.

Η Ολομέλεια αναφέρει ότι ο καθορισμός με την παράγραφο 1 της επίμαχης υπουργικής απόφασης (Υ9/οικ.53768/18.6.2014) «των μηνιαίων ανά ιατρό ελαχίστων ποσοστιαίων ορίων συνταγογράφησης φαρμάκων δραστικών ουσιών, οι οποίες δεν τελούν υπό καθεστώς προστασίας («off-patent» και γενόσημα), ανεξαρτήτως του αν αποτελεί πρόσφορο μέτρο για την ταχεία αύξηση του μεριδίου αγοράς των γενοσήμων φαρμάκων και μάλιστα σε ποσοστά αντίστοιχα με τον μέσο όρο των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δύναται πάντως να οδηγήσει σε υποβιβασμό του επιπέδου παροχής των υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες».

Και αυτό κυρίως, συνεχίζουν οι δικαστές, γιατί προβλέπεται ότι «το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης... δεν επιτρέπει στον ιατρό να συνταγογραφεί φάρμακα που τον κατατάσσουν κάτω από το καθορισμένο ελάχιστο ποσοστό συνταγογράφησης φαρμάκων με δραστική ουσία εκτός προστασίας», με αποτέλεσμα την έστω και για μικρό χρονικό διάστημα (δηλαδή για το υπόλοιπο διάστημα του μηνός, εφ' όσον με την επίμαχη ρύθμιση καθορίζονται, εντός των θεραπευτικών κατηγοριών, «μηνιαία» ελάχιστα ποσοστιαία όρια συνταγογράφησης φαρμάκων δραστικών ουσιών εκτός προστασίας) αδυναμία των ιατρών να προβαίνουν στην ενδεικνυόμενη για την περίπτωση ορισμένου ασθενούς, κατά τους κανόνες της επιστήμης, συνταγογράφηση φαρμάκου εντός προστασίας («on-patent»), συγκεκριμένης θεραπευτικής κατηγορίας.

Η Επιτροπή, κατόπιν των διαπιστώσεων αυτών και σταθμίσεως «αφ' ενός του δημοσίου συμφέροντος που συνίσταται στη μείωση και τον εξορθολογισμό της δημόσιας δαπάνης για την υγεία και αφ' ετέρου του δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλει την αποτροπή πιθανολογούμενης βλάβης της υγείας των πολιτών», έκρινε ότι πρέπει να ανασταλεί η εκτέλεση της παραγράφου 1 και του παραρτήματος 1 της προσβαλλομένης αποφάσεως Υ9/οικ.53768/18.6.2014 του υπουργού Υγείας.

Αντίθετα, η Ολομέλεια απέρριψε το αίτημα των φορέων των γιατρών να ανασταλεί η δεύτερη παράγραφος της επίμαχης υπουργικής απόφασης με την οποία καθορίζονται όρια στη φαρμακευτική δαπάνη κάθε γιατρού που συνταγογραφεί για τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ.

Αναλυτικότερα, οι δικαστές αποφάνθηκαν ότι με την επίμαχη ρύθμιση της 2ης παραγράφου δεν περιορίζεται υπέρμετρα το δικαίωμα ασκήσεως του ιατρικού επαγγέλματος. Αυτό όμως υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθεί κατά γράμμα η επίμαχη παράγραφος, δηλαδή, ότι όταν υπάρχει υπέρβαση των ορίων της φαρμακευτικής δαπάνης, ο γιατρός θα καλείται από τον ΕΟΠΥΥ να δικαιολογήσει τις συνταγογραφήσεις του. Και σε περίπτωση επανειλημμένων υπερβάσεων μεγάλου ύψους (και όχι για μεμονωμένα περιστατικά) να επιβάλλονται με πλήρως αιτιολογημένη απόφαση κυρώσεις στο γιατρό.

Με τη δεύτερη παράγραφο της επίμαχης υπουργικής απόφασης, προσθέτουν οι δικαστές, δεν προκαλείται στους γιατρούς «υλική ή ηθική βλάβη δυσχερώς επανορθώσιμη σε περίπτωση ευδοκιμήσεως των κρινομένων αιτήσεων ακυρώσεως».

Εκτός όλων αυτών, υπογραμμίζει η Ολομέλεια του ΣτΕ, «λόγοι δημοσίου συμφέροντος, συνιστάμενοι στη λήψη μέτρων για τη μείωση και τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης, επιβάλλουν την άμεση εκτέλεση της επίδικης παραγράφου 2 της προσβαλλομένης υπουργικής αποφάσεως».

ΕΟΠΥΥ: Όριο στη συνταγογράφηση διαγνωστικών εξετάσεων  

Υπουργική απόφαση θέτει όριο στη συνταγογράφηση διαγνωστικών εξετάσεων από τον ΕΟΠΥΥ, με αναλογικά κριτήρια, ανά νομό και ανά πάροχο.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, στόχος της απόφασης είναι «η διαχείριση των κλειστών προϋπολογισμών του ΕΟΠΥΥ και η αποδοτικότερη αξιοποίηση των πόρων που διατίθενται ανά κατηγορία παρόχων».

Έτσι, μετά την κατανομή του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ σε όλες τις κατηγορίες των παρόχων, η νέα υπουργική απόφαση κατανέμει τον προϋπολογισμό των διαγνωστικών εξετάσεων ανά νομό και ανά πάροχο σε όλη τη χώρα. Τα κριτήρια κατανομής είναι αναλογικά, ανά πληθυσμό - ανάγκες αλλά και σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κάθε παρόχου την προηγούμενη χρονιά.

Στην ίδια υπουργική απόφαση εισάγονται κατευθυντήριες οδηγίες, οι οποίες σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΟΠΥΥ προέκυψαν μέσα από εκτεταμένο διάλογο με εκπροσώπους της ιατρικής κοινότητας και βασίζονται στην ελληνική και στη διεθνή ιατρική βιβλιογραφία.

Ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ Δημήτρης Κοντός δήλωσε πως όλοι πρέπει να αντιληφθούν ότι η εποχή των ανοιχτών ανεξέλεγκτων προϋπολογισμών στην υγεία έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. «Η εποχή δηλαδή όπου κάθε γιατρός ανεξάρτητα από ειδικότητα συνταγογραφούσε όσες εξετάσεις ήθελε σε όσους ασθενείς επιθυμούσε και μάλιστα σε αριθμούς ιλιγγιώδεις, πρέπει να αποτελέσει γρήγορα παρελθόν. Η πρακτική αυτή οδήγησε σε τεράστια ελλείμματα τους κλάδους υγείας των ταμείων, αλλά και του ΕΟΠΥΥ στη συνέχεια, μετά την ενοποίησή τους» αναφέρει. Και προσθέτει πως σήμερα, με την υπουργική απόφαση, εισάγονται κατευθυντήριες οδηγίες, αναδρομικός κλινικός έλεγχος, κατανομή πλαφόν ανά νομό και ανά πάροχο και όπου απαιτείται εκπτώσεις (rebate) και επιστροφή (clawback) έτσι ώστε να τηρηθεί ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ.

«Αύριο εγκαθιστούμε διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα, κλινικό έλεγχο σε πραγματικό χρόνο και κλειστούς προϋπολογισμούς χωρίς rebate και clawback» καταλήγει.