Τα σχέδια της κυβέρνησης για ΦΠΑ και ΕΝΦΙΑ

Η κυβέρνηση ψάχνει εναγωνίως το «αντίδοτο» στο πατατράκ του ΕΝΦΙΑ. Γι' αυτό δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία. Όπως δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θέλουν πέριξ της ΔΕΘ ή από το βήμα της ΔΕΘ να παρουσιάσουν τα σχέδια για τις φοροελαφρύνσεις και την ανάπτυξη.

Αν τα δύο πλάνα παντρεύονται, υπό την έννοια ότι οι ελαφρύνσεις δίνουν αναπτυξιακή διάσταση, τόσο το καλύτερο. Σε αυτόν ακριβώς τον καμβά, το «πείραγμα» των συντελεστών του ΦΠΑ συνιστά ιδανική παρέμβαση. Και η ενδεδειγμένη λύση αναζητείται εναγωνίως.

Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης έχει δώσει διάφορα εναλλακτικά σενάρια παρεμβάσεων στον επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Χρ. Στεφανάδη προκειμένου να μετρήσει δημοσιονομικές και αναπτυξιακές επιδράσεις.

Μία από αυτές, αναφέρουν ορισμένες πηγές, θα ήταν η μεταφορά του πειράματος της εστίασης σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα ο κλάδος της οικοδομής. Να μειωθεί δηλαδή ο συντελεστής ΦΠΑ από το 23% στο 13% ή ενδεχομένως σε έναν ενδιάμεσο ειδικό συντελεστή, για αγαθά ή υπηρεσίες που θα πρόσθεταν πόντους ανάπτυξης.

Από τις ασκήσεις επί χάρτου, τίποτα δεν έχει αποκλειστεί. Η τρόικα, για παράδειγμα, πιέζει για την καθιέρωση ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ με κατάργηση όλων των εξαιρέσεων (κυρίως των μειωμένων κατά 30% συντελεστών στα νησιά).

Σύμφωνα με πηγές, από τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικας έχει μετρηθεί στο παρελθόν ότι η καθιέρωση ενός ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ στο 15,5% θα ήταν δημοσιονομικά ουδέτερη. Ο προϋπολογισμός σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν θα έχανε έσοδα. Πολιτικά όμως μια τέτοια λύση θα σήμαινε επιβάρυνση για το καλάθι της νοικοκυράς, αφού τα τρόφιμα θα επιβαρύνονταν με υψηλότερο συντελεστή (σήμερα 13%) ενώ και η παράμετρος των επιβαρύνσεων ΦΠΑ στα νησιά σίγουρα δεν μπορεί να παραγνωριστεί.

Υπό αυτό το πρίσμα, θεωρείται ισοδύναμο της πολιτικής αυτοκτονίας το ενδεχόμενο να καθιερωθεί ένας ενιαίος συντελεστής 19%-21% όπως ανέφεραν κάποια δημοσιεύματα, αυξάνοντας κατακόρυφα το κόστος στα προϊόντα. Γι' αυτό και το υπουργείο Οικονομικών έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν σχεδιάζει την επιβολή ενιαίου ΦΠΑ ή την κατάργηση των εξαιρέσεων. 

«Δεν υπάρχει περίπτωση να αυξηθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα», διεμήνυαν ήδη από χθες το απόγευμα στελέχη με γνώση των διεργασιών που συντελούνται, επιβεβαιώνοντας την αναζήτηση αναπτυξιακών παρεμβάσεων με όχημα τις επιλεγμένες μειώσεις ΦΠΑ.

Στην παρούσα φάση βέβαια, μία βδομάδα πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την τρόικα στο Παρίσι, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Τίποτα επίσης δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο, καθώς το παζλ των φοροελαφρύνσεων είναι σύνθετο.

Το ραντεβού των τριών

Στη σημερινή συνάντηση ανάμεσα στον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλο, παρουσία του υπουργού Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελη -τουλάχιστον σε ένα μεγάλο μέρος αυτής- θα επιχειρηθεί αρχικά να κλείσει το θέμα των αλλαγών στον ΕΝΦΙΑ, το οποίο σέρνεται σχεδόν τέσσερις εβδομάδες και οι καθυστερήσεις στοιχίζουν πολιτικά. Κυρίως βέβαια στοιχίζουν τα λάθη που έγιναν στον νόμο και οδήγησαν σε εκκαθαριστικά πέραν πάσης φαντασίας.

Το Μέγαρο Μαξίμου θέλει να κλείσει η εκκρεμότητα όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών θέλει πριν κλειδώσουν οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ να γνωρίζει με ακρίβεια τι δημοσιονομικό αποτέλεσμα αυτές θα έχουν.

Έτσι, για παράδειγμα, η μείωση κατά 25%-30% στον ΕΝΦΙΑ για μη ηλεκτροδοτούμενα ξενοίκιαστα ακίνητα θα προχωρήσει μόνο εφόσον οδηγεί σε απώλεια εσόδων χαμηλότερη από 100 εκατ. ευρώ.

Στα στάνταρ των αλλαγών επίσης οι περισσότερες δόσεις εξόφλησης του φόρου. Οπως αποφασίστηκε η εξόφληση θα γίνει τελικά σε έξι δόσεις, 2015, ενώ στο τραπέζι είχαν τεθεί περισσότερες δόσεις για οικονομικά αδύναμους.

Δεδομένη θεωρείται επίσης η κατάργηση της υποχρέωσης ασφαλιστικής ενημερότητας προκειμένου να τύχουν απαλλαγών και μειώσεων φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα, τρίτεκνοι, πολύτεκνοι και άτομα με αναπηρία, ενώ απαραίτητες είναι κι οι διορθώσεις σε περίπου 800.000 φορολογούμενους με ακίνητα εκτός αντικειμενικού συστήματος, για τα οποία έγιναν τα γνωστά λάθη και βγήκαν εκκαθαριστικά... μαμούθ.

Μέτρο-μέτρο αξιολόγηση

Ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης είναι ευρύτερα το θέμα των φοροελαφρύνσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός έχει ζητήσει και έχει λάβει αναλυτικό κατάλογο με όλα τα φορολογικά μέτρα τα οποία ελήφθησαν από το 2009 έως σήμερα. Δίπλα σε κάθε ένα αποτυπώνεται η επίπτωσή του στα έσοδα.

Για παράδειγμα, ο φόρος πολυτελείας έχει αποδώσει... αστεία έσοδα 2 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Θεωρείται ότι μετρά τις τελευταίες του ημέρες.

Ακόμα χειρότερα, η εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης εκτιμάται ότι οδήγησε σε απώλεια εσόδων κοντά στα 700 εκατ. ευρώ. Αναζητείται η φόρμουλα μείωσης του φόρου που θα γίνει αποδεκτή από την τρόικα.

Ψηλά στην ατζέντα προτεραιοτήτων βρίσκονται επίσης η έκτακτη εισφορά και το τέλος επιτηδεύματος για ελεύθερους επαγγελματίες, όπου βούληση είναι η σταδιακή μείωσή τους, όπως άλλωστε και οι φορολογικοί συντελεστές για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις. Τον δρόμο της κατάργησης παίρνουν τα τεκμήρια, ενώ αλλαγές σχεδιάζονται ευρύτερα στο ζήτημα της φορολόγησης των Ι.Χ. με έμφαση στα τέλη κυκλοφορίας αλλά και στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης για ιδιοκτήτες με αυτοκίνητα άνω των 1.929 κυβικών εκατοστών.

Συγκεκριμένες προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση έχει υποβάλει στον πρωθυπουργό, σύμφωνα με πληροφορίες, ο υφυπουργός Οικονομικών Γ. Μαυραγάνης, πριν από το καλοκαίρι.