Eurobank: Τροχοπέδη στην ανάκαμψη η διαφθορά στο δημόσιο

Στην 80η θέση σε σύνολο 177 χωρών, συγκαταλέγει την ελληνική οικονομία ο μη κυβερνητικός οργανισμός με την ονομασία «Διεθνής Διαφάνεια, Παγκόσμια Συμμαχία κατά της Διαφθοράς», ως προς το επίπεδο αντίληψης για τη διαφθορά. Αυτό, σύμφωνα με τους αναλυτές της Eurobank εξακολουθεί να αποτελεί τροχοπέδη για την ανάκαμψη. 

Συγκεκριμένα, σε μια κλίμακα μεγέθους από 0 έως 100, όπου η τιμή 0 αντιστοιχεί στο χαμηλότερο επίπεδο διαφάνειας (ή υψηλότερο επίπεδο αντίληψης για την διαφθορά) και η τιμή 100 στο υψηλότερο, η ελληνική οικονομία το 2013 κατέλαβε την 80η θέση σε ένα σύνολο 177 χωρών και ο αντίστοιχος δείκτης διαφάνειας ήταν της τάξης των 40 μονάδων. Τα εν λόγω επίπεδα αντίληψης για την διαφάνεια στον δημόσιο τομέα είναι πολύ πιο χαμηλά σε σύγκριση με τα αντίστοιχα της Ιρλανδίας, την Πορτογαλίας και της Ισπανίας. Πιο συγκεκριμένα, η Ιρλανδία το ίδιο έτος είχε την 21η θέση, η Πορτογαλία την 33η και η Ισπανία την 40η. Οι αντίστοιχοι δείκτες διαφάνειας ήταν της τάξης των 72, 62 και 59 μονάδων αντίστοιχα.

Η Eurobank στο εβδομαδιαίο οικονομικό δελτίο 7 Ημέρες Οικονομία, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη διαφάνεια και τη διαφθορά, ως προς την επιδίωξη για μακροχρόνια ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, θεωρώντας παράλληλα, ενθαρρυντικό στοιχείο το γεγονός ότι το κλίμα αντίληψης για την διαφθορά στον δημόσιο τομέα εμφανίζει σημάδια βελτίωσης.

Επισημαίνει δε, πως η ανταγωνιστικότητα δεν ενισχύεται μόνο με πολιτικές μειώσεως του κόστους παραγωγής, καθώς θεωρούνται εξίσου σημαντικές συνιστώσες, η ποιότητα των θεσμών και η διαφάνεια.

Οι αναλυτές της τράπεζας χαρακτηρίζουν ικανοποιητική την εκτέλεση του Προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2014, επισημαίνουν όμως ότι χρειάζονται αποφάσεις για την πορεία των εσόδων και των δαπανών που θα εξασφαλίζουν την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2014 και μετά, όπως:

• Η αναθεώρηση του πλαισίου του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Σκοπός της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης είναι η εξάλειψη των διαφορετικών εκείνων των ρυθμίσεων που οδηγούν είτε σε χαμηλή αποτελεσματικότητα του ΦΠΑ είτε σε αύξηση της φοροδιαφυγής. Ήδη κάποιες ρυθμίσεις σχετικά με τον ΦΠΑ (απλοποίηση διαδικασίας υποβολής συμπεριελήφθησαν στο Πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε στις αρχές Αυγούστου. Στο επόμενο διάστημα αναμένεται μια λύση που θα συνδυάζει α) μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, β) απλούστευση του συστήματος των πολλών και διαφορετικών συντελεστών ΦΠΑ ώστε το σύστημα να γίνει αποτελεσματικότερο και να περιοριστούν τα περιθώρια φοροδιαφυγής και γ) τη δημοσιονομική ουδετερότητα των ρυθμίσεων ώστε να μην χρειαστεί να αλλάξουν οι στόχοι του Προϋπολογισμού 2014 για τα φορολογικά έσοδα.

• Η αποπληρωμή των νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ΕΟΠΥΥ και η λήψη μέτρων ώστε να μην συνεχισθεί αυτό το φαινόμενο. Χαρακτηριστικό εδώ είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2014οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης έχουν αυξηθεί κατά €0,4 δισ. από το τέλος του 2013 εξαιτίας της αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΕΟΠΥΥ. Μεγάλο μέρος αυτής της αύξησης είναι δυνατό να οφείλεται στην καθυστέρηση αποπληρωμής υποχρεώσεων εξαιτίας της καθυστέρησης στην συμφωνία με την τρόικα. Ας υπενθυμίσουμε όμως εδώ ότι οι νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις βαρύνουν το έλλειμμα της χρονιάς στην οποία έχουν πραγματοποιηθεί. Η αδυναμία εξόφλησης τους μέχρι το τέλος του 2014 είναι πιθανό να έχει επιπτώσεις στην επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση για το 2014.

• Η περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Απαιτείται η μεταφορά αρμοδιοτήτων που μέχρι τώρα υπάγονταν στο Υπουργείο Οικονομικών και την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού της.

• Η ολοκλήρωση της φορολογικής μεταρρύθμισης. Απαραίτητη σε αυτό το σημείο είναι η αποφυγή πισωγυρίσματος σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα αλλά και μέσω της επίλυσης των προβλημάτων που είναι ήδη σήμερα γνωστά και επηρεάζουν αρνητικά την πορεία των εσόδων. Σημειώστε εδώ ότι όποια αλλαγή στους συντελεστές φορολογίας ή στον ειδικό φόρο κατανάλωσης για το πετρέλαιο θέρμανσης είναι αναγκαίο να είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και να μην επιβαρύνει τόσο τον προϋπολογισμό και το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014 ή / και το ήδη γνωστό δημοσιονομικό κενό του 2015.

• Η συνέχιση της μεταρρύθμισης στο συνταξιοδοτικό τομέα ώστε να ενισχυθεί η μελλοντική βιωσιμότητα του και να βελτιωθεί σε όρους ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών και συντάξεων.

• Η συνέχιση εξορθολογισμού των δαπανών για την υγεία μέσω της περαιτέρω μείωσης της φαρμακευτικής δαπάνης. Η μείωση της τελευταίας μπορεί να επιτευχθεί με δράσεις όπως η αύξηση της χρήσης των γενόσημων φαρμάκων κτλ.

Αναφορικά με τον δείκτη Οικονομικού Κλίματος, οι αναλυτές επισημαίνουν πως αν και τον Αύγουστο υποχώρησε στις 101,9 μονάδες από 102,6 τον Ιούλιο, παρέμεινε για τρίτο συνεχή μήνα πάνω από τον ιστορικό μέσο όρο τον 100 μονάδων. Η υποχώρηση σημειώθηκε λόγω των δυσμενέστερων προσδοκιών στον κλάδο της βιομηχανίας, των κατασκευών και της επιδείνωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.