Μεταφορές: Ποια έργα μπορούν να διεκδικήσουν πόρους από την ΕΕ

Τη δυνατότητα χρηματοδότησης για την υλοποίηση μιας σειράς κρίσιμων υποδομών σε σιδηροδρομικό δίκτυο, οδικούς άξονες, λιμάνια και αεροδρόμια, μέσω του νέου χρηματοδοτικού μηχανισμού "Συνδέοντας την Ευρώπη" (Connecting Europe Facility- CEF) έχει για τα επόμενα χρόνια η χώρα μας.

Ανάμεσα σε άλλα έργα η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει πόρους για έργα στο νέο αεροδρόμιο του Ηρακλείου στο Καστέλι, για τα λιμάνια Πειραιά, Θεσσαλονίκης, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου και Πάτρας, για την σιδηροδρομική Εγνατία, καθώς και για διασυνοριακά τμήματα οδικών αξόνων, που συνδέουν τη χώρα μας με γειτονικές χώρες.

Το CEF Μεταφορών θα απορροφήσει συνολικούς χρηματοδοτικούς πόρους 26,2 δισ. ευρώ, το διάστημα 2014 – 2020.

Από το σύνολο των κονδυλίων αυτών, 14,9 δισ. ευρώ είναι διαθέσιμα για όλα τα κράτη της ΕΕ, ενώ ποσό 11,3 δισ. ευρώ πρόκειται να καλύψει δράσεις στις επιλέξιμες χώρες του Ταμείου Συνοχής. Ειδικότερα από τα κονδύλια του Ταμείου Συνοχής, στην Ελλάδα προβλέπεται ότι θα κατευθυνθούν πόροι ύψους 580 εκατομμυρίων ευρώ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε χθες τα κράτη - μέλη να προτείνουν μέχρι τις 26 Φεβρουαρίου σχέδια για την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων με σκοπό τη βελτίωση των ευρωπαϊκών μεταφορικών συνδέσεων.

Τα ελληνικά σχέδια που βρίσκονται στην ατζέντα της ΕΕ

Σύμφωνα με την Κομισιόν στη χώρα μας χρηματοδότηση θα μπορούσαν να λάβουν τα εξής σχέδια:

-Αναβάθμισης του οδικού άξονα Βιντίν-Θεσσαλονίκη-Αθήνα,
-Αναβάθμισης υποδομών στα λιμάνια της Θεσσαλονίκης, της Αθήνας και της Πάτρας,
-Σιδηροδρομικός άξονας Αθήνα-Πάτρα
-Οδικό δίκτυο Ιωάννινα-Κακαβιά
-Οδικός άξονας Κλειδί-Πολύκαστρο, Ευζωνοι,
-Οδικός άξονας Σέρρες-Προμαχώνας-Ελληνοβουλγαρική μεθόριος
-Οδικός άξονας Αλεξανδρούπολη-Κήποι-Ελληνοτουρκική μεθόριος
-Σιδηροδρομικό δίκτυο Εγνατίας Οδού.

Τα σχέδια θα χρηματοδοτηθούν με ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά παράλληλα πρέπει να συνεισφέρουν και τα κράτη μέλη στην υλοποίησή τους. Οι επιλεγείσες προτάσεις και τα ποσά που θα διατεθούν ανά σχέδιο θα ανακοινωθούν το καλοκαίρι του 2015.

Η χρηματοδότηση είναι επικεντρωμένη στους 9 κύριους διαδρόμους μεταφορών, οι οποίοι στο σύνολό τους συνθέτουν ένα κεντρικό δίκτυο μεταφορών, που θα δώσει νέα πνοή στην οικονομία της ενιαίας αγοράς. Βασικός στόχος είναι η εξάλειψη των σημείων κυκλοφοριακής συμφόρησης, η ριζική αλλαγή των συνδέσεων Ανατολής-Δύσης και ο εξορθολογισμός των διασυνοριακών μεταφορών, για τις επιχειρήσεις αλλά και τους πολίτες της ΕΕ.

Πολλαπλάσιες οι πραγματικές ανάγκες χρηματοδότησης

Παρότι η χρηματοδότηση της ΕΕ για τις μεταφορές έχει τριπλασιαστεί και φτάνει τα 26 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020, εν τούτοις τα κονδύλια αυτά θα μπορέσουν να καλύψουν μόνο μικρό μέρος των πραγματικών αναγκών. Οι ανάγκες σε χρηματοδοτικούς πόρους για την δημιουργία ενός δικτύου μεταφορών με καλές επιδόσεις υπολογίζεται ότι είναι πολλαπλάσιες.

Ειδικότερα εκτιμάται ότι το κόστος των υποδομών στην Ένωση για την αντιμετώπιση της ζήτησης μεταφορών ανέρχεται σε περισσότερα από 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2010-2030.

Μόνον η ολοκλήρωση του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) υπολογίζεται ότι απαιτεί περίπου 550 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2020, εκ των οποίων 215 δισεκατομμύρια ευρώ πρέπει να διατεθούν για την εξάλειψη των κύριων σημείων συμφόρησης.

Να σημειωθεί δε, ότι στα ποσά αυτά δεν περιλαμβάνονται οι επενδύσεις σε οχήματα, εξοπλισμό και υποδομές χρέωσης, για τις οποίες ενδέχεται να απαιτηθούν ένα τρισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον.

Έμφαση στο ρόλο του σιδηρόδρομου

Το νέο κεντρικό δίκτυο μεταφορών, που πρέπει να υλοποιηθεί έως το 2030, δίνει έμφαση στις συνδυασμένες μεταφορές, αναδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο του σιδηρόδρομου. Αναλυτικότερα προβλέπεται ότι θα συνδέει:

-94 μεγάλα ευρωπαϊκά λιμάνια με το σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο,
-38 κύριους αερολιμένες με σιδηροδρομικές συνδέσεις με μεγάλες πόλεις
-15.000 χλμ. σιδηροδρομικού δικτύου αναβαθμισμένου σε γραμμές υψηλής ταχύτητας
-35 διασυνοριακά έργα για τη μείωση των κυκλοφοριακών συμφορήσεων.

Αναδεικνύοντας τη σημασία των μεταφορών στην ευημερία των κρατών ο αρμόδιος αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Σιμ Κάλας κάλεσε τα κράτη – μέλη της ΕΕ να αξιοποιήσουν την ευκαιρία χρηματοδότησης, ώστε να αποκτήσουν καλύτερες συνδέσεις. "Οι μεταφορές έχουν θεμελιώδη σημασία για μια αποτελεσματική ευρωπαϊκή οικονομία. Οι περιοχές της Ευρώπης που δεν έχουν καλές μεταφορικές συνδέσεις δεν έχουν πιθανότητες να αναπτυχθούν και να ευημερήσουν» σημείωσε χαρακτηριστικά.