Ιδιωτικοποιήσεις: Ψάχνει τα... 10 δισ. ευρώ η κυβέρνηση

Να αναστήσει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων επιχειρεί η κυβέρνηση, με βαριά καρδιά λόγω του πολιτικού κλίματος, καθώς η τρόικα πιέζει για επιτάχυνση των διαγωνισμών, οι οποίοι παίρνουν συνεχείς παρατάσεις.

Το θέμα συζητήθηκε σε σειρά συσκέψεων που πραγματοποιήθηκαν χθες στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά να συναντάται το βράδυ με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο. Για σήμερα έχει προγραμματιστεί σύσκεψη με την τρόικα η οποία επανέρχεται δριμύτερη και υπενθυμίζει πως μέχρι το 2016, δηλαδή την επόμενη διετία, το ΤΑΙΠΕΔ πρέπει να συγκεντρώσει περί τα 10 δισ. ευρώ.

Προς το παρόν, η νέα διοίκηση του Ταμείου, υπό τους κ. Μανώλη Κονδύλη και Πασχάλη Μπουχώρη, από την ημέρα που διορίστηκε ασχολείται κυρίως με την αναβολή διαγωνισμών, δώδεκα εκ των οποίων σέρνονται από μήνα σε μήνα. Αλλά και στην κυβέρνηση δεν υπήρξε τους τελευταίους μήνες σπουδή για την πρόοδο των διαγωνισμών αρκετοί από τους οποίους έχουν κολλήσει εξαιτίας τοπικών αντιδράσεων, δικαστικών παρεμβάσεων και της προσπάθειας τήρησης πολιτικών ισορροπιών.

Μοναδική ελπίδα για σοβαρή άντληση εσόδων από το ΤΑΙΠΕΔ το επόμενο διάστημα παραμένουν ο ΟΛΠ και τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια. Όμως, ο φιλικός διακανονισμός του ΟΛΠ με την κινεζική Cosco πρέπει να περάσει από τη Βουλή εν μέσω του σημερινού δύσκολου πολιτικού κλίματος.

Το πρόβλημα του ελληνικού προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων δεν είναι οι συνεχείς αστοχίες με τα έσοδα, αλλά το γεγονός πως απουσιάζει το επενδυτικό ενδιαφέρον ακόμα και από περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται «φιλέτα».

Με δεδομένο πως επί τρία χρόνια το ΤΑΙΠΕΔ συγκέντρωσε μόλις 3 δισ. ευρώ, με το 1,5 δισ. ευρώ να προέρχεται από τον ΟΠΑΠ (πώληση ποσοστού δημοσίου, παραχώρηση άδειας για «φρουτάκια», επέκταση άδειας, κ.λπ.) ο στόχος δεν φαίνεται εφικτός. Πολλοί θυμούνται και τις δηλώσεις του πρώην προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ Τ. Αθανασόπουλου που είχε υποστηρίξει στη Βουλή (το 2011) πως από το 2014 και μετά το Ταμείο θα ασχολείται μόνο με πωλήσεις ακινήτων γιατί θα έχουν πωληθεί όλοι οι κρατικοί οργανισμοί όπου συμμετέχει! Από τότε μέχρι σήμερα προχώρησαν ελάχιστοι διαγωνισμοί, ενώ όσοι ολοκληρώθηκαν είχαν έναν και μοναδικό υποψήφιο επενδυτή.

Οι δανειστές φαίνεται πως θα είναι και φέτος επιεικείς και δεν θα ζητήσουν να εφαρμοστεί κατά γράμμα η πρόβλεψη του μνημονίου σύμφωνα με την οποία όταν τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις απέχουν από τον αρχικό στόχο για το έτος τότε πρέπει να αυξηθεί ανάλογα το πρωτογενές πλεόνασμα (με περικοπές δαπανών). Ούτως ή άλλως το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται πολύ μακριά από τον «κουτσουρεμένο» στόχο του 1,5 δισ. για το 2014.

Ακόμα και αν επιλεγούν πλειοδότες στους διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη όπως η πώληση των ΟΛΠ και ΟΛΘ, η παραχώρηση των περιφερειακών αεροδρομίων κ.λπ., τα χρήματα δεν πρόκειται να μπουν στα ταμεία του ΤΑΙΠΕΔ πριν από το πρώτο εξάμηνο του 2015.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ως δείγμα της «επιτάχυνσης» που θα υποσχεθεί σήμερα στην τρόικα η κυβέρνηση την ίδια ημέρα θα γίνει η κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών για τον ΟΛΠ και η ανακοίνωση των επενδυτών που πέρασαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού για τον ΟΛΘ, στα τέλη Νοεμβρίου. Πάντως, κρίσιμοι διαγωνισμοί, όπως του Ελληνικού, σκοντάφτουν στο Ελεγκτικό Συνέδριο εξαιτίας άστοχων κινήσεων από την πλευρά του ΤΑΙΠΕΔ (π.χ. αλλαγή όρων της προκήρυξης κατά τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού). Άλλοι διαγωνισμοί, όπως αυτός της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, οδεύεουν προς επαναπροκήρυξη λόγω περιορισμένου ενδιαφέροντος. Οι Γάλλοι και οι Ρουμάνοι που είχαν εμφανιστεί αρχικώς είναι άφαντοι, ενώ οι Ρώσοι της RZD επικαλούνται αμερικανικές πιέσεις προς τη χώρα (πρόσφατες είναι οι δηλώσεις του επικεφαλής της RZD Βλαντιμίρ Γιακούνιν) και θέτουν προαπαιτούμενα που δύσκολα θα γίνουν δεκτά. Όσο για τον διαγωνισμό για την εταιρεία του τροχαίου υλικού του ΟΣΕ (ROSCO), ακόμα δεν έχει υπογραφεί η σύμβαση μίσθωσης μεταξύ του οργανισμού και της υπό πώληση θυγατρικής. Επιπλέον, η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών τηρεί επαμφοτερίζουσα στάση για το μοντέλο συντήρησης της σιδηροδρομικής υποδομής, το οποίο θεωρείται κρίσιμο για τους επενδυτές.

Η κατάντια του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων αποτυπώνεται στο γεγονός πως το τελευταίο δίμηνο αναβάλλονται συνεχώς ακόμα και διαγωνισμοί πώλησης ακινήτων εξαιτίας φόβων για τοπικές αντιδράσεις εν όψει εκλογών. Οι αναβολές συνδέονται και με το γεγονός ότι σε πολλούς διαγωνισμούς, ακόμα και «φιλέτων», ουδείς εμφανίζεται γιατί υπάρχει ασάφεια στο νομικό καθεστώς του ακινήτου, πολεοδομικές εκκρεμότητες κ.λπ. Τέλος, αρκετοί διαγωνισμοί παγώνουν γιατί υπάρχει ο φόβος του μοναδικού υποψηφίου και του χαμηλού τιμήματος, ενώ υπάρχουν και κραυγαλέες περιπτώσεις αδιαφορίας από την πλευρά των κρατικών υπηρεσιών όπως συμβαίνει με τα ακίνητα της Πλάκας ορισμένα από τα οποία τα εκμεταλλεύονται ιδιώτες με χαριστικές παραχωρήσεις.