Ακίνητα: Ανοίγει «παράθυρο» για ακύρωση του πόθεν έσχες

Το φασούλι του συντελεστή 26% που προέβλεπε ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων των αγροτών για το 2014 έσπευσε να εξαφανίσει με χθεσινή τροπολογία το υπουργείο Οικονομικών ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για πρακτική απενεργοποίηση του πόθεν έσχες κατά τις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Η διάταξη για τους αγρότες έρχεται να σβήσει προκαταβολικά φωτιές που θα άναβαν με μαθηματική ακρίβεια το επόμενο έτος όταν θα γινόταν απολύτως αντιληπτό ότι αγρότες που θα δήλωναν φορολογητέο εισόδημα χαμηλότερο από το τεκμαρτό θα φορολογούνταν με συντελεστή 26% για τη διαφορά τεκμαρτού - φορολογητέου και όχι με τον «δικό τους» συντελεστή 13%.

Ο κίνδυνος αυτός εξαλείφθηκε. Η τροπολογία ορίζει ότι η διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος των αγροτών που ασκούν ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογείται με συντελεστή 13%.

Οι διατάξεις για το πόθεν έσχες στα ακίνητα επί της ουσίας ακυρώνουν το πόθεν έσχες. Προβλέπεται ότι κατά τη μεταβίβαση ακινήτων, ως τίμημα αγοράς λαμβάνεται το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης όπως αυτό προκύπτει από τα πωλητήρια συμβόλαια (δηλωθέν τίμημα, πλέον φόρων και λοιπών εξόδων που βαρύνουν τον αγοραστή), εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε λαμβάνεται υπόψη το ποσό αυτό.

Μέχρι σήμερα το πόθεν έσχες εφαρμοζόταν στο ύψος της αντικειμενικής αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου με αποτέλεσμα οι φορολογούμενοι να καλούνται να δικαιολογήσουν πού βρήκαν σαφώς πολλαπλάσια χρήματα έναντι αυτών που πραγματικά κατέβαλαν. Η διάταξη αυτή μπλόκαρε τόσο μεταβιβάσεις ακινήτων όσο και εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, με τον μερικό φόβο ενδεχόμενου ελέγχου, η διάταξη που κατατέθηκε ανοίγει το δρόμο για συμφωνίες αγοραστών  - πωλητών ώστε στα συμβόλαια να αναγράφεται χαμηλότερο του πραγματικού τίμημα, κλείνοντας έτσι το μάτι και σε φορολογούμενους που αδυνατούν να καλύψουν με το πόθεν έσχες όχι μόνο την αντικειμενική αξία, αλλά και την πραγματική. Ως προς τον υπολογισμό των φόρων κατά τη μεταβίβαση, αυτοί θα συνεχίσουν να υπολογίζονται επί των πλασματικών αντικειμενικών αξιών.

Με άλλες διατάξεις της τροπολογίας προβλέπεται απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος των 650 ευρώ για φορολογούμενους με αναπηρία άνω του 80%, δίνεται η δυνατότητα σε συζύγους να καλύπτουν ο ένας για λογαριασμό του άλλου τυχόν διαφορές σε τεκμήρια, ενώ ορίζεται πως οι οικονομικοί εισαγγελείς στην περίπτωση που προχωρούν σε δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών ή άλλων περιουσιακών στοιχείων φορολογουμένων υπό έλεγχο θα πρέπει να περιορίζουν το χρόνο της δέσμευσης αρχικά σε ένα έτος, με δυνατότητα παράτασης αν κρίνεται σκόπιμο. Η διάταξη αυτή ήρθε μετά από απόφαση του ΣτΕ περί αντισυνταγματικότητας στην πρακτική δέσμευσης τραπεζικών καταθέσεων χωρίς χρονικό περιορισμό.

Οι διατάξεις αναφορικά με την επέκταση της παράτασης των κινήτρων απόσυρσης αυτοκινήτων κατά ένα ακόμα έτος αλλά και για την παράταση της προθεσμίας υποβολής τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 έως το τέλος Ιανουαρίου (η εισήγηση της ΓΓΔΕ σύμφωνα με πληροφορίες είναι η παράταση να είναι δίμηνη σε σχέση με την ισχύουσα προθεσμία της 30ής Νοεμβρίου) όπως και για την αύξηση του χρονικού ορίου εξέτασης προσφυγών στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών θα περιληφθούν τελικά σε άλλες τροπολογίες.

***Αναλυτικά ολόκληρη η τροπολογία δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".