Εργασιακά-Ασφαλιστικό: Τι έδωσε ήδη η Αθήνα στην τρόικα

Τρία ξεκάθαρα όχι, δύο ναι και αρκετά ίσως περιλαμβάνει στο διαπραγματευτικό του σχεδιασμό το υπουργείο Εργασίας στις συνεχώς εντεινόμενες πιέσεις της τρόικας των δανειστών για αλλαγές στο ασφαλιστικό και εργασιακό τομέα.

Κατά τις συνεχείς κυβερνητικές συσκέψεις, με τη συμμετοχή και στελεχών του ΠΑΣΟΚ, όλων των προηγούμενων ημερών, αποφασίστηκε ότι πρέπει να αποσταλεί στην τρόικα ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν μπορούν μέσα από το ασφαλιστικό να περάσουν άλλα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα. Και αυτό γιατί διαπιστώθηκε ότι στο πλαίσιο της ευρύτερης διαπραγμάτευσης όλες οι... καραμπόλες οδηγούσαν σε πιέσεις για μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης.

Η τελευταία, σύμφωνα και με τις αναλογιστικές μελέτες που έχουν στα χέρια τους οι επικεφαλής της τριμερούς, αυξάνεται επικίνδυνα τα επόμενα χρόνια. Αυτός είναι και ο ισχυρός λόγος για τον οποίο η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αλλά και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ δέχθηκαν τελικά το πάγωμα των συντάξεων για τη διετία 2016-2017 (για το 2015 ήδη προβλέπεται).

Συνολικά, εκτιμάται ότι μέσω της απόφασης αυτής θα υπάρξει αποτροπή δαπάνης ύψους 920 εκατ. ευρώ. Το μέτρο, που περιλαμβάνεται στο κείμενο που εστάλη στην τρόικα, αφορά τις ήδη καταβληθείσες συντάξεις, οι οποίες με βάση τον νόμο Λοβέρδου - Κουτρουμάνη (ν. 3863/2010 άρθρο 11), θα έπρεπε να υπολογιστούν σε συνάρτηση με το ΑΕΠ της χώρας και τον δείκτη τιμών καταναλωτή. Ειδική αναφορά στο κείμενο που ήδη βρίσκεται στο μικροσκόπιο της τρόικας γίνεται στο σχέδιο διάσωσης του ΟΑΕΕ, με μείωση των εισφορών, αλλά και με αντίστοιχη μείωση των συντάξεων.

Οι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί. Υπάρχουν πάντως διαβουλεύσεις μεταξύ των στελεχών του υπουργείου Εργασίας και των εκπροσώπων της ΕΣΕΕ και της ΓΣΕΒΕΕ. Το ΠΑΣΟΚ είναι ενήμερο για τις συζητήσεις, τα στελέχη του όμως δεν γνωρίζουν το τελικό σχέδιο. Σε περίπτωση που οι πιέσεις των δανειστών για μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης συνεχιστούν, το υπουργείο Εργασίας εξετάζει το ενδεχόμενο αύξησης της 15ετίας για τη λήψη κατώτατης σύνταξης σε 20ετία (6.000 ημέρες ασφάλισης).

Μεταξύ των σεναρίων που εξετάζονται είναι το μέτρο να εφαρμοστεί για τους νέους ασφαλισμένους, πιθανότατα αυτούς που βρίσκονται μεταξύ 40 και 50 ετών. Μετά από συζητήσεις με στελέχη του ΠΑΣΟΚ απορρίφθηκε το ενδεχόμενο το μέτρο να εφαρμοστεί για τους ασφαλισμένους μετά το 1993, καθώς θεωρείται ότι είναι πιο δίκαιο να υπάρξει αυτήν τη φορά ηλικιακός διαχωρισμός.

Οι δανειστές, με τη σειρά τους, ζητούν κατάργηση όλων των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων - πριν από το 62ο έτος της ηλικίας. Στο υπουργείο Εργασίας απορρίπτουν κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, ενώ και στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούν ότι τα περισσότερα δικαιώματα είναι θεμελιωμένα, και συνεπώς συνταγματικά κατοχυρωμένα. Τόσο το υπουργείο Εργασίας, όσο και το ΠΑΣΟΚ απορρίπτουν επίσης τις πιέσεις για επιβολή επιπλέον αντικινήτρων στην περίπτωση της πρόωρης συνταξιοδότησης, καθώς το -30% για 5 χρόνια πρόωρης εξόδου θεωρείται ήδη σκληρό μέτρο.

Στις πιέσεις των τροϊκανών για αλλαγή στα κριτήρια χορήγησης του ΕΚΑΣ, το υπουργείο επισημαίνει ότι το θέμα θα διευθετηθεί στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των προνοιακών επιδομάτων, χωρίς να καταργηθεί η παροχή. Και από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ, συζητιούνται δυνατότητες επιπλέον εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων, μετά από μελέτη και διάλογο.
Παράλληλα, το υπουργείο Εργασίας επιμένει στην προώθηση των ενοποιήσεων, με διατήρηση της οικονομικής αυτοτέλειας των επιμέρους τομέων των ταμείων, ενώ σε οριζόντιο επίπεδο, προωθούνται οι ενοποίηση της φορολογικής διοίκησης με το ΚΕΑΟ προκειμένου να υπάρξει ενιαία είσπραξη εισφορών και φόρων.

Στα εργασιακά, τα «όχι» του υπουργείου Εργασίας αφορούν αφενός νέες αλλαγές στο θέμα των ομαδικών απολύσεων (συμφωνεί και το ΠΑΣΟΚ), αφετέρου την επαναφορά του λοκ άουτ. Συζητά μόνο την επίσπευση των υποθέσεων που βάσει του άρθρου 656 του Αστικού Κώδικα πάνε στα δικαστήρια.

Παράλληλα, και μετά τις έντονες αντιδράσεις του ΠΑΣΟΚ, βγαίνει ξανά από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα το ενδεχόμενο να αλλάξει ο συνδικαλιστικός νόμος ως προς την απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη αποφάσεων για απεργιακές κινητοποιήσεις. Αρχικά, το υπουργείο Εργασίας άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξει πρόβλεψη για πλειοψηφία 50%+1 τουλάχιστον στα πρωτοβάθμια σωματεία. Υπήρξε όμως έντονη αντίδραση από το ΠΑΣΟΚ, με αποτέλεσμα τελικά το θέμα να αποσυρθεί.

Στο τελικό σχέδιο που έφτασε στην τρόικα, προχθές αργά το βράδυ, περιλαμβάνονται η αύξηση του χρόνου προειδοποίησης για την κήρυξη απεργίας στον ιδιωτικό τομέα στις 48 ώρες (από 24), η κατάργηση κάποιων προνομίων προς συνδικαλιστές, όπως η προστασία από απόλυση ένα χρόνο μετά τη λήξη της συνδικαλιστικής θητείας και ο περιορισμός των ημερών αδικαιολόγητης απουσίας των συνδικαλιστών από την εργασία τους (πιθανότατα σε 3 από 7 ημέρες που ισχύει σήμερα).