ΣΑΤΕ: Στον αέρα από 1η Μαρτίου όλα τα δημόσια έργα

Με επείγον έγγραφο προς τον υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Γιώργο Σταθάκη και τον αναπληρωτή υπουργό Υποδομών Χρήστο Σπίρτζη, ο εργοληπτικός σύνδεσμος ΣΑΤΕ ζητά την άμεση αναστολή του Ν.4281/14, τουλάχιστον ως την 1η Ιανουαρίου 2016, για λόγους εύρυθμης λειτουργίας του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων, αλλά και προκειμένου ν’ αποφευχθούν τραγελαφικές καταστάσεις.

Όπως επισημαίνεται στο έγγραφο του ΣΑΤΕ, «για όσα έργα τυχόν δημοπρατηθούν μετά την 1/3/2015 υπάρχει νομικό κενό ή (κατ' άλλους) πλήρης ασυδοσία για τις καλούμενες τάξεις, το περιεχόμενο της διακήρυξης δημοπρασίας, τα ζητούμενα δικαιολογητικά καθώς και τον τρόπο τροποποίησης της σύμβασης, με πιο πιθανό αποτέλεσμα το υφιστάμενο νομικό κενό να δώσει αφορμή σε διάφορες αναθέτουσες αρχές να αυθαιρετήσουν, ερμηνεύοντας κατά το δοκούν το Ν.4281/14, με αποτέλεσμα σημαντικές καθυστερήσεις στην ανάθεση των έργων, λόγω δικαστικών προσφυγών και την καθυστέρηση υλοποίησης του Συγχρηματοδοτούμενου Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, αλλά και πιθανότητα απώλειας κονδυλίων του ΕΣΠΑ».

Με δυο λόγια, τονίζεται, «δεν θα υπάρχει μετά την 1-3-2015 κανένα θεσμικό πλαίσιο που να διέπει την εκτέλεση των έργων. Άρα νέα έργα δεν θα μπορούν να ξεκινήσουν».
Για να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει ο τομέας παραγωγής των δημοσίων έργων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ν.4281/14, ήδη θα έπρεπε:

• να είχαν προετοιμαστεί τουλάχιστον τα σχέδια των προβλεπόμενων Προεδρικών Διαταγμάτων περί του Μητρώου Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, περί του Κανονισμού Ανάθεσης των Δημοσίων Έργων, περί του Κανονισμού Εκτέλεσης των Δημοσίων Έργων,

• να είχαν επιλυθεί σειρά προβλημάτων που άμεσα θα ανακύψουν από την άμεση κατάργηση - χωρίς περίοδο προσαρμογής - από την 1/3/2015 π.χ. των άρθρων 15 (κατάργηση Πρότυπων Τευχών Διακηρύξεων), 20 (Κατάργηση Ενημερότητας Πτυχίου) 57 (Κατάργηση ΑΠΕ) και 102 (Αδυναμία αντιστοίχισης των καλούμενων τάξεων σε σχέση με τον προϋπολογισμό μελέτης του δημοπρατούμενου έργου) του Ν.3669/2008.

Ο ΣΑΤΕ είχε επισημάνει εγκαίρως τους κινδύνους στους συναρμόδιους υπουργούς εγγράφως, πως μια σειρά από ουσιαστικά ζητήματα εκτέλεσης των δημόσιων έργων δεν καλύπτονταν από το Ν.4281/14, όπως:
• Μητρώο Εργοληπτικών Επιχειρήσεων (ΜΕΕΠ) και γενικότερα οργάνωση του εργοληπτικού επαγγέλματος
• Συστήματα Δημοπράτησης
• Στάδιο εκτέλεσης των Έργων
• Έννομη προστασία κατά το στάδιο εκτέλεσης των Έργων
• Αναλύσεις τιμών και αναθεώρηση τιμών δημοσίων έργων
• Επιμετρήσεις, Πιστοποιήσεις κ.λ.π.

Στον σύνδεσμο τονίζουν πως «οι ανωτέρω κρισιμότατοι τομείς πρέπει να ρυθμίζονται με τον νόμο και όχι με την έκδοση μελλοντικών Προεδρικών Διαταγμάτων/Κανονισμών/Υπουργικών Αποφάσεων, ενώ από την κατ’ άρθρο εξέταση του νομοσχεδίου κατέστη, περισσότερο από σαφές, ότι το θεσμικό πλαίσιο παραγωγής των δημοσίων έργων θα πρέπει να αποτελέσει ιδιαίτερο θεσμικό πόνημα, λόγω των ιδιαιτεροτήτων του τομέα των δημοσίων έργων και εξαιτίας του γεγονότος ότι η αγορά των δημοσίων έργων στην Ελλάδα ήταν ήδη ρυθμισμένη από ένα θεσμικό πλαίσιο πολύ πιο συγκεκριμένο και αυστηρό από τα υπόλοιπα πεδία των δημοσίων συμβάσεων».

Στη νέα επιστολή του ο ΣΑΤΕ υπογραμμίζει το γεγονός ότι ο Σύνδεσμος έχει ταχθεί, προ πολλού, υπέρ της αναγκαιότητας ριζικών μεταρρυθμίσεων στο θεσμικό πλαίσιο παραγωγής δημοσίων έργων, με στόχο τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των δράσεων και τη βέλτιστη αξιοποίηση των δημοσίων πόρων, μέσω της διαφάνειας. Και αυτό πρέπει να γίνει με ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο που να εναρμονίζεται με τις τελευταίες Οδηγίες της Ε.Ε.

Με βάση αυτές τις απόψεις ο Σύνδεσμος υπέβαλε περίπου πριν ένα χρόνο συγκεκριμένες θέσεις και προτάσεις επί των άρθρων του (τότε) νομοσχεδίου και νυν Ν.4281/14, που για λόγους που δεν έγιναν γνωστοί απορρίφθηκαν από τους αρμόδιους.

Ο ΣΑΤΕ, σήμερα, επαναφέρει εκείνες τις προτάσεις του με βασικό αίτημα την ιδιαίτερη αντιμετώπιση του θεσμικού πλαισίου παραγωγής των δημόσιων έργων σε ένα ενιαίο, σαφώς προσδιορισμένο, νομοθετικό πλαίσιο, με βάση την υφιστάμενη κωδικοποίηση του Ν.3669/2008 και την αναμόρφωσή της σε εκείνα τα σημεία που χρήζουν βελτιώσεων, εις όφελος της διαφάνειας και της αποτελεσματικής κατανομής και χρήσης των δημοσίων πόρων και της ανάκλησης του Ν.4281/2014 για τον σκοπό αυτό.