Ερώτηση Δένδια για την «αλληλέγγυα ευθύνη»

Την έντονη ανησυχία του εμπορικού και επιχειρηματικού κόσμου σχετικά με τη θέσπιση για πρώτη φορά προσωπικής, αλληλέγγυας και εις ολόκληρον ευθύνης μετόχων ή εταίρων κεφαλαιουχικών εταιριών για την καταβολή των οφειλόμενων κατά το χρόνο διάλυσης της εταιρίας ασφαλιστικών εισφορών (αρ. 31 ν.4321/2015 - Α΄31) μετέφερε στη Βουλή με ερώτησή του προς τους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών, Οικονομίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ο βουλευτής Β΄ Αθηνών της ΝΔ, Νίκος Δένδιας.

Όπως επισημαίνεται στην ερώτηση, η ρύθμιση αυτή, που ήδη προκάλεσε τη διαμαρτυρία επισήμων φορέων όπως η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) κι ο Σύνδεσμος Α.Ε. και ΕΠΕ, συνιστά μεγάλη ρωγμή στη συστηματική του εταιρικού δικαίου, καθώς διαχέει την ευθύνη για τις οφειλές μιας κεφαλαιουχικής εταιρίας σε εταίρους μη εμπλεκόμενους στη διοίκησή της και μάλιστα ανεξάρτητα του ύψους της εταιρικής τους συμμετοχής, ενώ αποτελεί αντικίνητρο για τη συμμετοχή και την επένδυση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρίες δεν καταλαμβάνονται από τη ρύθμιση): ένας επενδυτής αποθαρρύνεται να συμμετάσχει και να χρηματοδοτήσει ένα επιχειρηματικό εγχείρημα (π.χ. ΙΚΕ, ΕΠΕ, Α.Ε.), αφού, σε περίπτωση αποτυχίας του, κινδυνεύει όχι μόνο να απολέσει την κεφαλαιακή εισφορά του, αλλά και να ευρεθεί συνυπόχρεος με την ατομική του περιουσία για το σύνολο των εταιρικών χρεών προς ΦΚΑ, εκτεθειμένος σε ποινικές διώξεις κ.ά.

Κατόπιν αυτών, ο κ. Δένδιας καλεί τους συναρμοδίους υπουργούς της κυβέρνησης ν’ αντιληφθούν την αρνητική επίδραση της ως άνω ρύθμισης στην ανάπτυξη των μικρομεσαίων, ιδίως, επιχειρήσεων και ν’ αναθεωρήσουν τη στάση τους, λαμβάνοντας υπόψη επίσης την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, η οποία δεν επιτρέπει περαιτέρω μέτρα αποθάρρυνσης εν δυνάμει επενδυτών.

Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση:

Η προσωπική ευθύνη εταίρων για εταιρικά χρέη προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, αντικίνητρο για την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Με το άρθρο 31 του νεοπαγούς ν.4321/2015 (Α΄31) θεσπίζεται για πρώτη φορά προσωπική, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη μετόχων ή εταίρων κεφαλαιουχικών εταιρειών με ποσοστό συμμετοχής τουλάχιστον 10% για την καταβολή των οφειλόμενων κατά το χρόνο διάλυσης της εταιρίας ασφαλιστικών εισφορών, προσθετών τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων, εξαιρουμένων μόνον των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιριών.

Με αυτόν τον τρόπο, η ευθύνη για τα εταιρικά χρέη δεν καταλαμβάνει μόνον το ίδιο το νομικό πρόσωπο με την περιουσία του και τους νομίμους εκπροσώπους, διαχειριστές και γενικώς εντεταλμένα στη διοίκησή του πρόσωπα, αλλά επεκτείνεται σε πρόσωπα χωρίς οποιαδήποτε εκτελεστική αρμοδιότητα, ακόμη και γνώση για την πορεία των εταιρικών υποθέσεων, που, αίφνης, ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία και ανεξάρτητα από το ύψος της εταιρικής τους συμμετοχής για το σύνολο των εταιρικών οφειλών προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ).

Η ρύθμιση αυτή, που ήδη προκάλεσε τη διαμαρτυρία επισήμων φορέων του επιχειρηματικού κόσμου όπως η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) και ο Σύνδεσμος ΑΕ & ΕΠΕ, συνιστά μεγάλη ρωγμή στη συστηματική του εταιρικού δικαίου, καθώς διαχέει την ευθύνη για τις οφειλές μιας κεφαλαιουχικής εταιρείας σε εταίρους μη εμπλεκόμενους στη διοίκησή της και μάλιστα ανεξάρτητα του ύψους της εταιρικής τους συμμετοχής, ενώ αποτελεί αντικίνητρο για τη συμμετοχή και την επένδυση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις (οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες δεν καταλαμβάνονται από τη ρύθμιση): ένας επενδυτής αποθαρρύνεται να συμμετάσχει και να χρηματοδοτήσει ένα επιχειρηματικό εγχείρημα, αφού, σε περίπτωση αποτυχίας του, κινδυνεύει όχι μόνο να απολέσει την κεφαλαιακή εισφορά του, αλλά και να ευρεθεί συνυπόχρεος με την ατομική του περιουσία για το σύνολο των εταιρικών χρεών προς ΦΚΑ, εκτεθειμένος σε ποινικές διώξεις κ.ά.

Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ. συναρμόδιοι υπουργοί,

α) Αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση ότι η επέκταση της ευθύνης για εταιρικές οφειλές προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε απλούς και μη εμπλεκόμενους με τη διοίκηση της εταιρίας εταίρους λειτουργεί ως αντικίνητρο για τη συμμετοχή και επένδυση σε μικρομεσαίες, ιδίως, επιχειρήσεις;

β) Για ποιο λόγο κατέστησε την ως άνω προσωπική ευθύνη των εταίρων απεριόριστη, ενώ ακόμη κι η αντίστοιχη ρύθμιση του αρ.50§4 ν.4174/2013 (Α’ 170) για τις εταιρικές οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση περιορίζεται μέχρι του ποσού των αναληφθέντων εντός της τελευταίας -πριν τη λύση της εταιρίας- τριετίας κερδών ή απολήψεων σε μετρητά ή σε είδος λόγω της ιδιότητας του μετόχου ή εταίρου και εφόσον η οφειλή αφορά την περίοδο, στην οποία το εν λόγω πρόσωπο ήταν μέτοχος ή εταίρος;

γ) Ποια ήταν η απόδοση για τους ΦΚΑ της προγενέστερης ρύθμισης σχετικά με την έναντι αυτών ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα για τις ασφαλιστικές οφειλές των τελευταίων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4§4 ν.2556/1997, ως είχε αντικατασταθεί με το αρ.69§2 ν.2676/1999 (Α΄1), σε συνδυασμό με το άρθρο 115 ν.2238/1994 (Α΄151);

δ) Εν όψει των ανωτέρω και της έλλειψης ρευστότητας στην αγορά, που δεν επιτρέπει περαιτέρω μέτρα αποθάρρυνσης των επενδυτών, προτίθεται να επαναξιολογήσει και αναθεωρήσει τη στάση της;